Energetika fakulteti

Kasb-hunar kollej o`quv binosini yerga ulash tizimining hisobi 

Yer  bilan  qisqa  tutashganda  yerga  ulagich  orqali  o`tadigan  eng  katta 

tokning qiymati 34,66 A (I

k

13

) 

I

k

(1)

 =26 A 

Binoning tashqi tomonidan yerga ulagich tizimini qurish bunda  

Vertikal  elektrodlarni  parametrlari  bo`yicha  joylashtirish  ko`zda  tutiladi. 

Vertikal  yerga  ulagichlar  sifatida  po`lat  sterjenlarni  qabul  qilamiz.  Ular  yerga 

burab  kirgizishni  amalga  oshiramiz.  Elektrodlarni  oxirgi  yuqori  qismini  pastga 

0,7 m chuqurlikda joylashtiramiz. Gorizontal elektrodlar xuddi shunday po`latdan 

tayyorlangan bo`lib, vertikal elektrodlarga payvandlanadi.   

     

 

 

 

 

 

 

 

   

  

      

 

1 kV gacha kuchlanishli elektr qurilmalar yerga ulagichlarining qarshiligi 4 

 

 dan katta bo`lmasligi lozim. Shu sababli, 

   

 

   

 

 

 qabul qilamiz. Gorizontal 

va  vertikal  yerga  tutashtirgichlar  uchun  yerning  hisobiy  solishtirma  qarshiligini 

hisoblaymiz: 

 

   

 

   

   

   

 

 

                     

   

   

   

   

 

 

           

         

 Elektrodlar kontur shakliga ega: 

 

     

 

 

   

 

   

           

    

 

 

     

 

   

                    

    

  

 

             

         

 

Gorizontal sterjenlar sonini 24 ta deb olamiz. 

Vertikal elektrodlar kerakli qarshiligini aniqlaymiz: 

 

 

   

 

 

     

  

 

 

     

  

 

 

       

       

        

 vertikal elektrodlar sonini aniqlaymiz: 

      

  a/e=(P)20/20/2=1,5 

        

 elektrodlar joylashgan kontur perimetri. K

ish.ov

=0,67 

   

 

   

 

      

    

  

 

    

           

        

 

O`rnatish  uchun  mashina  zali  konturi  bo`ylab  joylashgan  24  ta  vertikal 

elektrodlarni qabul qilamiz. 

Sun`iy  yerga  ulagichlar  sifatida  vertikal  bo`lak  kirgiziladigan  yoki 

qoqiladigan  elektrodlar  –  turba  bo`laklari,  diametri  12-20  mm  bo`lgan  po`lat 

sterjenlar  va  yer  sirtida  t=0,7-0,8  m  chuqurlikda  zovurlarga  gorizontal 

yotqiziladigan  o`tkazgichlar  –  kesimi  4x40  mm  bo`lgan  po`lat  palasalar  va 

---

 

sterjenlardan foydalaniladi. Oddiy yakka yerga ulagichlarning qarshiligi quyidagi 

formulalar bo`yicha aniqlanadi: 

Uzunligi L va diametri d bo`lgan vertikal elektrodlar uchun: