Borliq shakllari



Download 157 Kb.
bet2/17
Sana03.07.2022
Hajmi157 Kb.
#736752
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
BORLIQ SHAKLLARI

Kurs ishining maqsadi: Ushbu kurs ishida biz o’z borliqning tuzilishi, tuzilish darajalari, olamning kosmologik manzarasi va koinotning kosmologik modellari, ma’naviy bog’lik va uning shakli bo’lgan inson onggi, tafakkuri, olamning xilma-xilligi va murakkabligi haqidagi zamonaviy ilmiy qarashlar to’grisida atroflicha ma’lumot berishga harakat qildik. Ular o’quvchilarning olamning tabiiy-ilmiy manzarasi haqida kengrok tasavvurga ega bo’lishiga, obyektiv olam va ma’naviy olamni chuqurroq anglab yetishiga, falsafiy mushohada doirasining kengayishiga xizmat qiladi.
Imkoniyatlarimizdan kelib chiqib, borliq va uning asosiy atributlari to’g’risida fikr yuritdik. Bu mulohazalarimizni insoniyat tarixida qo’llanilib kelgan tabiiy fanlarning xulosalariga tayangan holda ilgari surdik. Ma’lumki, bu fanlar ham davrlar o’tishi bilan takomillashib, rivojlanib, paradigmal o’zgarishlarga uchrab kelgan. Masalan, ming yillar mobaynida o’zining hukmron mavqeini quddan bermay kelgan Yevklid (m.a.ZZO-275 yillar) geometriyasi XVIII ayerga kelib, noyevklid geometriyasining asosli e’tiroziga uchradi. XX ayergacha fizika va kosmologiyaga uz xukmini utkazib kelgan Nyuton mexanikasi XX ayerning boshidayok nisbiylik nazariyasiga yul berishga majbur buldi. Bu jarayon va uzgarishlar insoniyatning borlik xakidagi tasavvurlarini yanada kengaytirdi va chukurlashtirdi.
Borliq haqidagi ta’limot falsafaning eng muhim markaziy fundamental masalalaridan biri xisoblanadi, chunki falsafa o’rganadigan qaysi bir masalani olmaylik, u borliq muammosi bilan bogliq ekanini kuramiz. Haqiqatdan ham borliq va unga munosabat masalasi falsafiy qarashlarda markaziy o’rinni egallaydi. Chunki, borliq muammosi falsafadagi har qanday dunyoqarash va metodologik muammolarning asosi hisoblanadi. Borliq hakidagi falsafiy munozaralar falsafa tarixida muxim dunyokarash muammosi sifatida kadimdan davom etib kelgan va shunday bulib koladi.
Kurs ishining metodologiyasi: Falsafa fanining borliq haqidagi masalalarni o’rganuvchi qismi ontologiya deb ataladi. Ontologiya so’zi yunoncha - ontos (mavjudlik) va logos (ta’limot) so’zlarining birikmasidan tashkil topgan bo’lib, «mavjudlik haqidagi ta’limot», ya’ni borliq haqidagi fan ma’nosini ifodalaydi. Ontologiya atamasi fan tarixida birinchi bor 1613 yili nemis olimi R.Gokleniusning «Falsafa lugatgoIda, so’ngra Xristian Volf(1679-1754)ning falsafaga oid dareligida ishlatilgan.

Download 157 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish