“Himoyaga tavsiya etilsin”

16-dars ‘‘O‘zlik olmoshi’’ haqida.
Kishilik olmoshlari o‘rnida qo‘‘llanilib, ko‘pincha shaxsni, ba’zan predmetni 
ko‘rsatuvchi 
o ‘z 
so‘zi o‘zlik olmoshi sanaladi. 
31
Bu ma‘lumot 7-sinf darsligining 14-darsidan olindi. 

---

44 
O‘zim, o‘zing, o‘zi 
so‘zlari ba'zan egalik qo‘shimchalariga mos kishilik 
olmoshlari bilan 
mening o ‘zim, sening o ‘zing, sen o‘zing, uning o‘zi, u o‘zi 
tarzida 
qo‘llaniladi va bu vaqtda ko‘pincha kishilik olmoshlariga ta’kid ma’nosi 
yuklanadi.Qoidalar asosida o‘quvchilar bilan mashqlar orqali ishlansa maqsadga 
muvofiq bo‘ladi
.
17-dars ‘‘So’roq olmoshlari’’ haqida. 
Shaxs, narsa-hodisa, belgi-xususiyat, miqdor, sabab, maqsado‘rin, payt haqida 
so‘roqni bildiruvchi olmoshlar so‘roq olmoshlari sanaladi.Ularga Kim?, Nima?, 
Qayer?, Qaysi?,Qachon?, Qayerda? kabi olmoshlar kiradi.So‘roq olmoshlari 
ishtirok etgan gaplar 
so‘roq gap 
hisoblanadi. Bunday gaplar so‘roq ohangi bilan 
talaffuz qilinadi va yozuvda gap oxiriga so‘roq belgisi qo‘yiladi. 
18-dars ‘‘ Belgilash olmoshlari’’ haqida.
Har 
so‘zi so‘roq olmoshlariga, 
bir 
so‘ziga qo‘shilib to‘pdan ajratilgan shaxs, 
narsa, belgilarni bildiradigan belgilash olmoshlarini hosil qiladi. 
Hamma, barcha, bari, butun 
olmoshlari esa shaxs, narsa,belgi, harakatlarni 
jamlab ifodalaydi.Hamma narsa, hamma shaxs,barcha inson butun olam kabi 
tarzida yasaladi. 
Demak, to‘pdan ajratilgan yoki jamlab ko‘rsatilgan shaxs, narsa, belgi, 
harakat-holatlarni ifodalaydigan olmoshlar belgilash olmoshlari sanaladi.
19-dars ‘‘ Gumon olmoshlari’’ haqida.
So‘roq olmoshlariga va 
narsa 
so‘ziga 
alla- 
yoki 
-dir
qo‘shimchalarini 
qo‘shish yoki bilan gumon olmoshlari hosil qilinadi. 
Alla- 
qo‘shimchasi so‘roq olmoshlari oldidan, 
-dir 
qo‘shimchasi esa so‘roq 
olmoshlari so‘ngidan qo‘shiladi. 

---

45 
Har ikki qo‘shimcha asos qism bilan qo‘shib yoziladi. 
Narsa 
so‘zi faqat 
-alla 
qo‘shimchasi yordamida gumon olmoshiga aylanadi. 
Bir 
so‘zi 
kishi, narsa, nima 
kabi so‘zlarga qo‘shilib bu so‘zlarga gumon 
ma’nosini yuklaydi. Ularni 
kimdir, nimadir, qachondir 
singari gumon olmoshlari 
bilan almashtirish mumkin. Bunday vaqtda 
bir 
so‘zi gumon olmoshi o‘rnida 
qo‘llangan bo’ladi. Shu bilan birga 
birov 
so‘zi ham 
kimdir 
so‘zi bilanerkin 
almashina olganligi uchun gumon olmoshi hisoblanadi.