Dárejeli polinomlar (kóp aǵzalılar). Dárejeli polinomlar (kóp aǵzalılar) menen sızıqlı emes elementlerdiń volt-amper xarakteristikaların approksimaciya qılıw t dárejeli polinomlar (kóp aǵzalılar) menen ańlatıwdan ibarat:
Bul jerde, a0, a1, a2…an - approksimaciyalawshı funkciya koefficiyentleri, n-approksimaciyalawshı polinom dárejesi.
Ámeliyatta tolıq ekinshi hám úshinshi dárejeli polinomlardan, yaǵnıy
i=a0+a1u+a2u2, (3.2)
i=a0+a1u+a2u2+a3u3, (3.3)
geypara jaǵdaylarda úshinshi hám besinshi dárejeli qısqartırılǵan polinomlardan da paydalanıladı:
i=a1u+a3u3; i=a1u+a3u3+a5u5. (3.4)
Mısal ushın sızıqlı emes elementtiń VAXsı 3.2-súwrettegi kóriniste bolsın.
Bunday xarakteristika elektron lampalı diodtıń VAXsına tuwrı keledi. Xarakteristikanı 3-dárejeli polinom menen approksimaciyalaymız
i=a0+a1u+a2u2+a3u3. (3.6)
3.2-súwret. Sızıqlı emes element volt-amper xarakteristikası
Bul approksimaciyalawshı funkciya a0, a1, a2 hám a3 koefficiyentleriniń málim bir mánisinde NE real VAXsına sáykes keledi. Bul koefficiyentler mánisin tabıw ushın xarakteristikada berilgen U1, U2, U3 hám U4 kernewlerge sáykes toktıń i1, i2, i3 hám i4 bahaların tabamız, yaǵnıy
i1= a0+a1U1+a2U12+a3U13 ;
i2= a0+a1U2+a2U22+a3U23 ; (3.7)
i3= a0+a1U3+a2U32+a3U33;
i4= a0+a1U4+a2U42+a3U43 .
Bul tórt belgisizli tórt teńlemeni birge sheship a0, a1, a2 hám a3 koefficiyentler mánisi anıqlanadı. Bunda U2=0 mánisine NE ótetuǵın baslanǵısh tok I00 sáykes keledi, sebebi bunda i2=I00=a0+a1U2+a2U22+a3U23. Approksimaciyalawshı funkciyadaǵı a1 koefficiyenti VAXsınıń U2=0 kernewge sáykes 2-noqattaǵı xarakteristika qıyalıǵı S-ǵa sáykes keledi, a2 hám a3 koefficiyentleri qıyalıq S tıń birinshi hám ekinshi tuwındısına sáykes keledi. Olar sáykes túrde tómendegi ólshew birliklerine iye boladı: mA/v; mA/v2; mA/v3.
Bul usıl geyde berilgen noqatlar usılı depte ataladı. Bul túrli approksimaciyalawda VAXtıń kvadratlıq bólegi zárúrli áhmiyetke iye, sebebi bul bólegi Modulyaciyalaw, detektorlaw hám jiyilik kóbeytiw hám t.b.processlerinde tiykarǵı esaplanadı.
Sonı eskertip ótiw kerek, eger n-dárejeli polinom menen approksimaciyalawdan paydalanılsa onıń koefficiyentleri bahaların anıqlaw ushın n+1 teńleme dúziw kerek, bunda berilgen kernew hám toklar sanı da n+1 den bolıwı kerek.
Bul approksimaciyalaw usılı bir yamasa bir neshe garmonik terbelislerdi kóplegen sızıqlı emes ózgertirgishlerdiń (modulyator, demodulyator, generator hám basqa apparatlardı) islew principlerin kórip shıǵıwda qolaylı esaplanadı.
Eksponenta menen approksimaciyalaw. Yarım ótkizgish diod hám tranzistorlar VAXları baslanıw bólegi eksponencial funkciya arqalı jaqsı approksimaciyalanadı. Mısal ushın diod VAXı 3.3-súwrette berilgen bolsın.
3.3-súwret. Yarım ótkizgish diod volt-amper xarakteristikası
3.4-súwret. Elektron lampa diod volt-amper xarakteristikası
Bul xarakteristikanı vakum diod xarakteristika (3.4-súwret) sın approksimaciyalawshı funkciya
Do'stlaringiz bilan baham: |