Hayvonot dunyosining zamonaviy sistemasi



Download 7,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet91/414
Sana16.12.2022
Hajmi7,33 Mb.
#888196
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   414
Bog'liq
Туплам

Фойдаланилган адабиѐтлар 
1.
Горбунов Б.В., Кимберг Н.В. Классификация почв // Почвы Узбекистана. Изд-во «Фан», 
Ташкент, 1975. С. 36-39. 
2.
Горбунов Б.В. Орошаемые почвы Средней Азии // «География и классификация почв 
Азии», М., изд-во «Наука», 1965. 
3.
Закиров К.З. Флора и растительность бассейна реки Зеравшан. Ч.1. Ташкент. Изд-во АН 
УзССР, 1955. 446 с. 
4.
Иззатуллаев З.И., Каримкулов А.Т. Новые данные о наземных моллюсках окрестностей 
Хужамушкентсая и Зааминсу // «Ҳозирги замон зоология фанининг долзарб муаммолари» 
халқаро илмий-амалий конференция. – Фарғона, 2006. – Б. 93-94. 
5.
Иззатуллаев З.И., Каримкулов А.Т. Брюхоногие моллюски Зааминского национального 
природного парка // «Биология, экология, тупроқшуносликнинг долзарб муаммолари» 
Республика илмий-амалий конференцияси. – Тошкент, 2006. – Б. 67. 
6.
Каримқулов А.Т. Зомин миллий табиат боғи қориноѐқли моллюскаларининг фаунаси, 
экологияси ва зоогеографияси // ГулДУ ахборотномаси. – Гулистон, 2013. - № 3, - Б. 43-49. 
 
ZUBTURUM O‟SIMLIGINING VIRUSLI KASALLIKLARI MONITORINGI 
 
Karshibayeva D.N., Fayziyev V.B. 
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti 
 
Mamlakatimizda ko`plab dorivor o`simlik turlari tarqalgan. Ular ichida zubturum o`simligi 
ham o`zining dorivorlik xususiyati bilan xalq tabobati va farmatsevtika sanoatida katta ahamiyatga 
ega. Zubturumdoshlar (
Plantaginaceae
) oilasiga mansub bir, ikki va ko`p yillik 250 turi yer yuzining 
o`rta iqlimli mintaqalarida uchraydi. Bu oilaning zubturum (
Plantago
) turkumi O`zbekistonning soy 
va ariqlar bo`ylarida, yo`l chetlarida, o`tloqlar va botqoqlangan joylarda, daryolar bo`ylarida, 
bog`larda, tog`larning o`rta qismigacha bo`lgan yalangliklarda keng tarqalgan: lansetsimon zubturum 
(
Plantago lanceolata
), katta zubturum (
P. major
) va osiyo zubturumi (
P. asiatica
) kabi turlarini o`z 
ichiga oladi [Mustafaev, 2002]. 
Xalq tabobatida bu o‗simlikdan me‘da, ichak va o‗pka xavfli o‗smalariga davo sifatida 
foydalaniladi. Undan tayyorlangan preparatlar jigar, buyrak kasalliklari, qandli diabet, ko‗z 
kasalliklari, qon ketar mahalida, shuningdek farzandsizlikda ham foydalaniladi. Ildizidan tayyorlangan 
damlamasi isitma, yo‗talga qarshi, sil bilan og‗rigan kasallarga buyuriladi, zaharli hasharotlar va ilon 
chaqqanida og‗riq qoldiradigan vosita tariqasida ishlatiladi. Yanchilgan urug‗i surunkali ich ketarga 
yaxshi davo bo‗ladi [Xolmatov, 1991].
Zubturumdan tayyorlangan vositalar ichburug‗, bavosil, kolit, so‗zak kasalliklariga qarshi 
ishlatiladi. Ilmiy tabobatda bu o‗simlikning barglaridan tayyorlangan 20% li ekstrakti yara-jarohatlar 
bitishiga yordam berib, yiring chiqishini kamaytirishi, to‗qimalarning et olishini tezlashtirishi, arterial 
qon bosimini pasaytirib, tinchlantiradigan va uxlatadigan ta‘sir ko‗rsatishi aniqlangan [Xolmatov, 
1995]. Zubturumni turli patogen mikroorganizmlar singari viruslar ham kasallantirshi haqida 
ma`lumotlar uchraydi, bunday viruslarga: zubturum X-virusi (
Plantain virus X
(
PIVX
)) [Hammond at 
all, 1980], zubturum xol-xol mozaika virusi (
Plantago mottle virus
(
PIMV
)) [Granett, 1973], Osiyo 
zubturumi mozaika virusi (
Plantago asiatica mosaic virus
(
PIAMV
)) [Solovyev, 1993] uning o`sishi 
va rivojlanishiga salbiy ta`sir ko`rsatadi. 
Mamlakatimizda zubturum o`simligini kasallantiruvchi viruslar ustida ilmiy tadqiqod ishlari 
olib borilmaganligini etiborga olib, bu o`simlikni kasallantiruvchi viruslarni aniqlash maqsad qilib 
olindi. Buning uchun Toshkent viloyatining ba`zi hududlarida zubturum o`simligida uchrovchi virusli 


91 
kasalliklarga xos bo`lgan alomatlar monitoring qilindi. Kuzatishlar natijasida zubturum o`simligida 
keng tarqalgan quyudagi kasallik alomatlari aniqlandi. Ular quyidagi rasmda keltirilgan. 

Download 7,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   414




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish