Falsafa asoslari

314





hamda kuch sarflab, ko‘proq mahsulot olish qoidasidir. Buning tejamkorlik, ekologik jihati xalq orasida «uvol» degan so‘zning juda keng tarqalganligi va unga amal qilinishidan iborat.

Insonning har qanday ekologik faoliyati o‘zini va o‘zi yashayot- gan tabiiy-ijtimoiy muhitni axloqiy hamda estetik o‘zlashtirish jarayonidir. Shu jumladan, ekologik madaniyatni yuksaltirish insonning tabiatni maqsadga muvofiq axloqiy hamda estetik o‘zlashtirishdan iborat maxsus faoliyatidir.

Sog‘lom turmush tarzining barkamol avlod axloqiy tarbiyasidagi ahamiyati. Jismonan sog‘, ma’nan barkamol, zararli ta’sirlardan, salbiy xislat, illatlardan xoli, toza, pok, soglom fikrli avlodni, sog‘lom naslli, jismoniy baquvvat, ruhi tetik, fikri tiniq, iymon- e’tiqodli, ma’naviyatli, mard va jasur, vatanparvar shaxsni tar- biyalashda har bir jamiyat a’zosi olib borayotgan turmush tarzi juda katta rol o‘ynaydi. Sog‘lom bolaning tug‘ilishi, eng avvalo, ota-onaning sog‘lig‘iga bog'liq. Sog‘lom oila boMmasa, barkamol avlod ham, istiqboli porloq millat ham bo‘lmaydi. Shuning uchun ham mamlakatimizda bu masalaga nihoyatda katta e’tibor berib kelinmoqda.

Inson uzoq umr ko‘rish va tinch hayot kechirish maqsadida sog‘lom, tetik va baquvvat bo‘lish, o‘z yoshligi, husni va ish- chanlik qobiliyatini saqlashga harakat qiladi. Bunga erishishning asosiy omillaridan biri jismoniy harakatdir.

Sog‘lom turmush inson farovon hayot kechirayotganidan dalo- lat beruvchi omillardan biridir. Sog‘lom turmush kechirish uchun organizmni tabiiy muhitning turli sharoitlariga chiniqtirish ta- lab etiladi. Salomatlik insonning ruhiy osoyishtaligi va tashqi muhitning zararli ta'sirlariga qarshi tura olish qobiliyatidir. Or- ganizmni chiniqtirish, jismoniy mashqlarni bajarish, sovuq suv- da cho‘milish tashqi muhitning zararli ta’sirlariga organizmning qarshiligini kuchaytirish omillari hisoblanadi. Chiniqish — bu organizmni suv, quyosh va havo ta’sirida sekin-asta moslashtirib borish mexanizmidir.