|
ISHLAB CHIQARISH SEXLARINING KOMPONOVKASI
Ishning maqsadi: ishlab chiqarish sexlarning rejasi, uskunalarni joylashtirish tartibi bilan tanishishi.
Ishni bajarish uslubi. Sex kompanovkasida sexlarning rejasi tuzuladi;
ishlab chiqarish liniyalar va boshqa obyektlar, inshoatlar orasidagi o‘zaro bog‘lanishlar ko‘rsatiladi.
Uskunalarni modellash yoki maketlash usullar bilan rejalashtirish mumkin. Lekin bu usullar bir necha umumiy qoidalarga asoslangan.
Uskunalarni rejalashtirishda asosiy tamoillari.
1.Uskunalarni rejalashtirishda aloxida mashina va apparatlar umumiy ishlab chiqarish liniyaga birlashtiriladi. Ko‘pkina xolatda mahsulot bitta mashinadan keyingi mashinaga tug‘ridan -tug‘ri uzatiladi. Buning uchun ular jipislanib qo‘yiladi.
Masalan, mevalarni bankalarga quyish stoli yonida tuldirilgan idishlarni tashish uchun lentali transportyor bo‘lishi kerak, tuldirgich va yopish mashinasi ketma-ket o‘rnatiladi.
2. Ishlab chiqarish liniyalar o‘zluqsiz bo‘lishi uchun apparatlarning ketma-ketligi texnologik jarayonining borishiga moslashgan bo‘lishi kerak.
3. Uskunalar ko‘pincha gorizontal joylashtiriladi. Ketma-ket o‘rnatilgan apparatlarning mahsulotni uzatish balandligi ko‘p farq qilmasa ularni fundament yordamida tekistlash mumkin. Ushbu farq ancha katta bo‘lganda apparatlar orasidan transport uskunalar o‘rnatiladi.
4. Ba’zida apparatlarni o‘zaro bog‘lash uchun ustma-ust vertikal o‘rnatiladi, masalan, pyure tayyorlash liniyasida blanshirlash va qirg‘ich appartlari.
5. Suyuq va pyuresimon mahsulotlar nasos yordamida suriladi. Masalan, o‘zum mezgasi presslash apparatiga, tomat pulpasi maydalagichdan qirg‘ich mashinaga, qiyom qozondan tuldirgichlarga nasos yordamida uzatiladi.
6. Texnologik liniyalar tug‘ri chiziqli bo‘lishi shart emas.
7. Ba’zida bita mahsulotni ishlab chiqarish liniyasi bir necha oqimdan iborat bo‘ladi. Bunday xolatda ular bir-biri bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Masalan, gazakbop konservalarni ishlab chiqarish liniyasi quydagi liniyalardan iborat:
A) asosiy xom ashyoni (baklajon, kabachki) yuvish, tozalash, kesish va qovurish;
B) asosiy xom ashyoni (qalampir) blanshirlashga tayyorlash;
V) sabzavotlardan qiyma tayyorlash;
G) sabzovatlardan ikra ishlab chiqarish.
Asosiy xom ashyo va qiyma tayyorlash liniyalarning oxiri bitta kundalang chizikda bo‘lishi kerak.
8. Bankalarni yopish mashinalari sterilizatsiya bo‘limiga yaqin joylashadi.
9. Mahsulotlarga retseptura bo‘yicha sous yoki qiyom qushilganda qadoklash bo‘limi sous, qiyomni pishirish bo‘limi bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Sous, qiyom pishirish bo‘limi esa shakar, tuz va boshqa qushimcha materiallarni saqlash sex omborlari yonida joylashadi.
10. Paralel joylashgan liniyalar har xil uzunlikda bo‘lishi mumkin. Bunday liniyalarni ratsional joylashtirish uchun birinchi navbatda sterilizatorlarni joylashtirib, ularga banka yopish mashinalarni moslashtirib bog‘lash qulaydir. Liniyalarning uzunligi ko‘p farq qilmasa ularni trasportyor orqali tekislash mumkin.
Meva-sabzavot konservalarini ishlab chiqarish liniyaning bosh qismi xom ashyo maydonchasida joylashtirish mumkin. Xom ashyo maydonchasida yuvish mashinalar, inspeksion transportyorlar va boshqa uskunalar o‘rnatiladi. Kesish, maydalash kabi jarayonlar faqat sex ichida o‘tkaziladi.
11. Mahsulotni nasos orqali trubalardan yuborish imkoniyati bo‘lganda kaltaroq liniyaning bo‘yidan yordamchi (omborlar, idishlarni, yuvish, sous pishirish.) xonalar joylashtiriladi. Masalan, tomat sexlarida tomat pasta bilan birga ko‘pincha tomat sharbati ishlab chiqariladi. Tomat pasta tayyorlash liniyaning uzunligi, sharbat liniyasidan ancha uzun bo‘ladi.
