Buxoro muhandislik- texnologiya instituti

9.4. Marketingda qaror qabul qilishning ahamiyati
Avvalambor, qaror kabul qilishdan oldin marketing tadqiqotlarining yo’nalishlarini kurib chikamiz. Ular esa odatda 5 ta yirik yo’nalish bo’yicha amalga oshiriladi.

1. 
   Reklamani tashkil etish tadqiqotlari (xaridorlarni ilhomlantirish, reklama testlari, reklama turlari va ularni qiyosiy samaradorligi va hk.).
   
2. 
   Strategik rejalashtirish va tashkilot siyosati (qisqa va uzok muddatli bashoratlar utkazish va korxona natijalari, bozor manzilgoxlari tahlili, yangi diversifikasion rivojlanish imkoniyatlari, operativ yalpi tahlil, tashkilot ichki muhiti tahlili, eksport bozori kuzatuvlari va hk.).
   
3. 
   Tashkilot ma’suliyati bo’yicha izlanishlar (xaridorlarni shakllantirish buyicha, tabiat atrof muhiti ximoyasi bo’yicha tashkilotning ijtimoiy ma’suliyati va hk.).
   
4. 
   Bozor tahlili (yangi tovarga xaridorlar munosabati, yangi tovar saloxiyati va imkoniyatlari, yangi tovarlarni sinash, tovarni kadoklash muammolari va uni tekshirish bo’yicha va hk.).
   
5. 
   Sotish imkoniyatlari va marketing izlanishlari (saloxiyatli yoki imkoniyatli bozorlarni aniqlash, bozor tarkibi tahlili, sotuv xajmi o’zgarishlari tahlili, sinov marketingi utkazish, sotishni rag’batlantirish tartiblarni o’rganish va hk).
   

Albatta, har bir tashkilot uzining imkoniyatlari va belgilangan maqsadlariga kura u yoki bu yo’nalishda yoki sohaga oid marketing tadqiqotlarini amalga oshiradi. Bunda tashkilotning ma’lum muddatga belgilangan strategiyasi, talab etilayotgan taktik harakatlari inobatga olinadi. Marketing tadqiqotini yalpi jarayon sifatida va uni xal etishi lozim bo’lgan vazifalarni keyingi qismlarda batafsil ko’rib o’tamiz. Marketing xususida to’plangan barcha axborotlar xabarlar boshqarishda qaror qilishni quvvatlovchi kuyi tizim sifatida, tahliliy uslublar, ishlanmalar, qaror kabul qilish modellari, kompyuter dasturlaridan tarkib topadi. Boshqarish doirasida kabul kilinayotgan qarorlar ma’lum manbalarga, tahliliy natijalarga asoslangan bulishi tabiiydir. SHu o’rinda F.Kotler taklif etgan marketing xususida qaror kabul qilishni quvvatlovchi quyi tizimning tarkibiy tuzilishini keltiramiz.