7-sinf adabiyoti I test ( Hamza, Saida Zunnunova, Shuhrat )

7-sinf adabiyoti VI variant ( Alisher Navoiy)
1.A.Navoiy yashab ijod etgan yillari? A)1441-1504 B)1441-1503 C)1441-1502 D) 1441-1501
2.A.Navoiy qayerda tug`ilgan? A)Xurosonning poytaxti Hirot shahrida B)Xurosonning poytaxti Mashhad shahrida C)Xurosonning poytaxti Iroq shahrida D)Xurosonning poytaxti Bog`dod shahrida
3.Zamondoshlari A.Navoiyni kim deb ulig`lagan? A)”G`iyosiddin Muhammad Alisher” B)”G`iyosiddin Alisher” C) “Nizomiddin Mir Alisher” D)”G`iosiddin Mir Alisher” 4.”Nizomiddin” so`zining ma`nosi?
A)”din amiri” B)”din tartibi” C)“din nizomi” D)”din peshvosi” 5”.Mir” so`ziningma`nosi? A)hukmdor B) shayx C) xon D) amir
6.Mir so`zi kimlarga nisbatan ishlatiladi? A)katta boylik egalariga nisbatan B)mansab egalariga hisbatan C)shuhrat egalariga nisbatan D)yetuk shoirlarga n isbatan 7.A.Navoiyning otasining ismi ? (G`iyosiddin Muhammad) 8.Uni laqabi? (“G`iyosiddin Kichkina) 9.Otasi kim bo`lgan? (temuriylarga yaqin amaldorlardan) 10.Kimning ma`lumoticha,otasi Alisherning tarbiyasi uchun astoydil harakat qilgan? (Davlatshoh Samarqandiy) 11.Onasi... (Kobil amirlaridan Shayx Abusaid Changiyning qizi) 12.Qaysi tog`asi shoir,sozanda va xattot bo`lgan? (Muhammad Ali G`aribiy) 13.Alisher oilasida nechanchi farzand bo`lgan? (3 yoki 4) 2 14.Kichik maktab yoshida kattalar ham tushinishi qiyin bo`lgan qaysi asarni“ fors tilida o`qib yod olib hammani hayratga solgan? (“Mantiq ut-tayr”)
15.Hirot qachon, qaysi voqeadan so`ng notinch bo`lib qoladi? (1447-yilda Shohrux vafot etgach) 16.Alisherning oilasi qayerga ko`chib ketadi? (Iroqning Taft shahriga)
17.U yerda kim bilan uchrashadi? (Sharafiddin Ali Yazdiy) 18.Alisherning oilasi qachon qaytadi? (1451 yilda)
19.Ular qaytgach ,Hirot taxtiga kim o`tiradi (Abulqosim Bobur Mirzo)
20.Undan so`ng Otasiga qanday lavozim berildi? (Sabzavor hokim)
21.Otasi qachon vafot etadi? (1453)
22.Alisher kimning xizmatiga ishga kiradi? (Abulqosim Bobur)
23.Qayerlarda yashaydi? (avval Sabzavorda,song Mashhada)
24.Qaysi keksa olim uning haqqiga duolar qiladi? (Sharafiddin Ali Yazdiy)
25.Necha yoshidan she`lar yoza boshlagan? (7-8 yoshidan)
26.Yoshlik chog`ida o`zbek va fors shoirlari nazmidan 50 ming bayt(100 ming misra)she`rni yod biganini qaysi asarida yozib qoldirgan? (“Muhakamat ul-lug`atayn”)
27.Yoshlik vaqtida qaysi shoirlar bilan yaqindan aloqada bo`lgan? (Amir Shoshiy,Lutfiy,Kamol Turbatiy) 28.Otasi vafotidan so`ng kimlar unga otalik qilgan? (Sayyid Hasan Ardasher,Pahlavon Muhammad) 29.Abulqosim Bobur Mirzo qachon vafot etgan? (1457) 30.Aruz bo`yicha kimdan ta`lim olgan? (Darvesh Mansurdan)
31.Qachon Hirotga qaytib keladi? (1464) 32.Kim Alisherning ota mulkini musodra qiladi,tog`alari Kobuliy va G`aribiylarni qatl ettiradi
