Furqat tumani 25-sonli maktabning Musiqa ma`daniyati fani

Furqat tumani 25-sonli maktabning
Musiqa ma`daniyati fani
Õqituvchisi
Sobirjonova Durdonaxonning
Musiqa fanidan
Bir soatlik dars ishlanmasi.
Mavzu: Õzbek xalq zarbli cholğulari
Dars maqsadi.
a) ta`limiy maqsad: Musiqa cholgʻulari haqida ma'lumot berish
b) tarbiyaviy maqsad: O`quvchilarda san`atga , qo`shiq aytishga qiziqish uyg`otish.
d) rivojlantiruvchi maqsad: O`quvchilarni musiqiy qobiliyatlarini rivojlantirish.
Dars turi: noan`anaviy,suhbat,kuylash.
Dasr jihozi: 2- sinf musiqa darsligi, fortepiano musiqa cholg`u asbobi, rag`batlantiruvchi kartochkalar
Dasrning blog chizmasi.
№
Dars bosqichlari
Vaqti
1
Tashkiliy qism
3 minut
2
Uy vazifalarini tekshirish
5 minut
3
O`tilganlarni takrorlashq
10 minut
4
Yangi mavzu ustida ishlash
20 minut
5
Mustahkamlash
5 minut
6
Uyga vazifa
2 minut
Darsning borishi
O`quvchilar musiqa sadolari ostida sinfga kiradilar. Tashkiliy qism.Uyga vazifa tekshiriladi
Yangi mavzu : Joʻrnavozlik(ko`rgazma
Dars maqsadi.
a) ta`limiy maqsad: Musiqa cholgʻularini farqlash.
b) tarbiyaviy maqsad: O`quvchilarni musiqaga qiziqtirish.
d) rivojlantiruvchi maqsad: O`quvchilarni musiqiy qobiliyatlarini rivojlantirish.
Dars turi: noan`anaviy,suhbat,kuylash.
Dasr jihozi: 4- sinf musiqa darsligi, doira cholg`u asbobi, rag`batlantiruvchi kartochkalar.
Darsning borish chizmasi:
Darsning borishi
O`quvchilar musiqa sadolari ostida sinfga kiradilar.
1 Tashkiliy qism : Musiqiy salomlashish , ovoz sozlash
2 Davomatni aniqlash
3 Siyosiy daqiqa õtkazish
4 Õtilgan mavzu : Damli cholğular
5 Õquvchilar bilan "Ovozini eshitib" qaysi musiqa cholğusi ekanligini topish
6 Yangi mavzu: Zarbli cholğular.
Õzbek xalqining madaniy tarixida doira, noğora, qayroq kabi kõplab zarbli - urma cholğular yuzaga kelgan. Bu cholğularda alohida badiiy ahamiyaga ega ritmik usullar chalingan hamda usullar vositasida boshqa cholğular ijrosiga jõrnavozlik qilgan.
"Usul" sõzi arab tilidan olingan bõlib, uning mazmunida õzgarmay takrorlanib turuvchi ritmik tuzulma (formula) va shu asosda kuyning ijro etilish sur'atini boshqarib turish tushuniladi.
Noğara — urib chalinadigan musiqa asbobi. Nogʻoraning koʻp xili mavjud. Kosasi tuvaksimon boʻladi. Yogʻoch va sopoldan yasaladi. Usti hayvon terisi bilan qoplanadi. Qoʻsh nogʻora karnay va surnaylar bilan qoʻshilib oʻzbek milliy ansamblini tashkil etadi. Hozirgi kunda ham bu asboblar toʻy-u tomoshalarda keng qoʻllaniladi.
Doira- childirma, chirmanda, doyra, daff, dapp) — oʻzbek, tojik, uygʻur va boshqa sharq xalqlarining cholgʻu asbobi. Doira zarb bilan urib chalinadi. Gardishi oʻrik, yongʻoq yogʻochidan yasaladi. Gardishi ustidan tashqari tomondan teri bilan qoplanadi. Gardishning ich tomoniga tamburinnikiga oʻxshash xalqachalar osiladi.
Qayroq — jismi sadolanuvchi (idiofon) urma cholgʻu. Oʻzbek, tojik, uygʻur va boshqalar Sharq xalqlarida tarqalgan. Asosan, raqqos(a), dorboz, yogʻochoyoq oʻyinchilar tomonidan qoʻllaniladi. Qayroq ikki juft silliq yupqa toshdan iborat. Xorazmda Qayroqni tosh va metall boʻlaklari tashkil etishi mumkin. Ijrochi har bir qoʻliga bir juftdan Qayroq olib ularni bir-biriga urib sadolantiradi. Qayroqda raqs harakatlariga mos turli usullar (koʻpincha "rez") hosil qilinadi.
Jamoa bõlib kuylash : "Bolalik" qõshiği H. Hasanova musiqasi Dilnur she'ri kuylandi.
Qanday gõzal, shirindir bolalik
Unda bizlar doimo qolaylik.
Quvonchlarga olamni tõldirib,
Ertqklarda yurgandek bõlaylik.
Musiqa savodi: 3/4 õlchoviga dirijorlik qilish.
Musiqa tinglash: "Bahor" Sh. Yormatov musiqasi Z. Egamberdiyeva she'ri.
7 Mustahkamlash: Rasmini kõrib "Cholğu asboblarini farqlash" õyin metodi.
8 Uyga vazifa: Õtilgan mavzuni õrganib qõshiqni yod olish.