Aziz o’quvchim!

D.I.Mendeleyev davriy jadvalining bitta guruhchasida joylashgan elementlarning atomlari qaysi xususiyatlari bilan o’zaro o’xshash bo’ladi?

1. 
   yadro zaryadi bir xilligi bilan;
   
2. 
   tashqi qobiqdagi elektronlar soni bilan;
   
3. 
   elektron qobiqlarning soni bilan;
   
4. 
   kimyoviy xossalari bilan;
   
5. 
   fizik xossalari bilan;
   

A) 1, 2 B) 1, 3 C) 2, 3 D) 2, 4

9. 
   Yadro zaryadi 22 bo’lgan element qaysi davr, qator va guruhga joylashgan?
   

1. 
   V davr, 6 qator, III guruh
   
2. 
   IV davr, 4 qator, IV guruh
   
3. 
   V davr, 6 qator, I guruh
   
4. 
   VI davr, 8 qator, IV guruh
   

10. 
    Z = 29 bo’lgan element qaysi davr, qator va guruhga joylashgan?
    

1. 
   V davr, 6 qator, III guruh;
   
2. 
   IV davr, 5 qator, I guruh;
   
3. 
   V davr, 6 qator, I guruh;
   
4. 
   VI davr, 8 qator, IV guruh.
   

11. 
    Platina davriy sistemada nechanchi gurux, qaysi davr va qaysi qatorda joylashgan.
    

1. 
   III gurux, 7-davr, 5-qator;
   
2. 
   II gurux, 7-davr, 5-qator;
   
3. 
   I gurux, 7-davr, 9-qator;
   
4. 
   VIII gurux, 6-davr, 8-qator.
   

12. 
    Nisbiy atom massasining neytronlar bilan farqi 79 bo’lgan element qaysi davr, qator va guruhga joylashgan?
    

1. 
   V davr, 6 qator, III guruh;
   
2. 
   IV davr, 5 qator, I guruh;
   
3. 
   V davr, 6 qator, I guruh;
   
4. 
   VI davr, 9 qator, I guruh.
   

13. 
    Neytronlar bilan protonlar yigindi 31 bo’lgan element qaysi davr, qator va guruhga joylashgan?
    

1. 
   III davr, 3 qator, V guruh;
   
2. 
   IV davr, 5 qator, I guruh;
   
3. 
   V davr, 6 qator, I guruh;
   
4. 
   VI davr, 9 qator, I guruh.
   

14. 
    Lantanoid va aktinoidlar davriy sistemeda qaysi davr va nechanchi gruppada joylashgan?
    

1. 
   oltinchi va yettinchi davrlarda joylashgan;
   
2. 
   hammasi III gruppada joylashgan;
   
3. 
   III davr oltinchi va yettinchi gruppalarda;
   
4. 
   oltinchi davrning III gruppasida lantanoidlar va yettinchi davrning III gruppasida aktinoidlar;
   
5. 
   hammasi davriy sistemadan tashqarida joylashgan; A) 2 B) 5 C) 3 D) 4
   

15. 
    Davriy sistemada aktinoidlar qanday holatni egallaydi?
    

A) 7 davr, 3 guruh; B) 6 davr, 3 guruh;

C) 6 davr, 4 guruh; D) 7 davr, 4 guruh.

16. 
    Uran davriy sistemada nechanchi guruh, qaysi davr va qaysi qatorda joylashgan.
    

1. 
   III guruh, 7-davr, 10-qator
   
2. 
   II guruh, 7-davr, 5-qator
   
3. 
   I guruh, 7-davr, 5-qator
   
4. 
   III guruh, 6-davr, 5-qator
   

17. 
    Quyidagilar orasida d-elementlarni ko’rsating.
    

A) natriy B) kalsiy C) xlor D) temir

18. 
    d – elementlar joylashgan qatorni aniqlang.
    

A) Al, Sc, La B) Ti, Ge, Sn C) Ti, V, Cr D) La, Ge, Hf

19. 
    Quyidagilar orasida d – elementlarni ko’rsating.
    

1) alyuminiy; 2) kalsiy; 3) xrom;

4) mis; 5) vismut; 6) lantan;

A) 1 va 2 B) 3 va 4 C) 3, 4 va 5 D) 3, 4 va 6

20. 
    D. I. Mendeleyevning elementlar davriy sistemesida nechta s – va p – elementlar bor? A) 14 va 30 B) 12 va 28 C) 14 va 24 D) 14 va 36
    
21. 
    Davriy sistemaning 3 – davridagi 8 ta elementning nechtasi p – element?
    

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6

22. 
    Keltirilgan xossalarning qaysilari d – elementlarni xarakterlaydi?
    

1. 
   d – elementlarning ionlanish energiyasi ancha katta;
   
2. 
   d – elementlar kuchli oksidlovchilar;
   
3. 
   d – elementlar metallardir;
   
4. 
   ularning atomlarida d – orbitallar elektronlar bilan to’lib boradi;
   
5. 
   d – elementlar o’zgaruvchan valentlik namoyon qiladilar;
   
6. 
   d – elementlar barcha agregat holatlarda mavjuddir;
   

A) 1, 2; B) 1, 5; C) 1, 2, 5; D) 3, 4, 5.

23. 
    Quyida keltirilgan elementlarning qaysi biri elementlarning s – oilasi tarkibiga kiradi?
    

1) vodorod; 2) geliy; 3) neon; 4) ftor;

A) 1 va 3; B) 1 va 2; C) 2 va 3; D) 3 va 4.

24. 
    Hali kashf etilmagan 120– element qaysi oilaga mansub bo’ladi?
    

A) s B) p C) d D) f

25. 
    I, II va III-VIII gruppaning asosiy gruppacha elementlari qanday oilalarga kiradi?
    

A) s va p; B) p; C) d va f; D) p, d va f.

26. 
    Qaysi elementlarning kimyoviy va fizikaviy xossalari bir – birlariga ko’p jihatdan o’xshashlikka ega?
    

1) d – elementlar; 2) s – elementlar; 3) aktinoidlar; 4) p – elementlar; 5) lantanoidlar;

A) 1; B) 2, 5; C) 3, 4; D) 3, 5.

27. 
    Quyidagi keltirilgan qaysi elementning xossalari kalsiy elementining xossalariga o’xshash?
    

A) alyuminiy B) kaliy C) bariy D) rux

28. 
    O’xshash kimyoviy xossalarga ega bo’lgan elementlar juftini aniqlang.
    

A) Na va K B) Ca va Zn

C) Cu va Ba D) Cr va S

29. 
    Davriy sistemadagi qaysi elementlar o’zaro diogonal o’xshashlik xususiyatiga ega?
    

1) berilliy; 2) magniy; 3) bor;

4. 
   alyuminiy; 5) germaniy; 6) skandiy;
   
   1. 
      1 va 2; 1 va 4 B) 1 va 3; 3 va 4
      

C) 3 va 4; 4 va 5 D) 1 va 4; 5 va 6

30. 
    Kimyoviy xossalari o’xshash bo’lgan (analog) elementlar uchun quyidagilardan qaysi biri to’g’ri?
    

1. 
   neytronlar va protonlar soni teng
   
2. 
   bir xil guruhda joylashgan
   
3. 
   valent elektronlarining soni har xil
   
4. 
   bir xil davrda joylashgan
   

31. 
    Skandiy elementining nisbiy atom massasini uning atom anologlarining atom massalari qiymatidan aniqlang.
    

A) 46,17 B) 46,68 C) 50,88 D) 45,76

32. 
    Vanadiy (V) elementining nisbiy atom massasini uning atom anologlari (52 Cr, 48 Ti, 75 As, 31 P) ning atom massalari qiymatidan aniqlang.
    

