Andijon mashinasozlik instituti transport logistika fakulteti mehnat muhofazasu va texnika xafsizligi yo’nalishi k 100 21 guruh talabasi qurbongeldiyev musurmonqulning fizika fanida

a=m/

bo;’lga normal tezlanishga ega bo’ladi . Klassik elektrodinamikaga asosan bunday elektron elektromagnit nurlanish chiqarishi va energiyasikamayganligi tufayli uning orbitasi kichrayib borishi borishi lozim . Hisoblarning ko’rsatishicha taxminan chamasi vaqt o’tgach , vodorod atomining elektroni yadroga yiqilib tushishi kerak . Vaholangki vodorot atomi barqarordir . Bu mos kelmasli planetar modelning birinchi qiyinchiligidir . Ikkinchi qiyinchilikning mohiyati quyidagidan iboratdir :zaryadi +e bo’lgan vodorot atomining yadrosi atrofida r radiusli orbita bo’ylab

tezlik bilan harakatlanayotgan

•  

elektron uchun har bir onda qulon kuchi ( va markazda qochma kuch () lar teng bo’ladi , yani

elektron uchun har bir onda qulon kuchi ( va markazda qochma kuch () lar teng bo’ladi , yani

(2)

Bu tenglama r ning nihoyat ko’p qiymatlari uchun bajariladi . r ning har biir ixtiyoriy qiymatiga esa elektro tezligi ning va energiyasi W ning aniq qiymatlari mos keladi . Shuning uchun r o’zgaruvlarida ( aniqrog’I elektronning yadroga yaqinroq orbitalarga o’tishi natijasida) chiqarilgan eleltromagnit nurlanishlarning energiyaasi turlicha (yani uzliksiz) qiymatlarga ega bo’lishi mumkin . Boshqacha aytganda , vodorod atomining nuranish sepektori uzluksiz bo’lishi lozim . Vaholangki vodorod atomining spektori chiziqli (uzluksiz) ekanligini ko’rsatadi .

Odatda , spektorlarni uzluksiz va chiziqli deb ataladi . Bu teminlar ishltilishining asosiy sababi nimada ? Nurlanishlarni to’lqin uzunliklar (yani chastotalar ) bo’yicha ajratib ularni fotoplastinkaga tushiruvchi qurulmalarni spektrograflar deyiladi

4-ifoda

•  

Spektorning asosiy qismi prizma bo’lib , tasmasimon tirqishdan o’tib prizmaga tushayotgan turli to’lqin uzunlikli (chastotali )ulanishlar bu prizmada turlicha sinadi , yani chastotasi kichikroq bo’lgan qizil nurlanish , chastotasi kattaroq bo’lgan binafsha nurlanishga nisbatan kichikroq burchakga og’adi . Natijda fotoplastinkada spektrograf tirqishining chastoltali nurlanishlar vujudga keltirgan tasvir paydo bo’ladi . Tirqish tasmaaimon bo;lganligi uchun tasvir ham tasmasimon