H. H. Imomov investitsiyalarni tashkil etish va



Download 6,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/158
Sana24.06.2021
Hajmi6,8 Mb.
#100512
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   158
Bog'liq
Investitsiya

q jlinadigan  
qo'yilmalardir.  Moliyaviy investitsiyalarning asosiy qismi, 
kapitahii noislilab chiqarish sohasiga sarflanishini bildiradi. Moliyaviy 
iuvestitsiyalar aksariyat hollarda real iavestitsiyalarning manbai bo'lib 
xizmat qilishi mumkin.
MoUyaviy  investitsiyalar  erkin  bozor  infratarkibi  rivojlangan 
mamlakatlarda,  qimmatU  qog'ozlar bozori orqaU kapttalai  sohalar 
bo'yicha taqsimlanishida muhim aliamiyatga ega bo'lgan davlatlarda 
ko'proq tarqalgan. Rivojlangan mamlakatlarning moliyaviy investitsiya- 
lariniag tarkibida asosiy o'riani shaxsiy iavestitsiyalar tashkil qiladi
Birinchidan  shaxsiy  iavestitsiyalar,  tadbirkorlar,  xususiy  firma­
lar,  konsernlar  va  aksioner  tashkilotlar  tomonidan  taqiqlanmagan 
faoliyatga sarflanadigan mulkdorlik va intellektual boyiiklami anglata­
d i Yetuk qimmatU qog'ozlar bozori mavjud bo'lgan mamlakatlarda 
shaxsiy investitsiyalarni ko'pgina  qismi maxsus investitsiya fondlari 
tomonidan sarflanadi. Xorijiy investitsiyalarrdng mohyaviy shakU (port-
va keng miqyosda investitsiyalashni amalga oshirishga asos bo'la oladi 
Ikkinchidan, investitsiyada qatnashish xarakteriga ko'ra bevosita 
va portfel iavestitsiyalar farqlanadi.  Bevosita iavestitsiyalar investor- 
ni o'z moUyaviy mablag'larini joylashtirish obyektini tiklash im ko­
niyatini  beradi.  Portfel investitsiyalar tijorat  banklari,  iavestitsion 
kompaniyalar, fondlar yordamida amalga oshiriladi.  MoUyaviy vosi- 
tachilar  to'plangan  mablag'lami  samaraU,  daroma' 
’^’radigan 
qiUb joylashtiradilar.  Portfel iavestitsiyalar boshqa 
anderratting yordamida qimmatU qog'ozlarga joyl?^ 
namoyon bo'ladi
Uchinchidan, investitsiyalash davriga qarab r 
muddatU (bir yilgacha bo'lgan muddatga berilaf 
(bir yildan oshiq muddatga beriladi) bo'ladi. M 
V
lar umuman  biror-bir  nmddat  ЬДап  cheklay 
^   ^
pozit  sertifikati  olti  oy  muddatga  berДad/ 
A
13


qo'yilmalar  vositasidir,  obligatsiyalar  20  yilda  qaytarish  muddati 
ЬДап uzoq muddatli qo‘yДmalar voshasidir.  Lekin,  uzoq muddatli 
qimmatli qog'ozlarni sotib oUsh va qisqa muddatdan,  masalan olti 
oy o'tgandan  so'ng,  investor uzoq muddatli quroldan  qisqa  mud­
datli maqsadlar uchun foydalanish mumkin.  Ko'pincha investorlar 
ana shunday quroUami tanlaydUar va o'z puiiarini qisqa muddatlarga 
qo'yishni хоЫау(1Даг.  Masalan, yaqin olti oy mobaynida investorga 
kerak bo'lmaydigan  summaga,  u  ohi  oylik  muddatga  ega  bo'lgan 
depozit sertifikati sotib olishi mumkin:  qirq yoshga to'lgan investor 
pensiyaga  chiqqimcha  pul  yig'ish  uchun  biron-bir  kompaniyani 
obligatsiyasini 20 yДga  sotib olishi mumkin.  Odatda uzoq muddatli 
investitsiyalar kapital qo'yHmalar shaklida  namoyon bo'ladi.
To'rtinchidan,  muUc  shakUaridan  kelib  chiqib  investitsiyalar 
xususiy, davlat, qo'shma va xorijiy shakllarga ajratiladi. Xususiy inves- 
tMsiyalar nodavlat yurid^; shaxslaming va fuqarolaming mablag'la­
rini tadbirkorlik faoliyati obyektlariga qo'yilishini anglatadi.  Davlat 
investitsiyalari davlat budjeti va  davlat korxonalarining mablag'la­
rini joylashtirish orqali namoyon bo'ladi.
Beshinchidan,  hududiy joylashtirДish  bo'yicha  investitsiyalar 
ichki va tashqi investitsiyalarga bo'linadi.
Oltinchidan, investitsiyalar tavakkallik darajasi bo'yicha yuqori 
tavakkalli va past tavakkalli investitsiyalarga ajratДadi.  Moliya so­
hasida tavakkallik deganda investitsiyakrga m utkq yoxud nisbiy miq­
dordagi foyda kutДgaшdan ancha kam bo'ladi, boshqacha aytganda 
"tavakkallik”  atamasi  kutДmagan  natija  olish  imkoniyatini  ang­
latadi.  Qo'yilma m abkg'lariga foydani mutlaq yoxud nisbiy miq- 
dorkrini yoyilishi qanchalik keng bo'lsa tavakkahik shunchalik katta 
bo'ladi va aksincha.  Yakka investor eng kam tavakkalchДЦcka ega 
bo'lgan davlat qimmatli qog'ozlaridan tortib eng yuqori tavakkal­
li tovarlargacha bo'lgan quroUarni keng tanlash imkoniyatiga ega. 
Kapital joylashtirishning har  bir  tipi tavakkal ta ’rifidir,  ammo har 
bir muayyan holatda tavakkallik o'sha vositaning aniq xususiyatlari 
ЬДап belgilanadi.
Masakn, obligatsiyalarga qaraganda aksiyalarga qo'yilmalar yuqori 
tavakkaUik ЬДап bog'liq ekanligi ma lum , shu ЬДап birga yirik kom­
paniyalar aksiyalariga qo'yilmalar kiritilishiga qaraganda yuqori ta­
vakkallik obligatsiyalarni topish ham qiyin emas. Albatta, tavakkallik 
ko'p holkrda emitentning, vositachining yoki muayyan mohyaviy vo-
14



Download 6,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish