1-dars. Mavzu: atom tuzilishi. Atom tarkibidagi elektronlarni pog’ona va pog’onachalarda joylashuvi. Darsning maqsadi: Ta’limiy

V Yangi mavzu bayoni

Masala shartida foiz konsentratsiya ma’lum bo‘lib, molyar konsentrat

siyani (Cm) aniqlash kerak bo‘lsa, foiz konsentratsiyani (C%) eritma zichl i-

giga (p) va 10 ga ko‘paytiramiz va hosil bo‘lgan sonni erigan moddaning molyar

massasiga (M) bo‘lamiz.

Cm - molyar konsentratsiya;

C
C%-10 *p

Cm =

M
% - foiz konsentratsiya;

M - erigan moddaning molyar massasi;

p - eritmaning zichligi.

Agar masala shartida molyar konsentratsiya ma’lum bo‘lib, foiz konsen- tratsiya (C%) ni aniqlash kerak bo‘lsa, molyar konsentratsiya (Cm) ni erigan moddaning molyar massa (M)siga ko‘paytirib, hosil bo‘lgan sonni erit­ma zichligi (p)ni 10 ga bo‘lgan ko‘paytmasiga bo‘lamiz.

Cm - molyar konsentratsiya;

C% - foiz konsentratsiya;

M - erigan moddaning molyar massasi; p- eritmaning zichligi.

Bu formulalar orqali foiz konsentratsiya berilganda molyar konsentrat­siyani, molyar konsentratsiya berilganda foiz konsentratsiyani aniqlashimiz mumkin.

Agar masala shartida ham foiz, ham molyar konsentratsiya berilgan bo‘l- sa, yuqoridagi formula orqali shu eritmaning zichligini aniqlashimiz mum- kin. Eritma zichligi (p) ni aniqlash uchun molyar konsentratsiya (Cm) ni eri­gan moddaning molyar massasi(M)ga ko‘paytirib, hosil bo‘lgan sonni foiz konsentratsiya (C%)ni 10 ga bo‘lgan ko‘paytmasiga bo‘lamiz.







Agar masala shartida noma’lum modda eritmasining foiz, molyar kon- sentratsiyalari va eritma zichligi ma’lum bo‘lsa, erigan moddaning molyar massasini aniqlaymiz va molyar massa orqali erigan noma’lum moddaning nomini bilib olishimiz mumkin. Erigan moddaning molyar massasi (M)ni aniqlash uchun foiz konsentratsiya (C%) ni eritma zichligi (p) ga va 10 ga ko‘paytiramiz. Hosil bo‘lgan natijani erigan moddaning molyar konsentratsi- yasiga (Cm) bo‘lamiz.

1. 
   masala: 20 % li (p=1,25g/ml) KOH eritmasining molyar konsen- tratsiyasini aniqlang.
   

Masalaning yechimi: Ushbu masalani foiz konsentratsiyadan molyar konsentratsiyaga o‘tish formulasidan foydalanib oson ishlashimiz mumkin:

20 • 1,25 • 10

= 4,46 M

56

Javob: 4,46 M