12. Shisha idishlarni yuvish bo‘limi, idishlar omboriga yaqinroq joylashadi. Shu bilan birga, bu bo‘lim transportyor va tuldirgich bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Idishlarni tashish uchun vilochniy yoki osma transportyorlar qullaniladi. Ular sexga kundalang joylashtiriladi va sexdagi xarakatlarga xalakit bermay bir necha paralel leniyalarni ta’minlaydi.
13. Sex omborlari zavod omborlarga yaqin joylashtiriladi. Ular qushimcha materiallar talab qilinadigan joyga yaqin bo‘lishi kerak.
14. Sexlar rejalashtirilganda shakar, tuz, qalampirni quyish, gaz, tutunni ajratish bilan o‘tadigan jarayonlar uchun ajratilgan xonalar bo‘lishi kerak.
Ishchi zonada havo tarkibidagi zaxarli moddalarning ruhsat etilgan konsentratsiyalari (m.g/m3): akrolein-0,7;ammiak-20; benzin (S ga nisbatan)-30; oltingugurt angidridi-10; etil spirt-1000; metanol-5; trixlor-etan-10; uglerod oksidi-20; sirka kislota-5; formaldegid-0,5; ishqor uchun-0,5; tashqil etadi.
Konserva zavodlarda dukkaklarni tozalash, suyaklarni shurva uchun maydalash xonalarni asosiy ishlab chiqarish sexlardan ajratish lozim. Sulfitlash bo‘limlari ochiq maydonchalarda yoki yaxshi ventilyatsiya bo‘ladigan xonalarda qilinadi.
15. Sous pishiradigan bo‘limlar, shisha idishlarni yuvish xonalari sex ichida joylashgan bo‘lib, xonalari 1,8m balanlikdagi devor bilan ajratiladi.
16. Ishlab chiqarish sexlarda uskunalarni joylashtirishda sex buydan va kundalang yulaklar qolishi shart. Bundan tashqari, har bir uskuna yonida boshqarish va remont qilish uchun joy qoldiriladi.
17. Ishlab chiqarish liniyalarning uqlari orasidagi masofa 3-4m, yo‘laklar eni 1,8m (k telejkalari bo‘lmagan xolda) va 2,5m (telejkalar ishlatilganda) tashqil etadi. Devor va liniya orasidagi masofa 1,4m dan kam bo‘lmasligi kerak.
18. Liniyadagi uskunalar bir biriga zich joylashadi. Avtoklavlar orasidagi masofa 2m, paralel o‘rnatilgan avtoklav qatorlari orasida –3...3,5m, tashqil etadi. Qiyomni pishirish qozondar devor tagidan o‘rnatiladi, va ular orasidagi masofa 0,5m tashqil etadi.
19. Xom ashyoni qulda ishlash stollar va konveyyer balandliklari 0,8 m tashqil etadi.
20. Bug‘latkich apparatlar va boshqa uskunalar uchun maydonchalari 2 m balandlikda o‘rnatiladi.
21. Liniyalarni kesish uchun elevatorlardan foydalanish mumkin. «Gusinaya sheya» elevatorlarning tuzulishi ular tagidan o‘tishga imkoniyat beradi.
22. Pol satxidan pastrok joylashadigan uskunalar 0,8m balandlikda poldan chiqib turishi kerak Ko‘pincha vertikal avtoklavlar bunday joylashadi. Avtoklav trubalarini montaj qilish uchun shtutserlari pol satxidadan 0,5m balandlikda o‘rnatiladi.
Korzinalarni avtoklavga elektrotal yordamida yuklanadi. Elektrotal monorels orqali xarakatlanadi. Monorels poldan 4,2m balandlikda o‘rnatiladi. Elektrotal va monorels urniga bazida telfer ishlatiladi. Sex ichida uskunalar tekis, kompakt o‘rnatilib, bush, erkin maydonlari kolmasligi kerak
23. Balandligi yuqori bo‘lgan apparatlarni o‘rnatish uchun butun binoning devorlari ko‘tarilmay, faqat kerakli joylarda ko‘tariladi:
24. Katta apparatlar sexning markazida, yorug‘likni tusqinlik qilmasligi uchun joylashtiriladi.
Topshiriq: plakatlarga va rasmlarga (1,2) asoslanib ishlab chiqarish sexning kompanovkasini modellash usulida tuzish. Texnologik liniyaning turi o‘qituvchi tomonidan beriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
