Britaniya mustamlakasining vujudga kelishi


Napoleon Fransiyasi bilan urushlar



Download 97,93 Kb.
bet7/16
Sana20.06.2022
Hajmi97,93 Kb.
#684083
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16
Bog'liq
BRITANIYA MUSTAMLAKASINING VUJUDGA KELISHI

1.2 Napoleon Fransiyasi bilan urushlar



Vaterloo jangi
Britaniya Fransiya hukumati tepasiga Napoleon Bonapart kelgach yana Fransiya bilan toʻqnashdi. U Britaniyaga bostirib kirish rejalari bilan faqat dengizorti koloniyalarigagina emas, balki Britaniyaning oʻziga xavf sola boshlagan. Napoleon urushlaridagi gʻalaba Britaniya Imperiyasidan ulkan resurslar va harakatlarni talab etgan. Fransuz portlari britan floti tomonidan toʻsilgan. 1805-yilda Trafalgar yonidagi dengiz jangida muhim gʻalabaga erishilgan. Inglizlar ham fransuz koloniyalariga va 1810yilda Napoleon tomonidan egallangan Gollandiyaga hujum qilishgan.
Fransiya 1815-yilda soʻzsiz taslim etildi. Urush natijalariga koʻra Buyuk Britaniya Ioan orollari, Maalta, Seyshel orollari, Mavrikiy, Sent-Lyusiya, Tobago, Trinidad, Gayana va Kap koloniyasini egalladi. Keyinroq bir nech koloniya Fransiya va Gollandiyaga qaytarildi7.

Qulchilikning bekor etilishi | 


Bakston yodgorligi (inglizcha: Buxton Memorial Fountain), London. 1865-yilda Britan Imperiyasida qulchilik bekor etilishi sharafiga oʻrnatilgan.
XIX asr boshiga kelib abolitsionistlar tomonidan bosimning kuchayishi 1807-yilda „Qul savdosiga qarshi akt“ning imzolanishiga olib keldi. Vest-Indiyada qullarning bozor narxi 80 funt boʻlgan bir paytda kemasida qullar topilgan kema kapitanlari har bir topilgan qul uchun 100 funtdan jarima toʻlashlari kerak boʻlgan. 1808-yilda Serra Leone ozod etilgan qullarning britan koloniyasi deb eʼlon qilingan.
1823-yilda qullikka qarshi jamiyat paydo boʻldi va 1833-yilda qabul qilingan „Qullikni bekor qilish toʻgʻrisidagi akt“ni imzolashga majbur etdi. Yangi aktga koʻra faqat qul savdosi emas, balki qullikning oʻzi ham noqonuniy deb eʼlon qilindi. 1834-yil avgustda imperiyadagi barcha qullar ozod deb eʼlon qilindi.

1815-1914-yillardagi imperiya yuz yilligi | 

1897-yilda Britaniya Imperiyasi. Pushti rang oʻsha payt xaritalaridagi britan koloniyalarining odatiy rangi boʻlgan.


1815-1914-yillar davomida Britaniya Imperiyasi hududi 25 899 891 km²ga, aholi soni 400 mln. kishiga yetdi. Napoleon magʻlub etilgach inglizlarga global masshtabda qarshilik qiladigan raqib qolmadi. Faqatgina mahalliy darajada Britaniya Rossiya bilan Osiyoda, fransuzlar va keyinroq nemislar bilan Afrikada, amerikaliklar bilan Lotin Amerikasida qarshi kelishi mumkin edi. Shuningdek, Britaniya Imperiyasi dunyoning yetakchi dengiz davlatiga aylandi.
Bu davrda Buyuk Britaniya rasmiy ravishda mustaqil boʻlgan Xitoy, Argentina, Siam kabi koʻplab mustaqil davlatlarning iqtisodiyotini boʻysundirdi17. XIX asr ikkinchi yarmida yangi texnologiyalar bugʻ mashinasi va telegrafning paydo boʻlishi imperiyani boshqaruv va himoyani yengillashtirgan holda kuchaytirdi. 1902-yilda butun imperiya telegraf simlari bilan qoplandi.

Download 97,93 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish