«енгил атлетика» фанидан

 
2. Енгил атлетика қадимги Грецияда ва Олимпия ўйинларида. 
 
қадим замонда Олимпия шаҳрида чаққонлик ва кучлилик учун 
мусобақалар ўтказиб турилар эди. Олимпия ўйинлари милоддан аввалги 776 
йили ўтказилган. Бу мусобақалар байрам сифатида ўтказилган. Ҳар 1417 
кунда бу қайтарилган. У Олимпиада йили деб ҳисобланган. Олимпия 
бўладиган ойда ҳамма оилавий жанжаллар тўхтатилган, уруш ҳам тўхтаган, 
ҳақиқий байрам бўлган. Греция давлатида бу ўйинда энг кучли, чаққон, 

---

4 
тезкор кишиларни олқишлаганлар. Бу олимпия ўйинларида греклар 
қатнашгандар холос, арабларга рухсат этилмаган. Бу мусобақага системали 
равишда 10-11 ой тайёргарлик кўришган. Аёллар Олимпия ўйинларига 
қатнашмаганлар, қатнашганларга ўлим жазоси берилган. Эрамиздан аввалги 
5 асрда Грецияда форслар устидан ғалаба қилингандан кейин Олимпия 
шаҳрига храм (ҳайкал) ўрнатилиб, кейинчалик ўшанинг олдида спортчилар 
қасамёд қилганлар. Биринчи марта атлетлар мусобақалашганлар холос. Яқин 
ярим аср Олимпия ўйинларида, байрамларда ўша дистанция бўлди. 
Эрамиздан авалиги 724 йилдаги 14-Олимпия ўйинларидан бошлаб, 2 стадия 
югуришдан мусобақа ўтказила бошланди. 
15-Олимпия ўйинларидан бошлаб янги енгил атлетика турлари бўйича 
ўтказила бошланди, 24 стадиа. 
18-Олимпия ўйинларидан бошлаб, бешкураш (пентатлан) бўйича 
ўтказила бошланди, эрамиздан аввалги 708 йил. 
Турган ҳолатда 3 марта (сомерникни) ерга ташлаш керак эди. 
Узунликка копьё, диск ва кураш бўйича мусобақалашишар эдилар. 
Узунликка сакровчини икки қўлида гантеласи бўлиши керак эди. Диск, копьё 
баландроқ жойдан пастга қараб улоқтирилар эди. Кўп йиллар мобайнида 
Олимпия ўйинлари бир кунда ўтказилар эди. 
77-Олимпия ўйинларидан кейин (эрамиздан аввалги 472 йилда) 3 кунда 
ўтказиладиган бўлди. Эрамиздан 
аввалги 
444 
йили 
84-Олимпия 
ўйинларида тарихчи Гередот, философ Суқрот, ёзувчи Луқмон ва математик 
Пифагорлар қатнашдилар. Улар зўр атлетлар эдилар.
1168 йил давомида 
ҳар тўрт йилда бир марта Олимпияда ўйинлари ўтказилиб турилади. 
Эрамиздан аввалги 394 йилда Рим императори Феодосий Олимпия 
ўйинларини тўхтатиб қўйди. 522-551 йилларда бўлган қаттиқ ер қимирлаши 
Олимпия стадионига қаттиқ шикаст етказиб, у ер остида қолиб кетди. XIX 
аср охирига келиб архелоглар уни ковлаб топдилар. 

---

5 
 
ОЛИМПИЯ ЎЙИНЛАРИ 
№ 
Йил 
Шаҳар
№ 
Йил 
Шаҳар 
1 
1896 
АФИНА 
15 
1952 
Хельсинки 
2 
1900 
ПАРИЖ 
16 
1956 
МЕЛЬБУРН 
3 
1904 
СЕНТ-ЛУИ 
17 
1960 
РИМ 
4 
1908 
ЛОНДОН 
18 
1964 
ТУНИС 
5 
1912 
СТОКГОЛЬМ 
19 
1968 
МЕХИКО 
6 
1916 
Ўтказилмаган 
20 
1972 
МЮНХЕН 
7 
1920 
АНТВЕРПЕН 
21 
1976 
---- 
8 
1924 
ПАРИЖ 
22 
1980 
МОСКВА 
9 
1928 
АМСТЕРДАМ 
23 
1984 
Лос-Анжелос 
10 
1932 
ЛОС-АНЖЕЛОС 
24 
1988 
СЕУЛ 
11 
1936 
БЕРЛИН 
25 
1992 
БАРСЕЛОНА 
12 
1940 
БЎЛМАГАН 
26 
1996 
АТЛАНТА 
13 
1944 
БЎЛМАГАН 
27 
2000 
СИДНЕЙ 
14 
1948 
ЛОНДОН 
28 
2004 
АФИНА