(Abu Said)
33.Qaysi yillarda Samarqandda yashaydi? (1460-yilarning ikkinchi yarmida)
34.U yerda kimning qo`lida o`qiydi? (Fazlulloh Abulays Samarqandiy)
35.U qanday shaxs edi? (Islom olamida mo`tabar shax)
36.Navoiy Samarqandga qanday ta`rif bergan? (“Firdavsmonand”-jannatmisol)
37.Muxlislari tomonidan tuzilgan devoni ? (“Ilk devon”1465-1466)
38.H.Bayqaro taxtga qachon chiqadi? (1469)
39.U Navoiyga qanday lavozimlarni beradi? (avval muhrdor,so`ng vazir,keyinchalik hokimlik)
40.”Muhrdor” qanday lavozim sanaladi? (davlat hujjatlarini rasmiylashtiruvchi amaldor)
41.Qachon qayerda hokim bo`lgan? (1487-1488-yillarda Astrobodga)
42.Qanday unvonlarni oladi? (“amiri kabir”-(“ ulug` amir”) ,”amir ul-muqarrab”-(“podshohga eng yaqin amir”)
43.Uning vazirlik yillarida Qayerda obodonchilik ishlari avj olgan,madaniyat gullab-yashnagan,adolat va haqiqat tig`i baland ko`tarilgan davr bo`ldi? (Hirotda)
44.”Ilgimdan kelguncha zulm tig`in ishotib,mazlum jarohatig`a intiqom marhamini (qasos malhamini) qo`ydim.Va ilgimdin kelmaganni ul Hazarat arzig`a yetkurdim”.Bu ma`lumotlar Navoiynimng qaysi asaridan olingan? (“Vaqfiya”)
45.Ilk devoni? (“Badoe ul-bidoya” (“Badiylik ibtidosi”),,1472-1476)
46.Ikkinchi rasmiy devoni? (“Navodir un-nihoya” (“Tuganmas nodirliklar” 1476-1483)
47.Navoiyning Xamsasiga kim yuqori baho bergan? (Jomiy)
48.Navoiy H.Bayqaroni kimga o`xshatgan? (shoh G`oziy)
49.Qaysi asarida.... (“Hayrat ul-abror”da)
50.Uning hayotida qaysi yillari og`ir judolik davri bo`ldi,nima uchun? (1489-1493-yillari,do`stlari,ustozlari Sayyid Hasn Ardasher,Jomiy,Pahlavon Muhammadlar vafot etgan)
51.O`tmish mavzusidagi asarlari? (“Tarixi mulki ajam”-“Ajam,ya`ni arab bo`lmagan mamlakatlar tarixi”,”Tarixi anbiyo va hukamo”-“Payg`ambarlar va donishmandlar tarixi”)
52.Adabiyotshunoslikka oid asarlari? (“Mezon un avzon”-(“Vaznlar o`lchovi”),”Majolis un-nafois”-(“Nafis majlislar”)
53.Tazkirachilikka oid asari? (“Majolis un-nafois”)
54.Tazkira nima? (ijodkorlar haqida ixcham ma`lumot va ayrim asarlaridan namuna keltiriladigan to`plam)
55.Lug`atshunoslikka bag`ishlangan asari? (“Sab`at-u abhur”-(Yetti dengiz)
56.Qaysi asarlari o`zbek(turk) tilidagi ma`lum sohalarda yozilgan birinchi asarlar sanaladi?
(“Majolis un-nafois”-tazkirachilikda,”Mezon ul-avzon”-aruzga oid)
57.Qaysi asarida turk(o`zbek) va sort(fors) tillarini solishtirib,o`z ona tilini tuganmas imkoniyatlarini ilmiy asoslab bergan? (“Muhokamat ul-lug`atayn”-“Ikki til muhokamasi”)
58.Eng katta devoni qaysi? (“Xazoyin ul- maoniy”-“Ma`nolar xazinasi” )
59.Bu asar necha devondan iborat? (4ta )
60.Forscha she`rlari jamlangan devoni? (“Devoni foniy”)
61.Sharqda o`tgan mashhur shayxlar,so`fiylar hayoti haqida ma`lumot beruvchi asari qaysi?
(“Nasoyim ul-muhabbat”-“Muhabbat shabadalari”)
62.Umr bo`yi xayolini band etgan asari? (“Lison ut-tayr”
63.Boshqalar bilan olib borgan yozishmalari –xatlarini to`plab qaysi asarni yozgan? (“Munshaot”-“Xatlar”)
64.So`nggi asari qaysi? (“Mahbub ul-qulub”-“Ko`ngillarning sevgani”)
65.Qachon vafot etgan? (1501-yilning 3-yanvarida)
66.Turk dunyosi uni nima deb ulug`lagan? (“shams ul-millat”-millat quyoshi)
67.Xamsaning qaysi dostonida yaxlit bir voqea hikoya qilinmaydi? (“Hayrat ul-abror”)
68.Adan qayerdagi davlat? (Arabistondagi kichik mamlakat nomi)
69.Javr... (jabr,azob)
70.safshikan... (saflarni buzuvchi qahramon)
71.Savohil... (sohillar.qirg`oqlar)
72.Manozil.. (manzillar,maskan)
73.Tanumand... (kuchli)
74.Daler... (qo`rqmas)
75.Jazira... (orol)
76.Jobir manzil qilgan maskan? (Adan)
77.Jobir nimaga o`xshatilgan? (jangalzordagi sherga)
78.U qaysi hududlarda qaroqchilik qilardi? (ququrlikda ham,dengizda ham)
79.Jobir va uning odamlarining sayyorligi nimaga o`xshatilgan? (yangi chiqqan oy kabi)
80.Axz... (olmoq,egallamoq)
81.Rahzan.. (yo`lto`sar,qaroqchi)
82.Zavraq.. (qayiq) 83.Hifz.... (saqlash,qo`riqlash)
84.Diydabon... (kuzatuvchi,poyloqchi) 85.Tayr... (qush)
86.Sabukssayere.. (tezyurar)
87.Besha... (o`rmon,to`qay) 88.Filhol... (darhol)
89.Kuzatuvchi qayerdan dengizdagi holatni nazorat qilardi? (daraxt ustiga chiqib) 90.Jobir dengizda va to`qay,yani quruqlikda nimaga o`xshatilgan? (dengizda-nahang,to`qay,yani quruqlikda-sher-u yo`lbarsga)
91.Jobirning laqabi? (Rahzan) 92.uning xazinasi qayerda saqlanar edi? (Jazirada) (qo`rqmas) 93.jaziraning aylanasi,oralig`i qancha masofa edi? (bir yog`ochga yaqin) 94.Jaziraning ichida maysalar o`rniga nimalar bitgandi (nilufar gul) 95.Bebok... (qo`rqmas) 96.Palang... (yo`lbars) 97.Obir.. (yeluvchi,yengil o`tuvchi) 98.Ahli ubur.... (keluvchilar,sayyohlar)
99.Ma`man.. (joy) 100.Maxzan... (xazina)
101.Yig`och qancha masofaga teng? (12 km) 102.Xushguvor... (shirin,lazzatli) 103.zahr aro no`sh.... (dengizning zaharday sho`r suvi o`rtasidagi birdan bir ichimlik suvi) 104.Bog`ni nima bilan barpo qilgan? (shu suv bilan) 105.Mehr qayerlik edi? (Behishtsaro) 106.”Behishtsaro” so`zining ma`nosi? (jannat yer,jannat joy) 107.Mehrning otasi kim? (Navdar) 108.Mehr so`zining ma`nosi? (quyosh) 109.Sarafroz.. (yuksak,o`sgan) 110.Sunbul... (mayin va uzun tolali qora o`simlik) 112.Partav... (nur,shu`la) 113.Rasan... (arqon) 114.Sipehr... (falak,osmon) 115.Dengiz asarda nimaga o`xshatilgan? (osmonga) 116.Ularning kemasi qanday shaklda edi? (yarimoy shaklida) 117.Ko`lok.. (to`lqin) 118.Tafarruj... (sayr)
119.Tamavvuj... (mavjlanish) 120.to`sh... (taraf,tomon) 121.Zoyir... (ziyoratchi) 122.Ularning kemasi qanday qilib jobirning qarorgohiga borib qoldi? (shamol bo`lib)
123.Malloh... (kemachi)
124.Tuz... (to`g`ri,old)
125.Suubat.. (dahshatli,to`polon)
126.Jobir dengizdagi holatni kimlar orqali nazorat qilardi? (diydabonlar orqali)
127.razm... (olishuv,jang)
128.Amvol... (mollar,narsalar)
129.Mehr nimaga o`xshatilgan? (Tong (Zuhra )yulduziga)
130.Mehrni qayerda o`tirishini odamlariga buyuradi? (bog`dagi qasrda)
131.Navoiy bu asarda Mehrning go`zalligini necha baytda chizib tasvirlagan? (8 baytda)
