1-mavzu. Falsafa fanining asosiy maqsadi va bo'LG'usi pedagoglarda o'qitilishining nazariy-amaliy ahamiyati. Falsafani taraqqiyot bosqichlari. Reja

- induktiv ( lotincha induction – yagona asosga keltirish) xulosa chiqarish;

- analogiya ( grekcha analogia – moslik, o‘xshashlik)ka ko‘ra xulosa chiqarish.

1.Deduktiv xulosa chiqarishning muhim xususiyati unda umumiy bilimdan ju‘ziy bilimga o‘tishning mantiqan zaruriy xususiyatiga egaligidir.

Masalan:

Hamma talabalar imtihon topshiradilar.

Ilhom-talaba

Demak, Ilhom imtihon topshiradi.

2.Induktiv xulosa chiqarish empirik umumlashtirish shaklida sodir bo‘lib, unda  birorta belgining ma‘lum bir sinfga mansub predmetlarda takrorlanishni kuzatish asosida shu belgining maskur sinfga tegishli barcha predmetlarga xosligi haqida xulosa chiqariladi. Masalan:

S1 predmeti P belgiga ega. 

S2 predmet P belgiga ega.  … … … … … … … … … … … … … … 

Sn  predmeti P belgiga ega.  

S1, S2,…, Sn predmetlari C sinfiga tegishli.             __________________________________     

Ehtimol, C sinfining har bir predmeti P belgiga egadir.

 

3.Analogik xulosa chiqarish. Tafakkurda deduktiv va induktiv xulosa chiqarish bilan bir qatorda analogiya  (yunoncha analogia  - muvofiq, o‘xshash) shaklida xulosa chiqarishdan ham keng foydalaniladi.  Predmetlarning bir o‘xshash belgilariga qarab ularning boshqa belgilari ham o‘xshash deb xulosa chiqarish analogiya deyiladi. Agar A predmet a,v,s, d belgilariga, V predmet esa a,v,s belgilarga ega bo‘lsa, ularning a,v,s belgilari o‘xshashligiga qarab ehtimol V predmet ham d belgiga egadir deb xulosa chiqaramiz.