ҲАҚИ Қий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) gerçek tip

Туғиш қандай тарзда ва қаерда амалга ошгани ҳам жуда
муҳимдир.
Жаннат каби бир ажойиб жойдан - буюк кураш билан,
ғолиб сифатида - дунёга келган чақалоқ бир-биридан фарқли икки
ҳолатга тушиши мумкин: онаси, отаси ва ака-ука ҳамда опа-сингил-
ларининг севгиси, шафқатли она қўлларининг тегинишлари, илиқ,
юмшоқ кўкраклари, лаззатли ва ҳушбўй она сути, онанинг ёқимли
овози билан чиройли сўзлари, сокинлик ва ишонч... Ёки чарчаган
ҳамшираларнинг бефарқлиги, қаттиқ қўллари билан чақалоқнинг
думбасига шапалоқ тортиши, совуқ ва ёмон ҳидли антисептик дори-
нинг организмига кириши, резина сўргич (соска) билан оғзига бери-
лган шакарли сув, эмлаш суюқлигининг оғриқ берувчи игнаси, совуқ
ва қаттиқ тўшак, дунёдан қўрқиш, чақалоқлар хонасида ҳис этилган
умидсизлик, бахтсизлик ва туганмас ёлғизлик!...
Туганмас, чунки чақалоқ замонсизлиликдан ва сўнгсизликдан, яъни
руҳлар оламидан келади, замонга, яъни вақтга кўникмаган бўлади. 
Чақалоқ туғилган муҳитдаги ёруғлик ҳам жуда муҳим. 
Қоронғу
бачадондан чиққан чақалоқ ёрқинликдан, порлоқ нурлардан
жуда безовталанади. 
Туғиш амалга ошириладиган хона ярим ёруғ-
ярим қоронғу бўлиши керак. 
Чақалоқ бачадондан чиққанидан кейин бироз вақт киндик боғи
билан бирга (яъни киндик боғи кесилмасдан) ҳоли қолдирилиши
керак. 
Яъни туғилган чақалоқ аввало онасининг кўкрагига ётқизилади,
кейин эса киндик боғи икки тарафдан - ҳам она тарафдан, ҳам
чақалоқ тарафдан боғланади ве бу икки боғ ораси кесилади. 
Чақалоқ тарафидан киндик боғи тахминан 10-15 сантиметр қолди-
риб кесилади. Мана шундай қилинса киндик боғи табиий равишда
ёпилади ва таxминан 5 кун ичида ўз-ўзидан тушади.
Чақалоқ бачадондан чиққанидан 20-30 дақиқа ўтгач, бачадон-
нинг қўшимча қисқаришлари билан чақалоқнинг йўлдоши
ташқарига чиқади.Бу қисқаришлар йўлдошнинг бачадон деворла-
ридан ажралиши туфайли очилган қон томирларининг қайтадан
ёпилишига ёрдамлашади. 
418

---

Бугунги кунда касалхоналарда қўлланилаётган туғиш позицияси
(гинекологик позиция) баъзи аёлларда жирканч туйғу уйғотгани
учун туғиш жараёнига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. (Суннaтга
кўра, таносил органларини ҳеч кимга кўрсатмаслик лозим. Ойша р.а.
хабар берганига кўра, Ойша р.а. ва Пайгамбаримиз с.а.с. бир-бири-
нинг таносил органларини ҳеч кўрмадилар).
Табиий туғиш позициясида – бир жойга таяниб, мустаҳкам бир
нарсани ушлаб, эгилиброқ туриш ёки туғиш курсисига ўтириш – чин-
дан ҳам мукаммал бир туғиш позициясидир-ки, аёл ҳеч кимнинг
ёрдамига муҳтож бўлмайди. 
Одам а.с. ва Ҳоввa р.а.дан бошлаб, миллиардларча инсон (ва сон-
сиз эмизувчи ҳайвонлар) туғилиш йўли билан дунёга келганига кўра,
туғиш ҳам овқатланиш ва ёки бошқа бир эҳтиёжни кетказиш каби,
табиий ва оддий бир жараёндир.
Фақат юқорида кўрганимиздек, озиқланиш тарзи бузилгандан
кейин туғиш жараёни ҳам бузилади.
Аёллар туғиш йўли торлиги ёки чақалоқ бошининг катталигини
ўйлаб, нормал туғишдан қўрқмасликлари керак. Туғиш йўли ҳомилар-
дорлик даврида туғишга тайёрланиб боради ва аста-секин очилади. 
Чақалоқнинг бош суяклари ҳали қотмаганлиги, бир-бирига ёпиш-
маганлиги туфайли сиқилганда бир-бирининг устига ўтиши мумкин
ва шу сабабдан туғиш каналидан осон ўтиши мумкин. Чақалоқнинг
ҳўл мияси бундай сиқилишлардан ҳеч таъсирланмайди. Чақалоқнинг
боши катта бўлса ҳам нормал туғиш чақалоққа ҳеч қандай зарар кел-
тирмайди.
Бачадоннинг очилиши илк туғишда 14-24 соатда, баъзи ҳолларда
36 соатда амaлга ошади. Кейинги туғишларда бу муддат қисқаради.
Қишлоқда истиқомат қилувчи, кўп ишлайдиган ҳаракатли аёллар,
кимёвий моддалар ва кир ювиш воситаларидан фойдаланмаган, ерда
ўтириб, табиий таомларни еган, кимёвий гигиена воситаларидан фой-
даланмаган аёллар оғриқсиз ва жуда осон туғадилар. 
Замонавий аёллар ўзларининг ҳомиладорлик ва туғишга тайёргар-
лик даврларини ушбу китобда кўрсатилган тарзда ўтказсалар, ҳудди
қишлоқ аёллари каби оғриқсиз ва осон туғишлари мумкин.
Бироқ синтетик гормoн, антибиотик, кир ювиш воситаларидан
фойдаланадиган, қўшимчали таомлар ва ичимликларни истеъмол
қиладиган, ҳомиладорликка тайёргарлик кўрмаган аёллар туғишнинг
419

---

ҳар бир босқичида турли муаммоларга дучор бўлиб, “Цезар амалиёти”
(чақалоқни қоринни кесиб олиш)га маҳкум бўлишлари мумкин.
Туркияда