132.Suhayl qayerlik edi? (Yaman)
133.Bu davlatning shohi kim (Nu`mon)
134.Suhayl nima ma`noni beradi? (yorug` yulduz)
135.Jobirning bog`ida qaysi guldan boshqa gul yo`q edi? (nilufar)
136.Mehrning ko`z yoshlari nimaga o`xshatilgan? (Nil daryosiga)
137.Zalil... (xor,tuban)
138.Rog`ib... (moyil)
139.Mehr u yerda nimaga bog`lanib qolgan edi? (nilufarga,hatto kiyimlarining rangi ham shu rangda edi)
140.Mafar... (panoh,boshpna)
141.Milod... (vaqt,payt)
142.jung... (kema)
143.Suhayl qanday shakldagi kemada edi? (hilol,ya`ni yarim oy shaklidagi)
144.Muhliq... (halokatli)
145.Haziz... (pastroq,sekinroq)
146.chobuk. (chaqqon,epchil)
147.Parxosh.... (jang)
148.Cholok... (chaqqon)
149.Bok.. (qo`rquv,xavotir)
150.Qoyim... (teng,barvar)
151.Xasm... (dushman,raqib)
152.Sud... (foyda)
153.Amiq... (chuqur)
154.suhayl bilan olishayotgan Jobir nimaga o`xshatilgan? (nahangga,azroilga)
155.”Karvoni agar o`n-u ,gar yuz,Borichasig`a harif edi yolg`iz”,Ushbu ta`rifda kimning holati tasvirlangan? (Jobirning botir va qaytmasligi)
156.Suhayl nimalarda epchil edi? (o`q otish va jangda)
157.Ohang... (qasd,qiliq,niyat)
158.Chust... (tez)
159.Omoda... (tayyor)
160.Xam.. (o`ralgan,bog`langan)
161.dareg`... (pushaymon,achinish)
162.taqsir... (qusurli,kamchilikli)
163.Maxlas.... (xalos,qutilish)
164.Shumora... (hisob-kitob)
165.Kinavar... (kinchi,adovatkor,kekchi)
166.Kunch... (burchak)
167.Choh qayerda joylashgan? (qasr burchagida)
168.Choh ichidagilarga kuniga nimalar berilardi? (ikkita non,bir aftoba suv)
169.Ibriq... (choydish,oftoba)
170.kisvat... (ust-bosh)
171.Mufid... (foydali)
172.Asarda qaysi obrazning yozgan xati berilgan? (Navdar shohning Nu`monga yozgan xati)
173.Sutuh... (ikki kuch ma`nosida)
174.Mansuba.. (TADBIR,CHORA
175.kiynaxon... (alamzadalik,o`ch olish istagi)
176.Qobamoq... (o`rab olmoq,qo`rg`amoq)
177.Jobirga nisbat berilgn sayyora... (saturn,yani zuhal)
178.Borgah... (qo`nim joy,qarorgoh)
179.”Maylni qo`yki,vola-u zor ul,Jon berib vaslig`a xaridor ul”.Ushbu parchada nima tasvirlangan? (yigit bilan qizning o`zaro munsabati)
180.Navdorshoh Jobirning tuzog`iga qanday ilinadi? (ov ketidan quvib sipohidan ajralgach)
181,Suhayl Jobir bilan olishishdan oldin unga nima deydi?
(sen agar etting itlikni,Men senga ko`rguzay yigitlikni)
182.Badiiy tasvir vositlari yana nima deyiladi? (she`riy san`atlar)
183.Tashbehni yuzaga keltiruvchi nechta unsur bor? (4ta-O`xshatilmish,o`xshamish,asos,vosita)
184.Qanday o`xshatishlarda tashbih aniq ko`rinib turadi? (vosita ishtirok etgan)
185.Mutlaq tashbih bu... (asos va vositani qo`llanish va qo`llanmasligida qat`iy nazar o`xshamish bilan o`xshatilmish ishtirok etgan o`xshatish san`ati)
186.Kinoyali tashbih... (o`xshamish tushirilib o`xshatilmishning o`zi saqlangan tashbihlar)
187.Tanosib ...
188.Anda bir shoh hokim-u voliy,
Mulki ma`mur-u himmati oliy.Tanosibni toping? (shoh,hokim,voliy(hukmdor)mulk,ma`mur-5ta)
189.Maylni qo`yki,vola-u zor ul,
Jon berib vasliga xaridor ul.Tanosibni toping? (mayl,vola,zor,vasl,xaridor-5ta)
190.Irsoli masal nima?
191.Asardagi irsoli masal qo`llangan o`rin?
(Har kishikim birovga qozg`oy choh,
Tushgay ul choh aro o`zi nogoh)
192.Nima uchun Jobir Suhaylni o`ldirmaydi? (Jur`atliligi bois)