Audit va taftish tushunchalari, o’xshashlik va farqli jihatlari

Аудиторлик текширувини ўтказиш учун белгиланган чекловлар

Аудиторлик фаолияти тўғрисидаги қонунинг 34-моддасига мувофиқ, Аудиторлик ташкилотларига куйидаги ҳолларга нисбатан аудиторлик текшируви ўтказиш учун белгиланган чекловлар мавжуд.

- текширилаётган хўжалик юритувчи субъектнинг раҳбарлари ва (ёки) бошқа мансабдор шахслари билан яқин қариндош бўлган шахсга;

- текширилаётган хўжалик юритувчи субъектда мулкий ёки шахсий номулкий манфаатлари бўлган шахсга;

- давлат ҳокимияти ва бошқарув органларининг, шунингдек хўжалик бошқарув органларининг мансабдор шахсларига;

- текширилаётган хўжалик юритувчи субъект ходимига;

- аудиторлик ташкилоти ва аудиторларга:

Ташаббус тарзидаги аудиторлик текшируви

«Аудиторлик фаолияти тўғрисида»ги қонуннинг 36-моддасига мувофиқ: «Ташаббус тарзидаги аудиторлик текшируви хўжалик юритувчи субъектнинг ёки бошқа аудиторлик текшируви буюртмачиларининг қарорига биноан, қонун ҳужжат-ларида назарда тутилган тартибда ўтказилиши мумкин.

ЎзР «Аудиторлик фаолияти тўғрисида» ги қонуни. Т.: 2021 36-модда.

Ташаббус тарзидаги яъни ихтиёрий Аудитни ўтказилиши

Юқорида таъкидланганидек, мажбурий аудиторлик текшируви тўлиқ (комплекс) ўтказилади.

Ташаббус тарзидаги яъни ихтиёрий аудит эса тўлиқ ёки қисман ўтказилиши мумкин. Шунингдек, ташаббус тарзидаги аудитда текширувлар чуқурлиги ҳам ҳар хил бўлиши мумкин.

Масалан: ҳисоб маълумотларини дастлабки ҳужжатлардан бошлаб тўла ва ёппасига текшириш; дастлабки ҳисоб маълумотларини ёки фақат ҳисоб регистрлари ва ҳисоботлардаги маълумотларни танлаб текшириш.

Хўжалик юритувчи субъектларнинг Ташаббус тарзидаги аудитдан мақсади

Ташаббус тарзидаги аудиторлик текшируви ўтказишда хўжалик юритувчи субъект ўз олдига асосан қуйидагиларни мақсад қилиб қўяди.

Бухгалтерия ҳисобини ташкил этишнинг амалдаги қонун-чиликка мувофиқлигини аниқлаш;

Бутун бухгалтерия ҳисоби тизимини ёки унинг айрим бўлимларининг аҳволини назорат ва таҳлил қилиш;

Бухгалтерия ҳисоби бўйича иш юритишни ташкил этиш;

Бухгалтерия ҳисобини ташкил этиш, юритиш ва ҳисобот тузиш ишларининг меъёрий таъминланганлигини аниқлаш;

Ҳисобни компьютерлаштиришда қўлланиладиган восита ва услубларни баҳолаш;

Солиқ қонунчилигига риоя қилиниши ва солиққа тортишга доир ҳисоб-китоблар аҳволини текшириш ва ҳ. к.

ЭТИБОРИНГГИЗ УЧУН РАХМАТ!

ЭТИБОРИНГГИЗ УЧУН РАХМАТ!