1-mavzu: biologiya fanining maqsadi va vazifalari

“LOYIHA” TEXNOLOGIYASI
3-KICHIK GURUH
VAZIFA
Restriksion endonukleazalar
Restriksion endonukleazalar. Tabiatda biror mikroorganizm hujayrasi tashqaridan yot 
genetik  material  kirsa,  u  darhol  hujayra  nukleza  fermentlari  ishtirokida  parchalab 
tashlanadi.
DNK 
molekulasini 
mayda 
bo’laklarga 
bo’luvchi 
fermentlar 
kesuvchi 
endonukleazalar  yoki  restriktazalar  deb  ataladi.  Har  bir  restriktaza  to’rt  yoki  ko’proq 
maxsus  nukleotid  juftlarni  tanib  olib  bog’lanadi  va  DNK  molekulasini  kesadi.  Ayrim 
restriktazalar DNK qo’sh zanjirini qaychi singari shartta ikki bo’lakka bo’ladi. 
Shu  bilan  birga  qo’sh  zanjir  DNK  molekulasini  “yopishqoq”  uchlar  hosil  qilib 
kesuvchi restriktazalar ham mavjud.
Har  xil  organizmlardan  yuqori  molekulali  DNK  ni  tozalab  ajratish,  uni  maqsadga 
muvofiq  restriktaza  bilan  “yopishqoq”  uchlar  hosil  qilib  kesish,  hosil  bo’lgan  DNK 
bo’laklarini  elektroforez  vositasida  ajratib  olib,  har  xil  DNK  bo’laklaridan  maqsadga 
muvofiqlarini tanlash va ularni berilgan tartibda ulovchi ligaza fermenti vositasida qaytadan 
biriktirish usullari gen injeneriyasining eng oddiy va asosiy usullaridan hisoblanadi.

---