2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Yetishtirish texnologiyasi 
O„tmishdosh. 
Yeryong„oq donli (bug„doy, arpa, makkajo„xori), kartoshka, 
ildizmevalilar, sabzavotlardan keyin ekiladi. Yeryong„oq dala ekinlari uchun 
yaxshi o„tmishdosh bo„lib hisoblanadi.
Urug„likni tanlash va ekishga tayyorlash
.
Urug„lik ekilguniga qadar quruq 
va salqin joyda saqlanishi zarur. Urug„lik yong„oqlarni extiyotlik bilan qo„lda 
chaqib tayyorlash tavsiya etiladi. Biroq, yeryong„oq urug„ligini qo„lda chaqib 
tayyorlash mashaqqatli ish bo„lib, katta maydonlarga ekishda maxsus chaqish 
aparatlaridan foydalanish tavsiya etiladi. Mexanizm yordamida urug„lar qobig„idan 
ajratilganda 10-15 foizgacha urug„liklar mexanik zararlanadi. Shu sababdan ekish 
normasi 15-20 foizga ko„paytirish maqsadga muvofiq isoblanadi.
Urug„lik solingan qoplar bilan juda extiyot bo„lib harakat qilish zarur, chunki, 
ozgina noto„g„ri harakat orqasidan urug„ning murtak qismi zararlanishi, oqibatda 
urug„lik unuvchanligini yo„qotishi yoki nimjon o„simta berishi mumkin. Urug„lik 
saqlash davomida zamburug„ va xashoratlarga qarshi kimyoviy preparatlar bilan 
ishlanmagan bo„lsa, ularga ekishdan 2-3 kun avval ishlov berilishi lozim va ishlov 
berishda uning murtak qismi zararlanmasligi talab etiladi. Ekishdan oldin urug„lar 
yopiq binoda quyosh nuri tik tushmaydigan joylarda zamburug„ kasalliklariga va 
kemiruvchilarga qarshi dorilanadi. Urug„liklarga fungidsid va insektitsid 
preparatlar bilan ishlov berilganda sog„lom va baquvvat ko„chatlar undirib olinadi. 
Urug„likni ekish me‟yorlari urug„likning yirikligiga, har bir mintaqa uchun maqbul 
tup qalinligidan kelib chiqqan xolda belgilanadi. Yeryong„oq - tuproq unumdorligi 
va tarkibiga talabchan, yer tanlaydigan qishloq xo„jalik ekinlaridan biri 
hisoblanadi.
Yer tanlash
.
Yeryong„oq uchun sug„oriladigan, qumloq, engil mexanik 
tarkibli, o„tloqi, bo„z, qora va kashtan tuproqli, ko„p yillik begona o„tlarning 
(qamish, g„ummay, ajriq, salamalik) urug„lari kam bo„lgan, oxirgi 4-5 yilda 
yeryong„oq yetishtirilmagan, sug„orish imkoniyati yaxshi bo„lgan maydonlar 
tanlanadi. Quyosh nuri 6-8 soat tik tushish imkoniyati bo„lgan yosh bog„larning 
orasiga ham ekib yuqori hosil yetishtirish mumkin. 

---

348 
Yeryong„oq uchun eng yaxshi o„tmishdosh ekin kuzgi g„alla, kartoshka 
bo„lib, sabzavot va poliz ekinlaridan keyin ham ekish mumkin. Sholi va yer 
yong„oqdan keyin ekish tavsiya etilmaydi. 
Yer osti suvi yuza (0,3-1,0 m) joylashgan, og„ir mexanik tarkibli, toshloq, 
suv ko„llaydigan dalalarga ekish tavsiya etilmaydi.