Илмий мақола ёзиш методикаси

Илмий мақола натижаларига қўйиладиган асосий мантиқий ва методологик талаблар:
натижа ўз тасдиғини топган аниқ ҳукмга эга бўлиши керак;
натижа ҳақиқийлиги асосланган бўлиши керак;
мақолада тадқиқот натижасининг янгилиги ва долзарблиги кўрсатилиши лозим;
юқорида баён этилган ҳолатлар мантиқий изчиллика эга бўлиши ва мақоланинг асосий мақсадини ёритиб бериши керак.
2. Илмий мақоланинг тузилиши
Мавзу танлашнинг асосий мезонлари ва мақола номи:

• 
  мавзу талабада нафақат ҳозирги пайтда, балки келажакда ҳам қизиқиш уйғотиши мақсадга мувофиқдир;
  
• 
  мавзуни танлаш талаба ва ўқитувчи (илмий раҳбар) томонидан унга бўлган ўзаро қизиқиш билан боғлиқдир;
  
• 
  мавзу шароитдан келиб чиқиб қўлланилиши мумкин.
  

Мавзуни танлаш келажакдаги илмий мақола турини белгилайди. Илмий мақолаларни мазмун жиҳатига кўра қуйидаги турларга бўлиш мумкин.

• 
  назарий мақолалар — буларда мазкур мавзуга тегишли аввалги нашрлар таҳлили негизида ғоялар, концепциялар, фикрлар умумлаштирилиб, муаллиф фикри асосланган ҳолда уларнинг янги талқини берилади;
  
• 
  муаммоли мақолалар — биринчи марта муҳокама қилиш ва ечимини топиш учун қўйиладиган мақолалар;
  
• 
  услубий мақолалар — амалий ва (ёки) илмий фаолият жараёнларини бошқариш бўйича қўлланамалар сифатида берилади;
  
• 
  фактографик мақолалар — муайян воқеалар (съезд, симпозиум, конференцияялар) тўғрисида маълумот беради, олимлар фаолиятига, корхоналар юбилейларига бағишланади, муайян иш таржибасини таърифлайди ёки рецензиядан иборат бўлади.
  

Бўлажак мақола турини аниқлаб бўлингандан кейин материалларни тўплашга (танлашга) ўтилади. Мазкур босқичда мақола нашр қилинаётган тўплам (нашр)нинг йўналиши (хусусияти)дан ва мавжуд материаллардан келиб чиқиб мақола мавзуси белгиланади. Бир мавзуни танлаб, илмий мақола мақсадини аниқлаб, кейин унинг номини шаклантириш, мақсадга мувофиқ бўлади.
Келажакда мақоланинг тўғри ўқилишини ва иқтибосини таъминлаш учун унинг сарлавҳасини тўғри танлаш лозим бўлади. Мақола номи жуда узун ёки жуда қисқа бўлмаслиги керак, у камида 3та ва кўпи билан 15та сўздан ошмаслиги керак.
Aмалиёт шуни кўрсатадики, яхши сарлавҳа мақола тугагандан кейин шаклланади. Шунинг учун мақоланинг бошида сарлавҳа "ишчи вариант” сифатида ишлаб туриши мумкин.