7-Мавзу. Даромад самараси ва алмаштириш самараси



Download 416,5 Kb.
bet2/3
Sana19.02.2022
Hajmi416,5 Kb.
#458298
1   2   3
Bog'liq
7-Мавзу Даромад самараси ва алмаштириш самараси

Нархнинг ҳар қандай ўзгариши, биринчидан: реал даромадни оширади, натижада бюджет чизиғи силжийди ва истеъмолчи сотиб олиши мумкин бўлган неъматлар таркибини ўзгартиради; иккинчидан - нархлар нисбатини ўзгартиради ва бир неъмат (Б) билан бошқа неъмат (А) алмаштирилади.

  • Б неъмат
  • Б
  • Б
  • Б1
  • Б3
  • Б2
  • A
  • A
  • A
  • A3
  • A2
  • A1
  • E1
  • E3
  • U2
  • E2
  • U1
  • А неъмат
  • X2
  • X1

Бюджет чизиғининг бошланғич ҳолати БА ва А неъмат нархи пасайгандан кейинги ҳолати БА келтирилган. Бошланғич бюджет чизиғида U1 бефарқлик эгри чизиғига мос келувчи оптимал мажмуа E1 нуқта билан ифодаланган. E1 нуқтада истеъмолчи Б неъматдан Б1 миқдорда, A неъматдан A1 миқдорда сотиб олади. A неъматнинг нархи тушгандан кейин, янги оптимал мажмуа БА бюджет чизиғи билан U2 бефарқлик эгри чизиқлари кесишган E3 нуқтага ўтади. E3 нуқтада истеъмолчи Б3 миқдорда Б неъматдан ва A3 миқдорда A товардан сотиб олади. Демак, A неъмат нархининг пасайиши истеъмолчининг реал даромадини, унинг товар сотиб олиш имкониятини оширади, яъни унинг ўз эҳтиёжини қондириш даражасини оширади. Бу ерда A неъматни истеъмол қилиш ҳажмининг умумий ўзгариши (унинг нархи тушиши ҳисобидан) расмда A1A3билан белгиланган. Истеъмолчи бошида 0A1 миқдорда неъматдан сотиб олади, нарх ўзгаргандан кейин сотиб олиш ҳажми 0A3 га ўзгаради. Б товарни сотиб олиш ҳажми 0Б1 дан 0Б3 га қисқарди. A неъмат истеъмолининг умумий ўзгариши A1A3 га умумий самара дейилади. Энди умумий самарани даромад самарасига ва алмаштириш самарасига қандай ажралишни кўрамиз. Даромад самарасини аниқлаш учун БА бюджет чизиғига параллел қилиб БА бюджет чизиғини U1 бефарқлик эгри чизиғига уринадиган қилиб ўтказамиз ва бу урилган нуқтани E2 деб белгилаймиз. E2 нуқтага мос келувчи оптимал мажмуадаги A неъмат миқдори A2 га тенг ва у A1A3 умумий самарани икки қисмга ажратади: A1A2 ва A2A3. A2A3 ўзгаришга даромад самараси дейилади ва A1A2 ўзгаришга - алмаштириш самараси дейилади.

  • Бюджет чизиғининг бошланғич ҳолати БА ва А неъмат нархи пасайгандан кейинги ҳолати БА келтирилган. Бошланғич бюджет чизиғида U1 бефарқлик эгри чизиғига мос келувчи оптимал мажмуа E1 нуқта билан ифодаланган. E1 нуқтада истеъмолчи Б неъматдан Б1 миқдорда, A неъматдан A1 миқдорда сотиб олади. A неъматнинг нархи тушгандан кейин, янги оптимал мажмуа БА бюджет чизиғи билан U2 бефарқлик эгри чизиқлари кесишган E3 нуқтага ўтади. E3 нуқтада истеъмолчи Б3 миқдорда Б неъматдан ва A3 миқдорда A товардан сотиб олади. Демак, A неъмат нархининг пасайиши истеъмолчининг реал даромадини, унинг товар сотиб олиш имкониятини оширади, яъни унинг ўз эҳтиёжини қондириш даражасини оширади. Бу ерда A неъматни истеъмол қилиш ҳажмининг умумий ўзгариши (унинг нархи тушиши ҳисобидан) расмда A1A3билан белгиланган. Истеъмолчи бошида 0A1 миқдорда неъматдан сотиб олади, нарх ўзгаргандан кейин сотиб олиш ҳажми 0A3 га ўзгаради. Б товарни сотиб олиш ҳажми 0Б1 дан 0Б3 га қисқарди. A неъмат истеъмолининг умумий ўзгариши A1A3 га умумий самара дейилади. Энди умумий самарани даромад самарасига ва алмаштириш самарасига қандай ажралишни кўрамиз. Даромад самарасини аниқлаш учун БА бюджет чизиғига параллел қилиб БА бюджет чизиғини U1 бефарқлик эгри чизиғига уринадиган қилиб ўтказамиз ва бу урилган нуқтани E2 деб белгилаймиз. E2 нуқтага мос келувчи оптимал мажмуадаги A неъмат миқдори A2 га тенг ва у A1A3 умумий самарани икки қисмга ажратади: A1A2 ва A2A3. A2A3 ўзгаришга даромад самараси дейилади ва A1A2 ўзгаришга - алмаштириш самараси дейилади.

Download 416,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish