Билиш назарияси: асосий муаммолари ва йўналишлари

АМАЛИЁТ ТАМОЙИЛИ – билишнинг бош тамойили амалиётда деб ҳисоблайди,
ташқи оламни ва ўз-ўзини билишнинг асоси одам фаолиятида деб билади.
БИЛИШ ТАМОЙИЛИ – билиш имкониятларига тўла ишонч билан ёндашилади.
ОБЪЕКТИВЛИК ТАМОЙИЛИ – онг ва иродадан ташқари предметларни
Мустақил мавжуд деб ҳисоблайди.
ҲАЁТни фаол ижодий жараёнда ифодалаш тамойили
ҲАҚИҚАТНИНГ АНИҚ ТАМОЙИЛИ – аниқ шароитда индивидуал ва шубҳасиз
ҳақиқатдир.
БИЛУВЧИ СУБЪЕКТ
одам-мавжудот у одамзод тажрибасидаги билишнинг усулларини жамиятнинг бутунлигича, билишнинг натижаларини кўтариб юрувчи моддий ва маънавий маданият бойликларини ўрганган
БИЛИШ ОБЪЕКТИ
ташқи олам (бутун турли-туманлиги билан), ташқи оламнинг билиш жараёнига, субъектнинг билиш жараёнига таъсири
ҲАҚИҚАТ
объектни субъект томонидан адекват акс эттиришдир.
ЯНГЛИШИШ
ташқи оламни субъект томонидан янглиш, бузилган, ҳақиқатга зид бўлган ҳолда ёлғон, адекват бўлмаган ҳолда акс этиш
БАҲОЛАШ
ташқи оламни субъект томонидан категория, қонун, тушунча, олдинги қадриятларга таянган ҳолда мантииқан тушуниш
АМАЛИЁТ
ташқи оламни ва одамнинг ўзини ўрганиш ва ўзлаштириш учун қиладиган конкрет фаолияти
БИЛИШНИНГ ТУЗИЛИШИ
ХУЛОСА

• Билиш доимо қандайдир янги, илгари номаълум бўлган нарсани яратишга йўналган ижод.
• Ижоднинг бош мезони – олинган натижаларнинг янгилиги ва ижтимоий аҳамиятга эга.
• Ижод - жуда катта ақлий ва жисмоний ҳаракат.
• Ижод баъзан фуқаролик жасорати ва ҳатто жонбозлик талаб қилади.
• Инсоннинг билиши ривожланиб борувчи, фаол жараён.
• Билиш жамиятда янги эҳтиёжларнинг туғилиши, тегишли равишда амалиётнингривожланиши

ва такомиллашуви билан белгиланади.

• Билиш «мангу ҳаракат, қарама-қаршиликларнинг юзага келиши ва уларнинг ечилиши

жараёни» деб қаралиши лозим.