A) 51,5 B) 56,17 C) 50,88 D) 46,7

33. 
    Atom yadro zaryadi nima bilan tavsiflanadi?
    

1. 
   Element massasi bilan
   
2. 
   Guruh tartib raqami bilan
   
3. 
   Davr tartib raqami bilan
   
4. 
   Tartib raqami bilan
   

34. 
    Atom –molekulyar ta’limotni noto’g’ri ta’rifini aniqlang.
    

1. 
   barcha moddalar korpuskulalardan tashkil topgan
   
2. 
   korpuskulalar orasida oraliqlar bor
   
3. 
   jismlarning issiqlik miqdori ularning massasiga bog’liq
   
4. 
   atomlarning muayyan massa va o’lchami bor
   

35. 
    28 ta neytron, 24 ta proton va 24 ta elektroni bo‘lgan elementni aniqlang?
    

A) marganes B) xrom

C) temir C) oltingugurt

36. 
    Bromning tartib raqami 35 va atom massasi 80 ga teng bo‘lsa uning proton, neytron va elektron yig‘indisini hisoblang?
    

A) 115 B) 105 C) 130 D) 120

37. 
    Davriy jadvalning bitta guruhchasida joylashgan elementlar atomlarining o‘zaro qaysi xususiyatlari o‘xshash bo‘ladi?
    

1) yadro zaryadi bir xilligi bilan 2) Tashqi elektron qobiqdagi elektronlar soni bilan 3) elektron dobiqlar soni bilan 4) kimyoviy xossalari bilan 5) fizik xossalari bilan

A) 1, 2 B) 2, 5 C) 3, 4 D) 2, 4

38. 
    Davriy sistemadagi davr raqamining fizik manosi qanday holda to‘g‘ri ifodalangan?
    

1) yadro atrofidagi elektron qobiqlar soni 2) chetki qobiqdagi elektronlar soni

3. 
   oxirgi qobiqdan avvalgi qobiqdagi elektronlar soni
   
4. 
   tashqi elektron qobiqning raqami
   

A) 1, 3 B) 2, 3 C) 1, 4 D) 2, 4

39. 
    Atom –molekulyar ta’limotni kim, qachon ta’riflab berdi?
    

1. 
   Dalton; 1740
   
2. 
   Eynshteyn; 1741
   
3. 
   Lomonosov; 1741
   
4. 
   Lomonosov; 1730
   

40. 
    Moddaning kimyoviy xossasini o’zida saqlovchi eng kichik zarracha nima deyiladi?
    

A) atom B) element

C) molekula D) ion

41. 
    Dalton atomistik nazariyani rivojlantirishda qanday xato fikrni oldinga surdi?
    

1. 
   atom-eng kichik bo’linmas zarracha
   
2. 
   atom bo’lingan holatida uning tarkibi o’zgaradi
   
3. 
   oddiy modda faqat atomdan, murakkab modda faqat molekuladan tashkil topadi
   
4. 
   barcha moddalar atomlardan iborat bo’ladi
   

42. 
    “Atom yadrosining zaryadi shu elementning davriy jadvaldagi tartib nomeriga teng”. Bu qonun qaysi olim nomi bilan bog’liq?
    

A) Mendeleyev B) Mozli

C) Rezerford D) Lodi

43. 
    Yadrodagi zarrachalarning umumiy nomi nima deyiladi?
    

A) atom B) element

C) molekula D) nuklon

44. 
    Yadroga qaysi zarracha zaryad beradi?
    

A) nuklon B) elektron

C) proton D) neytron

45. 
    Elektron massasi yadroni tashkil etuvchi elementar zarrachalar – proton va neytrondan taxminan necha marta kichik?
    

A) 1640 B) 1840

C) 1960 D) 1860

46. 
    Quyidagi olimlar atom ta’limoti rivojlanishiga qanday hissa qo’shdi?
    

1. 
   Tomson
   
2. 
   Nagaoka va Lodi
   
3. 
   Rezerford
   
   1. 
      atomning birinchi modelini taklif etdi;
      
   2. 
      atom tuzilishining ikkinchi (Saturn planetasi) modelini taklif etdi;
      
   3. 
      atomning planetar modelini taklif etdi.
      

A) 1-b; 2-c; 3-a B) 1-a; 2-c; 3-b

C) 1-a; 2-b; 3-c D) 1-c; 2-b; 3-a

47. 
    … atomistikaning asosiy qoidalarini “Kimyoviy falsafaning yangi sistemasi” nomli asarida bayon etdi.
    

