Меҳнат ҳуқуқининг предмети одамларнинг моддий

кўрсатилади.Меҳнатшартномаси бекор қилинган куни иш берувчи ходимгаунингмеҳнат
дафтарчасинивамеҳнатшартномасинингбекорқилинишиҳақидагибуйруқнусхасинибериши
шарт.Меҳнат шартномаси бекор қилинган қуйидаги ҳолларда ишдан бўшатиш нафақаси
тўланади:иш берувчинингташаббусибиланмеҳнатшартномасибекорқилинганида(
ходим
ўзинингмеҳнатвазифаларинибажармаганлигисабаблишартноманингбекорқилинишибундан
мустасно)
;тарафлар ихтиёрига боғлиқ бўлмаган,ушбу Кодекснинг 106-
моддаси 1 ва 2-
бандлариданазардатутилганҳолатларгабиноан.МеҳнатшартномасиушбуКодекснинг106-
моддаси4-
бандигабиноанбекорқилингандаишданбўшатиш нафақаситўланади,ишгақабул
қилиш юзасидан белгиланган қоидалар ходимнингайби билан бузилган (
суднингмуайян
лавозимни эгаллаш ёки муайян фаолияттури билан шуғулланиш ҳуқуқидан маҳрум этиш
ҳақидагиҳукминияшириш,сохтаҳужжатлартақдимэтиш ваҳоказо)ҳолларбунданмустасно.
Ходим янги меҳнатшартлари асосидаишни давом эттиришни рад этганлиги сабабли (
89-
модданингтўртинчиқисми)
.Ишданбўшатишнафақасинингмиқдориўртачаойликишҳақидан
кам бўлиши мумкин эмас.Меҳнат шартномаси иш берувчинингташаббуси билан бекор
қилинганда ходимга тегишли иш ҳақи,унингмиқдори хусусида низо бўлмаса:1)меҳнат
шартномаси бекор қилинган кунгақадар ишлаётган ходимга– меҳнатшартномаси бекор
қилинганкуни;2)меҳнатшартномасибекорқилинганкуниишламаётганходимга–уҳисоб-
китобқилишниталабэтганкунитўланишикерак.Меҳнатшартномасиходимнингташаббуси
биланбекорқилингандаунгатегишлиишҳақи,унингмиқдорихусусиданизобўлмаса:1)қонун
бўйичаёкишартномагамувофиқмеҳнатшартномасинибекорқилиш ҳақидаиш берувчини
огоҳлантириши шартбўлган ходимга– ишдан кетган кунинингэртасидан кечиктирмасдан
тўланишилозим;2)меҳнатшартномасинибекорқилиш ҳақидаиш берувчиниогоҳлантириш
шартбўлмаганходимга–ишданкетганкуннингэртасиданкечиктирилмасдантўланишилозим.
227Меҳнатшартномасибекорқилингандаходимгатегишлиҳақнингмиқдориюзасиданнизо
чиққан тақдирда,ходимга шак-
шубҳасиз тегадиган суммани иш берувчи ушбумодданинг
биринчиваиккинчиқисмларидакўрсатилганмуддатлардатўлашишарт.Меҳнатқонунчилиги
меҳнат шартномасини иш берувчи томонидан ўзбошимчалик билан бекор қилиниши ёки
ўзгартирилиш ҳоллариданходимларҳуқуқлариниҳимоялашнинг,уларнибузилганмоддийва
маънавий манфаатларини тиклашнинг халқаро андозаларга мос келувчи самарали
воситаларининазардатутади.

---

21.I
shvaqt
it
ushunchasivauni
ngt
url
ar
i
.
Иш вақтининглегалтаърифиМеҳнаткодексинингбевоситаўзидаберилганбўлиб,кодекснинг
114–моддасигакўра:ходим иш тартибиёкиграфигигаёхудмеҳнатшартномасишартларига
мувофиқўзмеҳнатвазифаларинибажаришилозимбўлганвақтиш вақтиҳисобланади.Қонун
ҳужжатлариданазардатутилганмуайянҳоллардаходимўзишибиланбандбўлмаганвақтҳам
иш вақтигатенглаштирилади ваиш вақти билан боғлиқ оқибатларни келтириб чиқариши
мумкин.Ходимдавлатважамоатишларигажалбэтилган,корхонаэҳтиёжлариучунзаурбўлган
топшириқларнибажараётганвақтлари(
масалансайловкампаниясигажалбэтилиши,малака
оширишгаюборилиши,донорликқилиши,ғайриқонунийишданбўшатилганёкичетлатилганва
кейинчаликўзишигатикланганвақтларвабошқалар)ишвақтигатенглаштириладиваходимга
ушбу вақт учун ўртача иш ҳақи тўланади.Иш вақти нормаларининг миллий меҳнат
қонунчилигимиздабелгиланишидаХалқаромеҳнатташкилотинингЎзбекистонРеспубликаси
томонидан ратификацияқилинган “