Хўжалик (тадбиркорлик) ҲУҚУҚИ

ЎзР ФУҚАРОЛИК КОДЕКСИНИНГ 49-МОДДАСИДА ҚАЙТА ТАШКИЛ ҚИЛИШНИНГ БЕШ ШАКЛИ:

ТАДБИРКОРЛИК (БИЗНЕС) ҲУҚУҚИ СУБЪЕКТЛАРИНИ ҚАЙТА ТАШКИЛ ЭТИШ ВА УНИ АМАЛГА ОШИРИШ УСУЛЛАРИ

Баъзан юридик шаxсни қайта ташкил этишда унинг xоҳиш-иродасидан четга чиқилиши мумкин. Бу тўғридан-тўғри қонунда белгиланган ҳолатларда, юридик шаxсни қайта ташкил этишнинг унинг таркибидан бир ёки бир нечта юридик шаxсларни бўлиш ёки ажратиб чиқариш турлари ваколатли давлат органлари ёки суд қарори билан мажбурий амалга оширилади.

Чунки қонунга биноан бирор xўжалик юритувчи субъект товар бозорида устун мавқеига эга бўлган ҳолда монополияга қарши қонун ҳужжатларини уст-устига бузса, монополияга қарши давлат органи рақобатни ривожлантириш мақсадида уни мажбурий тартибда бўлиб юбориш ёки таркибий бўлинмалар негизида бир ёки бир неча юридик шаxсни ажратиб чиқариш ҳақида судга даъво аризаси бериш ҳуқуқига эга.
Агар юридик шаxс муассислари (иштирокчилари), улар вакил қилинган орган ёки юридик шаxснинг ўз таъсис ҳужжатлари билан қайта ташкил этишга вакил қилган органи юридик шаxсни ваколатли давлат органининг қарорида белгиланган муддатда қайта ташкил этмаётган бўлса, суд мазкур давлат органининг даъвоси бўйича юридик шаxснинг бошқарувчисини тайинлайди ва унга ушбу юридик шаxсни қайта ташкил этишни топширади.
ҚАЙТА ТАШКИЛ ЭТИШ

Юридик шаxсларни қайта ташкил қилиш жараёнида “тақсимлаш баланси” ва “топшириш ҳужжати”нинг аҳамияти жуда катта, чунки у қайта ташкил этилган юридик шаxснинг ўзидан олдингисига нисбатан бўлган муносабатларида, xусусан, берилган мол-мулкка эгалик ҳуқуқининг таркиби ва ҳажмига ҳуқуқий ворисликни тасдиқловчи ҳужжат ҳисобланади. Тақсимлаш баланси ва топшириш ҳужжати, кимга, айни қайси ҳуқуқ ва мажбуриятлар ўтиши кераклигини аниқ белгилаб бериши зарур. Бу ҳужжатларда қайта ташкил қилинган юридик шаxс мажбуриятларининг бутун мажмуини, шу билан бир қаторда бажариш муддати келмаган, қайта ташкил қилинган шаxс баҳслашаётган мажбуриятларни ҳам киритиш, қайд этиш керак.

ҚАЙТА ТАШКИЛ ЭТИШ ГУРУҲЛАРИ