20-mavzu: Ishchi kuchi, uning bandligi va ishsizlik



Download 20,68 Kb.
bet3/4
Sana06.04.2022
Hajmi20,68 Kb.
#531573
1   2   3   4
Bog'liq
20-mavzu Ishchi kuchi, uning bandligi va ishsizlik

Uchinchidan, qishloqda keng tarmoqli ijtimoiy va ishlab chiqarish infratuzilmasini yaratib, shu orqali yangi ish joylarini ochish, yangi ishlab chiqarishlarni vujudga keltirish.
Bu vazifalarni amalga oshirish uchun Respublikada qishloq ijtimoiy infratuzilmasini rivojlantirish dasturlarini amalga oshirish bo’yicha ishlar uzluksiz davom ettirilmoqda. Xususan 2002 yilda qishloq joylarda 7572,7 ming kv.m. hajmda uy-joylar, 18,9 ming o’quvchi o’rniga esa umumta’lim maktablari, 74,8 ming kv.m. savdo ob’ektlari qurilib ishga tushirildi.
To’rtinchidan, ishdan bo’shagan xodimlarni qayta tayyorlash va qayta o’qitishni tashkil etishni tubdan o’zgartirish. Bunda ishdan bo’shayotgan va ixtisosi bo’lmagan shaxslarga qisqa davrda, bozor iqtisodiyotiga hamda iqtisodiyotning o’zgarib borayotgan tuzilishiga muvofiq keluvchi kasbkorni o’rgatishga e’tibor qaratish. Shu maqsadda maxsus maslahat va o’quv markazlari, biznes maktablarning keng tarmog’ini yanada rivojlantirish ko’zda tutiladi.
Beshinchidan, vaqtincha ishga joylashtirish imkoni bo’lmagan mehnatga yaroqli aholini davlat tomonidan ishonchli ravishda ijtimoiy himoyalash. Bu siyosat ularning o’ta zarur ehtiyojlarini qondirish va kafolatli tirikchilik manbalariga ega bo’lishga qaratiladi.
Aholining ish bilan bandligi muammosi ko’p qirrali bo’lib, u barcha odamlarga o’z qobiliyatlarini ishga solish, o’z ehtiyojlarini qondirish uchun dastlabki teng imkoniyatlarni ta’minlovchi davlat va bozor mexanizimini vujudga keltirish; ishchi kuchini unumli va samarali ish bilan band qilish; zarur hollarda ishchi kuchini iqtisodiyot tarmoqlari va sohalari o’rtasida qayta taqsimlash kabi masalalarni ham o’z ichiga oladi.
Mehnatga layoqatli bo’lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan ta’minlanmaganlar ishsizlar deyiladi. Namoyon bo’lish xarakteri va vujudga kelish sabablariga ko’ra ishsizlik friktsion, tarkibiy, tsiklik, ixtiyoriy, instituttsional, texnologik, regional, yashirin va turg’un turlarga bo’linadi.
Friktsion ishsizlarga ish joyini o’zgartirgan, yangi yashash joyiga ko’chib o’tish va ishdan bo’shashi munosabati bilan ish izlayotgan, vaqtinchalik mavsumiy ishini yo’qotgan kishilar kiradi.
Friktsion ishsizlik tarkibiy ishsizlik deb nomlanuvchi ikkinchi kategoriyaga osonlik bilan o’tadi. Vaqt o’tishi bilan iste’molchilik talabi va texnologiya tarkibida muhim o’zgarishlar ro’y beradi, bu o’z navbatida ishchi kuchiga bo’lgan umumiy talab tarkibini o’zgartiradi. Bunday o’zgarish natijasida kasblarning ayrim turlariga talab kamayadi yoki umuman talab bo’lmaydi. Oldin mavjud bo’lmagan boshqa yangi kasblarga talab ortadi. Ishchilar bunga tez moslasha olmasligi va uning tarkibi ish joylarining yangi tarkibiga to’liq javob bermasligi sababli tarkibiy ishsizlik kelib chiqadi.
Shunday qilib, tarkibiy ishsizlikni iste’molchilik talabi va texnologiyadagi o’zgarishlar tufayli iqtisodiyot tarmoqlarida ruy beradigan tarkibiy siljishlar keltirib chiqaradi. Friktsion va tarkibiy ishsizlik ishsizlikning tabiiy darajasini tashkil qiladi. Tsiklik ishsizlik – iqtisodiy tsiklning inqiroz fazasi bilan bog’liq bo’lib, ishsizlikning haqiqiy darajasi tabiiy darajadan farqlanishini ko’rsatadi. Ishsizlikning bu turi majburiy ishsizlik hisoblanadi va tsiklning yuksalish fazasida mavjud bo’lmaydi.

Download 20,68 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish