6-ma’ruza. Statik aniq tekis fermalar. Reja

2.Fermalar panjaralarining tuzilishiga ko’ra: 
a) oddiy uchburchak panjarali fermalar (9.4 a – rasm); 
b) oddiy havon panjarali fermalar (9.4 v – rasm); 
9.4 - rasm
 
 
 
 
v) yarim havon panjarali (9.4 b – rasm) va rombik panjarali (9.4 g – rasm) va boshqa 
fermalar; 
3.Ferma tayanchlariga qo’yilishiga qarab:
balkasimon (9.5 a – rasm), arkasimon 
(9.5 b – rasm), konsolli (9.5 v – rasm) va boshqa fermalar. 

---

9.5 - rasm 
4.Fermalar qurilish ishlarida foydalanilishiga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi:
stropil fermalar, kran fermalar, ko’prik fermalar va boshqalar 
Ko’prik fermalar ulardagi harakat chegarasiga qarab:
harakat pastdan 
bo’lgan fermalar (9.6 a – rasm); harakat yuqoridan bo’lgan fermalar (9.6 b – rasm), 
harakat o’rtadan bo’lgan fermalar (9.6 v – rasm) ga bo’linadi. 
9.6 - rasm 
3. Fermalarni doimiy yuklar ta’siridan hisoblash 
Fermalarni hisoblash, ya’ni ularning sterjenlarida tashqi yuk ta’siridan xosil 
bo’lgan zo’riqishlarni topish uchun dastlab odatda muvozanat tenglamalaridan 
foydalanib, ularning tayanch reaktsiyalari aniqlanadi. 
Ferma sterjenlaridagi zo’riqishlar asosan 
quyidagi usullar bilan aniqlanadi: 
1.
Moment nuqtasi usuli. 
2.
Proektsiya usuli:
a) ferma biror qismining muvozanati
qaraladi;
b)fermaning kesilgan tugunlari muvozanati qaraladi (tugun kesish usuli). 
3. Sterjenlarni almashtirish usuli. 
4. Grafik usul (Maksvell–Kremona diagrammasi). 
E s i n g i z d a s a q l a n g ! 
Ferma sterjenlarida faqat 
bo’ylama zo’riqishlar xosil 
bo’ladi. 

---