Hayrat ul-Abror (I- qism) Alisher Navoiy

Hayrat ul-Abror (II- qism) 
Alisher Navoiy 
 
52 
http://ziyonet.uz/ 
Ey Navoiy, noz ahliga boqma! (Alloh oldida) oʻzini muhtoj tutganlarga arzi niyoz qil! Ey 
soqiy, koʻp noz qilma, qadahni olib kel! Boq - senga muhtojlar naqadar tashna! Toʻlatib 
ber, - uni har bir ulfat, xususan, ulardan eng zaifi - men ham ichaylik! 
XXVI - Uchinchi Maqolat 
Sultonlar haqida; eng yuksak va maqtovlarga sazovor Tangri ularning hukmdorlik 
boshiga podshohlik dubulgʻasini shuning uchun kiydirdiki, ularning adolatlari koʻzining 
chashmasidagi zilol suv mamlakat bogʻini qondirsin, toki bu bogʻda tinchlik va farogʻat 
gullari ochilsin. Ular zulm bogʻida may ichib, gul sochganlarida esa u maydan har lahza 
oʻzgacha gullarni gullatadilar 
Ey, ulugʻvorligi falakning avjidan ham yuqori koʻtarilgan odam, oy va quyosh sening 
sha’ningga nogʻora boʻlib chalinadi. Sening taxting mamlakat uchun abadiy baxt belgisi. 
Chodiring soyasida mamlakat quyoshi porlaydi. Boshing tufayli tojning martabasi 
yuqorilashdi; taxt esa sening oyogʻingdan azizu mukarram boʻldi. Pulga noming 
chekilgani uchun u hurmat topdi. Sening obroʻyingni bildiruvchi tangalar osmon 
yulduzlaricha koʻpdir. Sening amaldorlik xutbangni Mushtariy sayyorasi oʻzi oʻqigani 
uchun toʻqqiz zinali osmon Kursisi unga minbar boʻldi. 
Quyosh oʻzi senga soyabon boʻlishga intiladi. Oy yuzidagi muxr sening uzuging oʻrni. 
Sulaymon davlatida sen ishrat qilasan; humo qushidan boshqa narsa senga soya 
solmaydi. Sen podshoh Jamshid oʻltirgan joyda oʻltiribsan, qoʻlingni qadahdan boshqa 
narsa oʻpa olmayapti. Adolat uzugingga baland osmon «Rostlik - xaloslik» degan 
soʻzlarni naqshlagan. Baland martabang xutbasini esa u «Adolat bilan amringni yurgiz!» 
- deb yozgan. 
Xudo senga mehribonlik soyasini solib, hukmronlik taxtini ravo koʻrdi. Ne-ne buyuk 
odamlarni oldingda past qilib, dunyodagi qancha zoʻrlarni senga boʻysundirdi. Sening 
oldingda xalqni ham notavon qilib, hammasiga hukmingni oʻtkazdi. Xizmatingga elni 
majbur etib, oldingda qomatlarini egdi. 
Lekin sen shuni bilki, sen ham bir bandasan, aslida ularning koʻplaridan ojizsan, 
quyisan. Ular tuprogʻu, sen toza nurdan emassan: aslida sen va ular qora tuproqdan 
yaratilgansizlar. Hamma a’zo va tan boʻlaklarida, tashqi koʻrinishda ham, tuzilish 
moddasi e’tibori bilan ham tengsan. Lekin xunar bobida, aqliy yetuklikda, yaxshi xulqda, 
chiroyli soʻz soʻzlashda, adolat bilan ish tutishda, insofda, yumshoqlikda, hayoda, boshqa 
sifatlarda -shariat yoʻlida, ibodatda, Xudo yoʻlida qattiq turishda - toʻgʻri yoʻldan sen 
ancha chetdasan. Bu sohada ularning koʻpi sendan yaxshi yuradi. 
Senga Tangri shunday imtiyoz berib, saltanat osmonida baland qilib qoʻygan ekan, taxtni 
sening shaxsingga joy qilib, hukmingni mamlakat boʻylab oʻtkazib qoʻygan ekan, munda 

---