1. Jahon xo‘jaligining globallashuvi yo‘nalishlari Globallashuv jarayonining salbiy tomonlari

2. Globallashuv jarayonining salbiy tomonlari

Jahon xo‘jaligi globallashuvi jarayonlarining ziddiyatli tomonlari ham mavjud.

Bu ziddiyatlarning asosiylari quyidagilardan iborat:

1. 
   turli mamlakatlardagi iqtisodiy rivojlanishning bir tekisda bormasligi.
   

Iqtisodiy o‘sishning jadallashuvida ilmiy-texnika inqilobi (ITI) hal qiluvchi rol o‘ynaydi. XX asrning ikkinchi yarmiga kelib yangi texnika va texnologiyalarga «sakrab» o‘tilishi o‘ziga xos «tutash zanjir» hosil qildi. Global miqyosdagi axborotlashtirish natijasida turli mamlakatlarning texnologik jihatdan baravarlashuvi tendensiyasi kuchaydi. Axborot, aloqa va transport vositalari rivojlanishidagi texnikaviy to‘ntarish yer sharining barcha mintaqalarida ITI yutuqlarini tezlik bilan o‘zlashtirish imkonini berdi.

2. 
   boy va qashshoq mamlakatlar o‘rtasidagi farqning kuchayishi.
   

Jahon miqyosida yaratilgan mahsulot va daromadlarning turli mamlakatlar o‘rtasidagi taqsimoti o‘ta darajada notekis bormoqda. XX asrda yer shari aholisining eng boy chorak qismi YaIMning o‘rtacha jon boshiga 6 baravar o‘sishiga erishgan bo‘lsa, eng kambag‘al chorak qismi esa bu ko‘rsatkichning 3 baravar o‘sishiga erishgan xolos.

3. 
   ekologik halokat tahdidlarining kuchayib borishi.
   

Insoniyat taraqqiyotining butun tarixi davomida xo‘jalik faoliyatining tabiatga ta’siri u qadar ahamiyatli bo‘lmay, tabiat o‘zining ekologik muvozanatini qayta tiklashga qodir bo‘lib kelgan. Biroq, hozirga kelib, atrof-muhitga ko‘rsatilayotgan ta’sir shunchalik kuchayib ketdiki, natijada tabiat o‘zini-o‘zi qayta tiklash qobiliyatini yo‘qotib bormoqda. Hisob-kitoblarga ko‘ra, keyingi 200 yil ichida yer yuzidagi 900 mingga yaqin turdagi o‘simlik va hayvonlar qirilib ketgan.

4. 
   turli mamlakatlarda aholi soni o‘zgarishining farqlanishi.
   

Yana bir global ziddiyat sifatida XX asrning ikkinchi yarmida boshlangan demografik
«portlashlar», ya’ni yer shari aholisi sonining jadal o‘sishi ko‘rsatiladi. Ayniqsa, rivojlanayotgan mamlakatlar aholisining tez o‘sishi bir qator jiddiy ijtimoiy- iqtisodiy ziddiyatlarni keltirib chiqaradi. Ba’zi bir mamlakatlardagi aholi sonining ko`rayishi natijasida ratsional xo‘jalik yuritishga to‘sqinlik qiluvchi aholining nisbiy ortiqchaligi belgilari ko‘zga tashlanadi.