1. Kirish. Biokimyoning predmeti, vazifalari. Kirish


Suv va uning biologik xususiyatlari



Download 1,68 Mb.
bet7/42
Sana15.01.2022
Hajmi1,68 Mb.
#366861
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   42
Bog'liq
biokimyo

7. Suv va uning biologik xususiyatlari.Suv molekulasi (H2O) – qutblangan birikma bo’lib, kislorodning elektrofil atomi qisman manfiy zaryadga ega, vodorod atomi esa musbat zaryadli bo’lib, ular o’rtasida elektrostatik, kuchsiz ionli bog’ hosil bo’ladi. Bir xil zaryadlangan atomlar orasidagi vodorod bog’lari suv molekulasini agregat holatga keltiradi. Donor-aktseptor xususiyatiga ega bo’lgan vodorod bog’lari kovalent (200-400 kDj/molь), ion va van-der-vaalьs bog’larining o’rtasida bo’lib, uning quvvati 12-30 kDj/molь atrofida hisoblanadi. Suv molekulasining o’ziga xos strukturasi uning rang-barang fizikaviy-kimyoviy xossalarini belgilaydi. Organizmda sodir bo’ladigan kimyoviy jarayonlar suvli muhitda amalga oshadi..Suvli muhitda birikma va moddalar o’ziga xos suvli qobiq bilan o’ralgan bo’lib, qutblangan suv molekulalari makromalekulalarning zaryadlangan yoki ionlangan guruhlari orqali bog’lanib shakllanadi. Qobiq qancha katta bo’lsa, uning eritish qobiliyati shuncha yuqori bo’ladi.Suvga nisbatan molekulalar yoki ularning bir qismi gidrofil (suvda eriydigan) yoki gidrofob (suvda erimaydigan) larga bo’linadi. Gidrofil birikmalarga ionlarga dissotsiyalanadigan (ON, SOON, NH2) organik, noorganik moddalar, shuningdek tarkibida qutblangan guruhlar tutuvchi biopolimerlar kiradi. Gidrofobli birikmalarga molekulalarida qutblanmagan guruhlar (-SN3), zanjirlar (-SN=SN-) tutuvchi organik birikmalar (triglitserinlar, steroidlar va boshqalar) kiradi. Ayrim molekulalar tarkibida gidrofil va gidrofob guruhlarni tutib, ularni amfifil (amphy-yunoncha ikkilamchi) modda yoki birikmalar deyiladi. Ular yog’ kislotalari, fosfolipidlar va hokazo bo’lishi mumkin.Yuqoridagi fikrlarga asosan suvlar dipol holatida nafaqat o’zaro bog’lanadi, balki hujayralardagi qutblangan organik va noorganik moddalar molekulalari bilan ham bog’lanadi. Bunday jarayon moddalar gidrotatsiyasi deyiladi. Suvning fizika-kimyoviy xususiyatlari uning biologik vazifalarini belgilaydi. Suv benuqson, ajoyib erituvchi. Suv organizmda issiqlik balansini boshqaruvchi regulyator bo’lib, uning issiqlik sig’imi har qanday biologik moddalardan yuqoridir. Suv hujayra ichidagi bosim (turgor) ni va uning shaklini saqlashda ishtirok etadi. Ayrim biokimyoviy jarayonlarda suv substrat sifatida ham xizmat qilishi mumkin.


Download 1,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   42




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish