Birinchi chorak

Darsning metodi: aralash.

Darsning jihozi:

— 4-sinf musiqa darsligi;

— fortepiano, cholg'u asboblari;

— musiqa savodiga doir tasviriy-illustrativ ko'igazmalar;

— texnik vositalar.

Darsning borishi

O'quvchilar musiqa sadolari ostida sinfga kiradilar.

I Tashkiliy qism. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

II O’tgan mavzuni mustahkamlash

Uyga berilgan vazifalarni tekshirish. O'quvchilar rasmda tasvirlanganlar haqida gapirib beradilar.

III Yangi mavzu Bahor elchilari va tabiat

Ma’lumki, xalqimiz qadimdan laylak, turna, qaldirg'och kabi qushlami bahor elchilari sifatida e’zozlab keladi. Chunki bu qushlarning uchib kelishi yaxshi kunlardan «darak» bergan. Masalan, erta bahorda laylakni ko'rish baxtdan nishona deyilsa, laylak uchib kelgan tomondan ko'ringan odam qishloqqa qut- baraka keltiradi, deb e’tiqod qilingan. Chunonchi, barvaqt uchib kelgan turna erta bahorni daraklasa, pastlab uchgan turna rizq-ro'z unumli bo'lishini anglatgan va hokazo¹.

Bulbulcha she’rining matni bilan tanishtirish.

O'zing kichkina,

Ovozing yaxshi.

Qani, bulbulcham,

Bir sayrab ber-chi.

Mayli, o'rtoqjon,

Mayli, sayrayman.

Ko'm-ko'k bog'ingda

Uchib yayrayman.

• 
  Shirin bulbulcham,
  
• 
  Kuylayver chaq-chaq.
  
• 
  Tinglab qo'shig'ing
  
• 
  Dillar xushchaqchaq.
  
• 
  Mehnat qilibsan,
  
• 
  Ekibsan gullar.
  

Gulni sevamiz

bizlar bulbullar

Musiqa tinglash. Ona- tabiat haqida o'quvchilar bilan suhbat o'tkaziladi. “Qichqir xo’rozim» CD disk yozuvida tinglanadi. Mazmuni, xarakteri, janri, ifoda vositalari aniqlanadi.

Ovoz sozlash mashqi musiqa namunasida o'tkaziladi.

Jamoa bo'tib kuylash. M.Qo’shoqov sh’eri, M.Nasimov musiqasi “Bulbulcha”qo'shig'i o'rganiladi (o'qituvchi ijrosida yoki audio, CD disklar yozuvidan foydalaniladi). O'qituvchi qo'shiq mavzusi, kompozitori va shoiri haqida tushuncha berib, ijro etib beradi. O'quvchilar tinglangan qo'shiqni tahlil qilib beradilar va jumlalab o'rganadilar.

IV Yangi mavzuni mustahkamlash

Musiqa savodi. Savol va topshiriqlar:

1. 
   Qo'shiq aytayotganda bosh va gavdani to'g'ri tuting.
   
2. 
   Mashqlar va qo'shiq kuylayotganda nafasni tejab ishlating.
   
3. 
   Qo'shiq so'zlarini aniq talaffuz qiling. Bunda unli tovushlarni cho'zibroq, undosh tovushlami esa qisqa aytishga harakat qiling.
   
4. 
   Qo'shiq so'zlarini tushunib, uning ma’nosiga mos ravishda kuylang.
   

Jamoa bo^’lib kuylayotganda o‘z ovozingiz bilan birga sinfdosh o' rtoqlaringizning ham ovozini tinglab, hamohang aytishga

Dars yakuni. O'qituvchi dars davomida o'tilganlarni yakunlab, o'quvchilar bajargan faoliyatni baholab beradi.

Uyga vazifa. O'tilgan mavzularni va qo'shiqlarni takrorlash.
32-DARS. Bastakor Faxriddin Sodiqov

Yoz yaxshi P.Mo’min she’ri, D.Zokirov musiqasi

Sana__________________________________

Darsning maqsadi:

— Ta’limiy: Kompozitor Faxriddin Sodiqov ijodi bilan tanishtirish. TK 6 maktabga kelib ketadigan vaqtni biladi, nota yozuviga oid sanoqlarni bilish va amalda qo‘llay oladi, kundalik rejalarini tuza oladi, 4/4 o‘lchoviga dirijorlik harakatini bajarish sanoqlarini biladi va amalda qo‘llay oladi

— Tarbiyaviy: O'quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini, musiqaga qiziqishlarini rivojlantirish. FK1: qo‘shiq haqida tushunchaga ega bo‘ladi, oddiy musiqa shakllarni biladi, band shaklini farqlay oladi,

— Rivojlantiruvchi: O`tgan bilimlarni mustahkamlash. ; FK2: qo‘shiqlar so‘z ma’nolarini tushunib, ifodali kuylay olish layoqatiga ega bo‘ladi.

Darsning metodi: aralash.

Darsning jihozi:

— 4-sinf musiqa darsligi;

— fortepiano, cholg'u asboblari;

— plakatlar, rasmlar;

— texnik vositalar.

Darsning borishi

O'quvchilar musiqa sadolari ostida sinfga kiradilar.

I Tashkiliy qism. O’quvchilarni darsga tayyorlash.

II O’tagan mavzuni mustahkamlash.

Uyga berilgan vazifalarni tekshirish.

III Yangi mavzu. O'quvchilar bilan kompozitor F.Sodiqov ijodi hamda uning bolalar uchun rang-barang mazmundagi jozibali va yoqimli qo'shiqlar yaratgani haqida suhbat o'tkaziladi (kompozitor portreti ko'rsatiladi).

F.Sodiqovning bas- takorlik iste’dodi hamda chang va

dutor cholg'ularini mukammal bilganligi muhim ahamiyatga

ega bo'lgan. Bu fazilat bastakorning yana boshqa ko'plab

asarlarida ham namoyon bo'ladi.

Jumladan, bunga F.Sodiqov­ning shoir Akmal Po'lat she’riga

bastalagan «Qorabayir» qo‘shig⁴i misol bo'lishi mumkin.

Qorabayir — 0‘zbekistonda yetishtiriladigan ot zoti bo'lib
Musiqa tinglash. A.Sodiqovning bolalar uchun yaratilgan «Qorabayir» qo'shig'i tinglanadi (audio yoki CD disk yozuvida). O'qituvchi qo'shiqni mahorat bilan ifodali ijro etib beradi. O'quvchilar bilan tinglangan qo'shiq mazmuni, xarakteri, janri, ifoda vositalari haqida suhbat o'tkaziladi.

Ovoz sozlash mashqi o'quvchilarga tanish bo'lgan musiqa namunasida o'tkaziladi.

Jamoa bo'lib kuylash P.Mo’minning «Yoz yaxshi» she’riga D.Zokirov musiqasi bilan kuylangan qo'shig'i o'rganiladi (o'qituvchi ijrosida yoki audio, CD disklar yozuvidan foydalaniladi). O'quvchilar qo'shiq xarakterini aniqlab, qo'shiq haqida o'z fikrlarini bildiradilar. Qo'shiq jumlalari bo'yicha o'qituvchi yordamida kuylab o'rganiladi.

Yoz kezar yashnagan elimda,

Yoz zavqi tilimda, dilimda.

Qushlarim sayrashar, qaynashar

Buloqlar shivirlar, shildirar:

Yoz yaxshi, yoz yaxshi, yoz yaxshi!

Quyoshday mehnatim qudrati,

Pahlavon xalqimning sur’ati,

Yurtimni bezagan, qaranglar,

Yoz kuyi har yonda jaranglar:

Yoz yaxshi, yoz yaxshi, yoz yaxshi!
III Yangi mavzuni mustahkamlash

Musiqa savodi. Berilgan misollar bo'yicha nota bilan kuylab, o'rganilgan qo'shiq yoki kuy nomini topish. To'g'ri javob bergan o'quvchilar rangli kartochkalar bilan rag'batlantiriladilar.

O'yin o'tkaziladi. Kubiklar ishlatiladi. Kubikning bir tomonida bolalar bilgan qo'shiq nomi, ikkinchi tomonida shu qo'shiqni yaratgan

kompozitor ismi-sharifi yozilgan bo'ladi. O'quvchilar musiqani tinglab, kubikda yozilgan qo'shiq nomini va kompozitorini topadilar.

O'quvchilar o'yin orqali aniqlangan qo'shiqlarni kuylab, xarakteriga mos ritmik harakatlarni bajaradilar. Faol qatnashgan o'quvchilar rag'batlantiriladilar.

Dars yakuni. O'qituvchi dars davomida o'tilganlarni yakunlab, o'quvchilarni bajargan faoliyatlari bo'yicha baholaydi.

Uyga vazifa. NIga tayyorlanish. O'tilgan mavzularni takrorlash. Darslikning 69-betida berilgan savollarni o'rganib kelish.
33-DARS. NI-4

Sana_______________________

Darsning maqsadi___________________________________________________

___________________________________________________________________

Darsning metodi_____________________________________________________

Darsning jihozi______________________________________________________

DARSNING BORISHI

Tashkiliy qism_______________________________________________________

Yangi mavzu________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
34-DARS. Dars-konsert

Darsning maqsadi:

— Ta’limiy: Yil davomida o'tilgan mavzularni takrorlash va mustahkamlash. TK 6 kundalik rejalarini tuza olish, 4/4 o‘lchoviga dirijorlik harakatini bajarish sanoqlarni bilish va amalda qo‘llay olish.

— Tarbiyaviy: O'quvchilarning o'tilgan mavzular bo'yicha olgan bilim, ko'nikma va malakalarini aniqlab, baholash. FK1: qo‘shiq haqida tushunchaga ega bo‘ladi, oddiy musiqa shakllarni biladi, band shaklini farqlay oladi,

Rivojlantiruvchi: Musiqiy qobiliyatlarini rivojlantirish. ; FK2: qo‘shiqlar so‘z ma’nolarini tushunib, ifodali kuylay olish layoqatiga ega bo‘ladi.

Darsning metodi: o'yin, «Skarabey» metodi.

Darsning jihozi:

— fortepiano, cholg'u asboblari;

— o'yin savol-javob uchun tarqatma materiallar;

— rag'batlantinivchi kartochkalar;

— texnik vositalar.

Darsning borishi

Dars o'yin shaklida o'tkaziladi. O'yin tadbirning 5 sharti bo'yicha hakamlik vazifasiga «Musiqa san'ati va madaniyati» o'qituvchisidan hamda eng yaxshi o'qiydigan o'quvchidan tanlanadi. Hakamlar 5 ballik tizim bo'yicha har bir shartni baholab boradilar. Tadbir 5 shart bo'yicha olib boriladi, uning shartlari quyidagilardan iborat:

1. Har bir guruh o'zlariga qo'yilgan nomlarni ta'riflab berishlari lozim (1 daqiqadan 2 daqiqa vaqt ajratiladi).

2. Musiqa savodi, musiqa tinglash, jamoa bo'lib kuylash, faoliyat turlari bo'yicha o'tilgan mavzular yuzasidan savol-javob (bu shartga umumiy 20 daqiqa vaqt beriladi. Savollar albatta DTS va o'quv dasturi asosida tuzilishi lozim).

3. Har ikkala guruhdan bittadan o'quvchi o'zbek xalq cholg'u asboblarining nomlarini doskaga chiqib yozadi (3 daqiqa vaqt ajratiladi).

4. O'quv yili davomida o'tilgan qo'shiqlardan kamida ikkitasini ifodali kuylab berish (4 daqiqadan 8 daqiqa vaqt ajratiladi).

5. Tinglangan asarning nomi, musiqa mualliflarini aniqlab, unga tavsif berish (3 daqiqadan 6 daqiqa vaqt beriladi).

Ushbu o'yinni boshlashdan avval sinf o'quvchilari ikki guruhga bo'linadi. Guruhlarning nomini aniqlash uchun har ikkala guruhdan bittadan o'quvchi chiqib stolga qo'yilgan turli rasmlar (masalan, dutor, doyra) chizilgan kartochkalardan birini tortadi. Yuqorida keltirilgan shartlar ketma-ketligida savol-javob o'tkaziladi. Shartlarga javob berish uchun 39 daqiqa vaqt ketadi, qolgan 6 daqiqasi texnik vositalardan foydalanish, guruhlar javobini baholash uchun ajratiladi.

Dars yakunida umumiy olgan ballar e'lon qilinadi. Ikkala guruhdan g'oliblar aniqlanib, faol ishtirok etgan guruh hakamlar tomonidan rag'batlantiriladi.

1

2

3

4

5

6