A) Tomson B) Rezerford

C) Dalton D) Nagaoka

48. 
    “Relative” so’zining ma’nosi nima?
    

A) atom B) nisbiy

C) molekula D) massa

49. 
    … “har qanday element bir xil mayda zarrachalar – atomlardan tashkil topgan”ligini ta’kidladi.
    

A) Prust B) Dalton

C) Faradey D) Yung

50. 
    Yadro tuzilishining proton–neytron nazariyasini kim yaratdi?
    

1. 
   D.D.Ivanenko,Y.N.Gapon
   
2. 
   J. L.Prust, Y.N.Gapon
   
3. 
   D.D.Ivanenko, J.L.Prust
   
4. 
   Ya.Berselius, M.Faradey
   

51. 
    … modda tarkibining doimiylik qonunini ta’rifladi.
    

1. 
   Prust (1801-yil)
   
2. 
   Debereyner (1829-yil)
   
3. 
   Yung (1811)
   
4. 
   Vyoler (1828)
   

52. 
    … elektronning to’lqin tabiatini asoslab berdi.
    

1. 
   1811-yilda Yung
   
2. 
   1924-yilda Lui de Broyl
   
3. 
   1811-yilda Avogadro
   
4. 
   1815-yilda Ya. Berselius
   

53. 
    1893-yilda Stoney qanday ixtironi amalga oshirdi?
    

1. 
   manfiy zaryadning eng kichik zarrachasini “elektron” deb atashni taklif etdi
   
2. 
   katod nuri elektronlar oqimi ekaniigini aniqladi
   

3. 
   fotoeffekt hodisasini ta’riflab berdi
   
4. 
   atomlarning elektron tuzilishini ifodalovchi to’lqin funksiyasi uchun tenglamani keltirib chiqardi
   

54. 
    Atomning 1- modelini kim taklif etdi?
    

1. 
   1905-yilda A.Eynshteyn
   
2. 
   1925-yilda Shredinger
   
3. 
   1897-yilda Tomson
   
4. 
   1899-yilda Tomson
   

55. 
    Qaysi olim postulatlar asosida atomning tuzilish nazariyasini yaratdi?
    

A) R. Malliken B) N. Bor

C) A. Eynshteyn C) J. Prust

56. 
    … bu yadrosining musbat zaryadi bir xil bo’lgan atomlarning muayyan turidir.
    

A) atom B) molekula

C) element D) modda

57. 
    Davriy sistemadagi tipik metallmasni belgilang.
    

A) ftor B) neon

C) argon D )xlor

58. 
    Davriy sistemadagi qaysi element tipik metall hisoblanadi?
    

A) K va Ca B) Na va Cs

C) Fr va K D) Cs va Fr

59. 
    Qaysi elementlar davriy sistemada diagonal ustida joylashgan?
    

1. 
   B- Si – V- Mo- Re
   
2. 
   Li-Mg-Ga-Sn-Bi
   
3. 
   Be -Al -Ge- Sb- Po
   
4. 
   C- P- Se- I- Rn
   

60. 
    Qanday metallar gruppa tartib raqamidan katta bo’lgan valentlikka ega bo’ladi?
    

1. 
   germaniy, mis, sirkoniy
   
2. 
   mis, kumush, oltin
   
3. 
   titan, oltin, selen
   
4. 
   mis, kumush, sirkoniy
   

61. 
    Bosh gruppacha elementlarining tashqi pog’onasidagi elektronlar soni ularning gruppa tartib raqamiga teng bo’lsa, bu elektronlar nima deyiladi?
    

