Qabul qiluvchi: kaf dots. Razzakov Q

Mavzuning dolzarbligi. No’xat o’z – o’zidan changlanuvchi o’simlik bo’lganligi uchun, uning seleksiyada asosiy usul bo’lib bir martali yakka tanlash hisoblanadi.
Hozirgi zamon ishlab chiqarishda ekiladigan no’xat navlarining aksariyati yakka tanlash usuli bilan yaratilgan. Tanlash uchun eng yaxshi boshlang’ich ashyo sifatida cho’l ekologik guruhning mahalliy navlarini topib ajratish zarur va muhim ishlardan biri bo’lib hisoblanadi. Lekin tabiatda tayyor holda bo’lgan boshlang’ich ashyo yetarli emas. Shuning uchun no’xat seleksiyasida muvaffaqiyatlarga erishishning asosiy usuli bo’lib duragaylash hisoblanadi va shu usulda no’xatning yangi yuqori sifatli, chidamli navlari yaratilmoqda. VIR ning O’rta Osiyo tajriba stansiyasida (hozirgi O’zbekiston O’simlikshunoslik ilmiy tadqiqot instituti), Kuban tajriba stansiyasi, Krasnodar, Krasnokut seleksion stansiyalarida duragaylash asosida seleksiya ishlari asosida no’xatning yangi navlari yaratilgan.
O’zbekistonda no’xatning mahalliy va seleksion navlardan Milyutinskiy 4, Milyutinskiy 6, O’zbekiston 8, O’zbekiston 32, Duragay 27, Zimistoni, Lazzat, Yulduz navlari yaratilib ekishga tavsiya qilingan. Shulardan hozirgi vaqtda davlat reyestriga kiritilganlari – Zimistoni, Lazzat, O’zbekiston 32 va Yulduz navlaridir. No’xat navlarini yaratishda bir kancha seleksioner olimlarning xizmati katta.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Xorazm viloyati tuproq-iqlim sharoitlarida turli no’xat navlarining bioekologik va morfofiziologik xususiyatlarini va doniga dastlabki ishlov berish va saqlash texnologiyasini o’rganib, o’zlashtirishdaniborat. Bu maqsadni amalga oshirish uchun quyidagi vazifalarni bajash lozim:
No’xatni xalq xo’jaligidagi ahamiyati, tarixi va ekin maydonlarini bilish;
No’xatni marfologik va biologik xususiyatlarini o’rganish;
viloyatimiz sharoitida no’xatni o’sish va rivojlanish davrlarini, hosil ko’rsatkichlarini va hosildorligini aniqlash;
no’xatni doniga dastlabki ishlov berish va saqlash texnologiyalarini
o’rganish va o’zlashtirish; no’xatni iqtisodiy samaradorligini aniqlash;