1-mavzu: biologiya fanining maqsadi va vazifalari

“INSERT” USULI BO’YICHA MA’LUMOTLAR
Ma’lumot
+ 
(men uchun 
yangi 
axborot)
- 
(mening 
bilganlaringa 
qarama-
qarshi)
?
(men uchun 
noma’lum, 
menga 
qo’shimcha 
ma’lumot 
kerak)
Ko’chib  yuruvchi  genlar  toifasi  regulyator  genlar 
yoki transpozonlar deb ataladi
Transpozonlar juda oddiy IS (ingl. Insertion 
sequences) elementlaridan tuzilgan bo’ladi
Plazmidlar, 
restriksion 
endonukleazalar, 
genetik injeneriya usullari.
Bakteriya va tuban eukariotlar hujayralarida 
asosiy  xromosomadan  tashqari,  qo’shimcha 
xromosomachalar –plazmidlar deb ataladi
Plazmidlar  o’rtacha  3-10  dona  genlardan  iborat 
bo’ladi
Rekombinatsiyalanuvchi 
plazmidlar 
tramsmissib, 
ya’ni 
nasldan-naslga 
o’tuvchi 
plazmidlar deb ataladi
Replikatsiyalanuvchi  plazmidlar  -  asosiy 
xromosomaga 
birika 
olmaydi, 
asosiy 
xromosomalardan  mustaqil  ravishda  o’z-o’zini 
replikatsiya  yo’li  bilan  o’nlab  va  hatto  yuzlab 
marta ko’paytira oladi
DNK  molekulasini  mayda  bo’laklarga 
bo’luvchi  fermentlar  kesuvchi  endonukleazalar 
yoki restriktazalar deb ataladi
Har  xil  organizmlardan  yuqori  molekulali 
DNK  ni  tozalab  ajratish,  uni  maqsadga  muvofiq 
restriktaza  bilan  “yopishqoq”  uchlar  hosil  qilib 
kesish, 
hosil 
bo’lgan 
DNK 
bo’laklarini 
elektroforez  vositasida  ajratib  olib,  har  xil  DNK 
bo’laklaridan  maqsadga  muvofiqlarini  tanlash  va 
ularni  berilgan  tartibda  ulovchi  ligaza  fermenti 
vositasida  qaytadan  biriktirish  usullari  gen 
injeneriyasining eng oddiy va asosiy usullari.

---