1-мавзу ҳУҚУҚшунос мутахассис шаклланишида замонавий иш кўникмалари ва компетенцияларнинг роли

Хулоса чиқаришнинг таркиби икки муҳим қисмдан ташкил топади:
Биринчиси, маълум билимларни ифодаловчи ҳукмлар бўлиб, улар янги билим учун асос бўлади. Улар хулоса чиқаришнинг асослари деб юритилади;
Иккинчиси, маълум ҳукмлар асосида келиб чиққан янги билимни ифодаловчи ҳукм, хулоса чиқариш натижаси, яъни хулоса деб аталади.
Масалан,
Биринчи асос – Ҳамма мустақил давлатлар БМТга аъзо.
Иккинчи асос – Ўзбекистон – мустақил давлат.
Хулоса – Ўзбекистон БМТга аъзо.
Яна бир мисол.
Биринчи асос – Судья агар у жабрланувчи бўлса, ишни кўриб чиқишда иштирок этмаслиги мумкин.
Иккинчи асос – Судья Н. - жабрланувчи.
Хулоса – Судья Н. ишни кўриб чиқишда иштирок этиши мумкин эмас.
Олдинги икки ҳукм асослар деб юритилади, бу ерда биринчи ҳукм - биринчи асос умумий ҳукм, иккинчиси - иккинчи асос, хусусий ёки якка ҳукм кўринишида ифодаланган. Бу асослар ёрдамида хусусий ёки якка билимнинг янги жиҳати ҳақида янги билим ҳосил бўлади ва бу хулоса деб юритилади.
Хулоса чинлигининг зарурий шарти:

• 
  Хулоса асослари чин бўлиши;
  
• 
  Хулоса чиқаришнинг ҳукмлари мантиқий боғланганлиги.
  

Индуктив хулоса чиқаришда нисбатан торроқ билимдан нисбатан кенгроқ билим келтириб чиқарилади. Умумийроқ хулосалар келтириб чиқариш предметларни, ҳодисаларини бирма-бир ўрганишга асосланади. Шу томони индукциянинг энг муҳим хусусиятларидан бири. Бирма-бир ўрганиб, бирор хусусият ҳақида билимга эга бўламиз. Шунга асосланиб каттароқ бир синфга мансуб бўлган предметлар, ҳодисаларнинг ҳаммаси ҳақида фикр юритамиз. Агар предметларни нисбатан кўпроқ ўрганилган бўлса хулосани тўғрилик, аниқлик даражаси анча юқори бўлади. Агар хулоса чиқариш учун нисбатан камроқ предметлар ўрганилган бўлса, хулосани аниқлиги паст бўлади, эҳтимоллиги юқори бўлади. Индуктив хулоса чиқаришда қатъий ҳукм ифодаланган билимлардан кўпинча эҳтимолли хулосалар чиққани учун индукцияни эҳтимолли билимлар олиш йўлларидан бири деб кўрсатилади. Аниқ асослардан баъзан ноаниқ хулоса чиқариш индуктив хулоса чиқаришнинг иккинчи муҳим хусусиятидир. Индуктив хулоса чиқариш предметларни, ҳодисаларни бирма-бир ўрганишга асослангани учун кўпинча кузатиш ва тажриба ўтказиш билан боғлиқ бўлади. Шу жиҳати туфайли индуктив хулоса чиқаришни назарий билимлар эмас, кўпинча амалий билимлар ҳосил қилишда аҳамияти катта деб билишади. Индуктив хулоса чиқариш илмий индукция каби турларига эга бўлгани билан унинг хулосаси илмий характерга эга бўлиши шарт эмас. Хулоса чиқариш учун баъзан чинлиги илгаридан маълум бўлган умумий ҳукм орқали ифодаланган ҳақиқатларга таянилади.