B. B. Berkinov, Ye. A. Yarmolik, Q. Q. Quvnoqov

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
113 
8-bob.  
INDIKATIV REJALASHTIRISHDA IJTIMOIY – IQTISODIY 
RIVOJLANISHNING SSENARIY SHARTLARINI ANIQLASH  
 
 
8.1.  Siyosiy  qarorlar  variantlarining  ijtimoiy-iqtisodiy  tizimlar 
rivojlanishiga ta'siri. 
8.2.  Mamlakatning  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlanish  konsepsiyasini 
tarkibi. 
 
 
8.1. Siyosiy qarorlar variantlarining ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar 
rivojlanishiga ta’siri 
 
Ssenariy  shartlarini  ishlab  chiqish,  odatda,  ikkita  variantda  amalga 
oshiriladi: 
1-variant  –  bazoviy  –  prognoz  qilinayotgan  davrda  iqtisodiyotni 
rivojlantirish  tendenstiyalari  hamda  tashqi  va  ichki  shartlarini  saqlab 
qolgan holda inerstion rivojlanish varianti. 
2-variant  –  asosiy  –  prognoz  qilinayotgan  davrda  mintaqaviy 
darajada boshqaruvchi ta’sirlar tizimini qo’llash varianti. 
Ssenariylarning  ushbu  variantlari  bo’yicha  prognoz  qilinayotgan 
davr  uchun  hisob-kitoblarni  taqqoslash  amalga  oshirilishi  ko’zda 
tutilayotgan  davlat  hokimiyati  organlari  siyosatining  samaradorligini 
ko’rsatadi. 
Ssenariy shartlarini ishlab chiqishda quyidagi vazifalarni hal etishga 
e’tiborni qaratish zarur: 
-  aholining  turmush  darajasini  oshirishga  yo’naltirilgan  davlat 
ta’siri chora-tadbirlarining majmuini ishlab chiqish va asoslash; 
-  davlat 
byudjeti 
va 
mintaqaviy 
byudjetlarning 
barqaror 
to’ldirilishini  ta’minlash  maqsadida  iqtisodiyotning  real  sektorini 
rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni yaratish; 
-  ishlab  chiqarish  va  infratuzilmani  yangilash  maqsadida 
investistiya faoliyatini rag’batlantirish; 
-  kichik tadbirkorlikni rivojlantirish; 
-  korxonalarning  moliyaviy  ahvolini  barqarorlashtirish,  kreditorlik 
qarzlarining  miqdorini  pasaytirish,  korxonalarning  asosiy  va  aylanma 
sarmoyasini  moliyalashga  jalb  etiladigan  kredit  resurslarining  hajmini 
oshirish chora-tadbirlari majmuini amalga oshirish; 

---

 
114 
-  real  byudjetlarni  ishlab  chiqish  va  amalga  oshirish,  davlat 
mablag’larini  tejagan  holda  soliq  va  soliqdan  tashqari  to’lovlarni  to’liq 
safarbar etish, byudjet taqchilligini qisqartirish; 
-  aholining  kam  ta’minlangan  qismiga  yordam  ko’rsatishni 
takomillashtirgan holda uy-joy kommunal xo’jaligini moliyalash tizimini 
va uni boshqarish tuzilmasini isloh qilish; 
-  ijtimoiy dasturlarni amalga oshirish; 
-  mahsulot  sotish  jahon  va  milliy  bozorlarining  ahvolini  va 
rivojlanish istiqbollarini baholash. 
Investistiyalarni  shakllantirishning  barcha  manbalarini:  korxonalar 
mablag’lari;  ko’chmas  mulk  muomalasi;  aholi  jamg’armalari;  xorijiy 
investistiyalar;  davlat  va  mintaqaviy  byudjetlar  mablag’lari  va  boshqa 
manbalarini safarbar etish muhim vazifa hisoblanadi.