9-mavzu. Kasbiy faoliyati samaradorligini oshirishda hissiy-irodaviy va shaxsiy fazilatlarning o‘rni

His-tuyg‘uning turlari 
Kishining o‘z faoliyati natijalari uchun mas’uliyatni tashqi kuchlarga va sharoitlarga 
qayd qilib qo‘yish yoki aksincha ularni shaxsiy kuch-g‘ayratlariga va qobiliyatlariga 
moyilligini belgilaydigan sifatlar nazoratni lokallashtirish deyiladi. (lotincha lotus –
o‘rnashgan joy va fransuzchada controle-tekshirish).

---

Shaxsning irodaviy fazilatlaridan biri 
tavakkalchilik 
bo‘lib, – bu sub‘ekt uchun 
uning cheki noma‘lum va muvaffaqiyatsizlikka duch kelganda mumkin bo‘ladigan 
noqulay oqibatlar (jazolash, jarohat, obro‘ni yo‘qotish va b.) haqidagi taxminlar 
mavjudligi sharoitidagi faoliyatning tavsifidir. 
Emotsiya turlari 
Tavakkalchilik paytida kutilayotgan noxushlik bunday holatdagi muvaffaqiyatsizlik 
ehtimoli va noqulay oqibatlar darajasining uyg‘unlashtirilishi bilan belgilanadi. 
Tavakkalchilikning ikki turi farqlanadi: oqlangan va oqlanmagan. 
Shaxsning irodaviy fazilatlariga yana bir nechta faoliyat motivlari ham kiradi. Ular: 
 
 
 
 
 
 
 
 
Intilish 
- hali etarli darajada anglanmagan ehtiyojdan iborat faoliyat motividir. 
Istak 
- faoliyatning motivi sifatida ehtiyojning etarli darajada tushunib etilganligi 
bilan tavsiflanadi. Bunda faqat ehtiyoj ob‘ekti emas, balki uni qondirishning mumkin 
bo‘lgan yo‘llari ham tushunib etiladi. Irodaning kuchliligi va kuchsizligi shaxsning 
individual xususiyatlariga kiradi. 
Hissiyotning buzilishlari ikki xil ko‘rinishda bo‘lib, ulardan birinchisi: 
Abuliya 
– bu miya patologiyasi zaminida yuzaga keladigan faoliyatga intilishning 
yo‘qligi, harakat qilish yoki uni bajarish uchun qaror qabul qilish zarurligini tushungan 
holda bunday qila olmaslikdir. 
Ikkinchisi: