Axborot kommunikatsion texnologiyalar

 
2  9  4 
7  5  3 
6  1  8 
 
u  m  t 
k  a  s 
h  m  a 
Quyida 5x5 sehrli kvadrat jadvali keltirilgan bo‘lib, uni soat strelkasi bo‘yicha 
yoki  soat  strelkasiga  teskari  yo‘nalishga  burish  orqali  ham  bir  nechta  sehrli 
kvadratlar hosil qilish mumkin.  
 
 
5.10§ Bir martalik bloknot usuli 
 
Bu  usul  hozirda  ham  davlatlar  agentlari  tomonidan  qo‘llaniladi,  deb  aytish 
mumkn.  Bu  usul  kalitsiz  umuman  ochib  bo‘lmaydigan  usullar  toifasiga  kiradi. 
Bunda  kalit  sifatida  ixtiyoriy  tartibda  kelgan  belgilar  ketma-ketligidan 
foydalaniladi.  Kalit  uzunligi  juda  ham  katta  bo‘lishi  kerak.  Shifrlash  usuli  juda 
ham  oddiy.  Shifrlanadigan  matn  harflari  kalit  harflariga  qo‘shiladi  va  shifrtekst 
hosil bo‘ladi.