1. 
   daydi elektronlar
   
2. 
   o’zgarmas elektronlar
   
3. 
   valent elektronlar
   
4. 
   maksimal elektronlar
   

62. 
    Qaysi metallmas elektr tokini yaxshi o’tkazadi?
    

A) oltingugurt B) kumush

C) grafit D) fosfor

63. 
    Qaysi aktinoidlarninglarning oksidlanish darajasi 7 gacha yetadi?
    

A) Th, Pr B) Np, Pu

C) Cm, Bk D) Np, Bk

64. 
    Asosiy gruppachalar qaysi oila elementlaridan tashkil topgan?
    

A) s va p B) p va d

C) d va s D) f va p

65. 
    VIII gruppa elementlaridan qaysi metallar +8 oksidlanish darajasini namoyon qiladi?
    

1. 
   temir, kobalt, nikel
   
2. 
   osmiy, iridiy, platina
   
3. 
   osmiy, ruteniy, ksenon
   
4. 
   temir, kobalt, platina
   

66. 
    Oxirgi 7-davr tugallanmagan davr bo’lib, unda hozir 19 ta element mavjud, bu davrning tugallanishi uchun yana nechta element yetishmaydi?
    

A) 13 ta B) 14 ta

C) 12 ta D) 11 ta

67. 
    Qaysi metallar +1, +2 va +3 oksidlanish darajalarini namoyon qiladi?
    

1. 
   mis, kumush, oltin
   
2. 
   titan, oltin, selen
   
3. 
   xrom, temir, mis
   
4. 
   titan, oltin, mis
   

68. 
    Hozirgi vaqtda davriy sistemanining nechta varianti bor?
    

A) 200 B) 300

C) 500 D) 600

69. 
    Qaysi davr elementlarini Mendeleyev tipik elementlar deb atadi?
    

A) 1 va 2 B) 2 va 3

C) 3 va 4 D) 2 va 4

70. 
    Quyidagi sanalarda qanday kashfiyotlar bo’lganligini aniqlang.
    

1. 
   Chex olimi Brauner Te ning atom massasi 128 emas125 ekanligini isbotladi.
   
2. 
   Vinkler germaniyni kashf etdi.
   
3. 
   Lekok de Buabodran Galliyni kashf etdi.
   
4. 
   Nilson skandiyni kashf etdi.
   

a) 1875-yil b) 1879-yil

c) 1886-yil d) 1883-yil A) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d

B) 1-d ,2-c ,3-a, 4-b

C) 1-a, 2-c, 3-b, 4-d

D) 1-b, 2-a, 3-c, 4-d

71. Nima uchun Dobereyner, Nyulends va Lotar Mayer davriy qonunni kashf eta olmadilar?

1. 
   Ular faqat o’xshash elementlarni taqqoslagan edilar.
   
2. 
   Ular element atom massasini hisobga olmadilar.
   
3. 
   U vaqtda moddaning xossalari to’liq o’rganilmagan edi.
   
4. 
   Ular element yadro zaryadini hisobga olmadilar. 72.Nima uchun aktinoidlarning kimyoviy xossalarini o’rganish juda murakkab?
   

1. 
   aktinoidlar radioaktiv element bo’lganligi sababli
   
2. 
   ularning atom tuzilishi beqaror bo’lganligi sababli
   
3. 
   aktinoidlar yonaki guruh bo’lganligi sababli
   
4. 
   ularning yadrolari beqaror bo’lganligi sababli A) 1, 2, 4, 7 B) 2, 5, 6, 7
   

C) 1, 3, 5, 7 D) 2, 3, 6, 7

73. 
    Molekula tarkibidagi atomning o’ziga bog’lovchi elektronni tortish xususiyati nima deyiladi?
    

1. 
   elektronga moyillik
   
2. 
   atom radius
   
3. 
   ionlanish potensiali
   
4. 
   elektromanfiylik
   

73. 
    D.I.Mendeleyev davriy sistemaning qachon, qanday variantini kashf etdi?
    

1. 
   2- mart 1865 yilda, qisqa shakldagi variantini
   
2. 
   1-mart 1869-yilda, uzun shakldagi variantini
   
3. 
   30 yanvar 1869 yilda, qisqa shakldagi variantini
   
4. 
   13 fevral 1865 yilda, silindrsimon shakldagi variantini
   

73. 
    Yadro kuchlari qanday zarrachalar orasida sodir bo’ladi?
    

1. 
   2 ta n 2 ta p orasida
   
2. 
   1 ta n 2 ta p orasida
   
3. 
   2 ta n 1 ta p orasida
   
4. 
   1 ta n 1 ta orasida