Hayvonlarning psixik faoliyatini ontogenezda rivojlanishi. Hayvonot olamida psixik funksiyalar evolyusiyasi. Qiyosiy psixologiya

•Психик фаолият шаклланишида эмбриогенезнинг аҳамияти шундаки, бу психик акс эттиришнинг морфофункционал асосига тайёрлайди

Ҳайвонлар хулқининг постнатал ривожланиш хусусиятлари

Етук ва ноетук туғилган умуртқалиларда хулқнинг постэмбрионал ривожланиши

Етук туғилган ҳайвонлар– туғилгандан асосий ҳаётий функцияларини мустақил бажара олиш қобилиятига эга бўладилар (туёқлилар, денгиз сут эмизувчилари, денгиз чўчқаси, жўжа очувчи қушлар (выводковые)

Ноетук туғиладиган ҳайвонлар –туғилгандан кейин маълум давргача ота-она парваришига муҳтож

Турга ғамхўрлик

Турга ота-оналик ғамхўрлик – авлод ривожланиши ва яшаш шароитини яхшилаш ёки таъминлаш мақсадидаги ҳайвонлар ҳаракати

фаол
Пассив
Шакллари

Туғма таниш

Туғма таниш –атроф-муҳит ҳодисаларига ва биологик аҳамиятга эга обьектларга чақалоқнинг туғма адекват реакцияси

Мисоллар:

Эрта муҳим ва номуҳим ўрганиш (облигатное и факультативное)

Номуҳим ўрганиш – мазкур турнинг барча аъзолари учун ҳам унчалик муҳим бўлмаган индивидуал тажрибани ҳосил қилиш
Номуҳим тақлидий ўрганишнинг юқори намоён бўлиши –тақлид қишил йўли орқали ҳал қилинади
Муҳим ўрганиш
Ўрганишнинг шундай шаклики, у ўзида махсус турга оид муҳим ҳаётий таъминловчи қамраб олади. (Слоним 1976 йил жўжани издан боришни ўрганган, қушни учиришга ўргатиш )

Хотирда сақлаш- бу муҳим ўрганишнинг шундай шаклики, объектлар хулқий ҳаракатларининг фарқли белгилари хотирада тезда фиксацияланади.

Хотирда сақлаш- бу муҳим ўрганишнинг шундай шаклики, объектлар хулқий ҳаракатларининг фарқли белгилари хотирада тезда фиксацияланади.

Жинсий хотирада сақлаш- жинсий партнёр образини бир онда хотирада сақлаш

Хотирада сақлаш

Эрта мулоқот шаклланиши

қушларда
Сут эмизувчиларда
Паст умуртқалиларда

Ювенал босқич- махсус тадқиқотларсиз жинсини аниқлаб бўлмайдиган, эрта жинссиз босқич (ҳайвонларда)

• Ювенал босқич- махсус тадқиқотларсиз жинсини аниқлаб бўлмайдиган, эрта жинссиз босқич (ҳайвонларда)