Хисобдор шахслар, мол етказиб берувчилар ва ходимлар билан хисоб-китоблар хисоби

Yuk oboroti bo’yicha maxsus schetlarda xisob-kitoblarni xisobga olish. Xisob-kitobning bu shakli xam shaxarlararo xisob-kitoblarda bir eki bir nechta doimiy mol etkazib beruvchi korxonalar bilan xisob-kitob olib borishda ko’llaniladi. Bu xolda xam xisob-kitob mol etkazib beruvchi joylashgan joydagi bank muassasasida olib boriladi. Maxsus schet cheklanmagan muddatga maolum belgilangan summaga ochiladi.
Maxsus schet xam akkreditivga o’xshash korxonaning o’z mablai eki bank karzi xisobidan ochilishi mumkin. Bunda mabla Xaridor tomonidan maxsulot jo’natilgunga kadar o’tkaziladi. Akkreditivda esa maxsulot jo’natilgandan keyin o’tkazilardi. Xisob-kitob bu shaklining akkreditiv shaklidan farki shundaki, maxsus schet ochilgan joyda xaridorning ishonchli vakili bo’lib, u schetni to’lashga rozilik berish xukukiga ega. Ishonchli vakil maxsus schetdan xar xil xarajatlar, maxsulotni ortish, tushirish, tashish xarajatlarini to’lash uchun nakd pul olishi mumkin. Yuk oboroti bo’yicha maxsus schetdan olib boriladigan xisob-kitob operatsiyalarini schetlarda aks ettirish tartibi xuddi akkreditivdagiga o’xshash tartibda olib boriladi.