КОМПОЗИТОР – (лот. – combozitor – ижодкор) – мусиқа асарини яратувчи ижодкор. Профессионал К.лар мусиқий олий таълим муассасаси – консерваторияда композиторлик йўналиши бўйича таҳсил оладилар. К. маълум бир мавзуни бадиий тасвирлаганидек, халқ ижодиёти, яъни фольклордан фойдаланиб ёки шу фольклор материалини ўзгартмаган ҳолда, уни бойитиб, бадиийлаштириб беради. К.ларнинг ижоди халқ ижодиёти билан чамбарчас боғланган, улар ғоявий ва бадиий жиҳатдан юксак савиядаги мусиқа асарлари яратувчи ижодкордирлар.
КОНСЕРВАТОРИЯ (итал. conservatorio – бошпана) – махсус мусиқа ўқув юрти. Турли йўналишлардаги мусиқа ижрочилиги, композиторлик ва мусиқашунослик соҳалари бўйича муайян тизимда таълим беради. Даставвал Италияда етим ва қаровсиз болаларга мўлжалланган бошпана – К. (биринчиси Неаполь, 1537) деб аталиб, унда турли ҳунарлар қатори мусиқа (асосан, қўшиқчилик) ҳам ўқитилган.
КОНЦЕРТ (лот. concerto – мусобақалашаман) – 1) олдиндан эълон қилинган дастур асосида санъаткорларнинг махсус жой (зал, саҳна)да чиқиши; мусиқа, адабий, эстрада асарларини оммавий ижро этиш. К. дастлаб мумтоз (симфоник, камер, яккахон вокал ҳамда якканавоз чолғу ва б.) мусиқа асарларини ижро этилиши ҳамда тингланиши учун ташкил этилган жамоа тадбири сифатида намоён бўлган; 2) Европа мумтоз чолғу мусиқаси жанри, бир ёки бир неча якканавоз созлар ва оркестр учун ёзилган мусиқа асари. 17-а. охири – 18-а. 1-ярмида Европа санъатида вужудга келган. Якканавоз чолғу б-н оркестр (ёки чолғу гуруҳлари) ўртасида ижодий мусобақа, мунозара К.нинг ўзига хос хусусиятидир.
КУЛОЛЛИК, кулолчилик – ҳунармандликнинг лой (гил)дан турли буюмлар (терракота, сопол идиш, қурилиш материаллари ва б.) тайёр-лайдиган тури. К.да асосий хом ашё – тупроқ. Келиб чиқиши ва таркиби турлича бўлган тупроқлардан турли хил К. маҳсулотлари тайёрланади. Лой қанча кўп пишитилса, сополнинг сифати шунча яхши бўлади.
КУТУБХОНА – босма ва айрим қўлёзма асарлардан оммавий фойдаланишни таъминловчи маданий-маърифий ва илмий муассаса; мунтазам равишда босма асарлар тўплаш, саклаш, тарғиб қилиш ва китобхонларга етказиш, шунингдек, ахборот-библиография ишлари б-н шуғулланади, омманинг маданий савиясини оширишда фаоллик кўрсатади. Китобхонларга хизмат кўрса-тиш К.нинг асосий фаолияти бўлиб, қолган барча фаолиятлар (китоб фон-дини бутлаш ва уни ташкил этиш, фонд мазмунини ёритиш, уни китобхонларга етказиш кабилар) асосий фаолият учун хизмат килади.
Do'stlaringiz bilan baham: |