«Hayot faoliyati xavfsizligi»kafedrasi «Hayot faoliyati xavfsizligi»

Mehnat xavfsizligi yuqori talablar qo‟yiladigan ishlarni  

bajaruvchilar yoki kasblarga maxsus o‟qitish va bilimini tekshirish 

8.1.Shunday kasblar borki qaysini mehnat xavfsizligi bo‘yicha qo‘shimcha (yuqori) talablar 

quyiladigan  bo‘lsa,  bunday  kasblarga  mustaqil  ishlashga  ruxsat  etishdan  oldin,  mehnat  xavfsizligi 

bo‘yicha  maxsus  o‘qitish,  muvofiq  qoidalar  bilan  qo‘shimcha.  Ishlab  chiqarish  zaruriyati  tufayli 

xodim  mehnat  xavfsizligi  buyicha  qo‘shimcha  (yuqori)  talablar  qo‘yiladigan  biron-bir  ishni 

bajaradigan bo‘lsa, mana shu ish ishchini kasbiga  o‘qitish dasturiga kiritilishi, yoki maxsus dastur 

orqali  amalga  oshirilishi  (o‘qitilishi).  Maxsus  dastur  orqali  o‘qitilish  muddati  20  soatdan  kam 

bo‘lmasligi kerak. 

8.2.O‘zbekiston Respublikasi ―Sanoatgeokontexnazorat‖ Davlat inspekstiyasi nazorati ostida 

bo‘lgan kasblarga maxsus  kurslarga o‘qitish  bu organlar bilan kelishilgan. O‘quv rejasi va dasturi 

asosida,  o‘quv  markazlarida  (kurs  o‘qitishish  kombinatlarida,  o‘quv  punktlarida)  o‘tkaziladi.  Bu 

kasblarga (individual) yakka holda tayyorlashga ruxsat etilmaydi. Qolgan boshqa kasblarga o‘qitish. 

Tashkilotlarda kuchga ega bo‘lgan ishlab chiqarishda ishchilarni o‘qitishi tarmoq nizomida belgilab 

berilgan tartibda o‘tkaziladi. 

8.3.Ishning  xavfsiz  usullari,  yo‘llariga  amaliy  o‘qitish,  tajriba  muddatni  o‘tish,  ishning 

murakkablik darajasi, xavfsizligiga bog‘liq holda (qarab, yuqori malakali ishchilar raxbarligi ostida 

ish  joylarida  2  kundan  31  kungacha  muddatda  o‘tkaziladi.  Ishchilarni  tajribali,  yuqori  malakali 

ishchilarga biriktirilishi. Sex (uchastka) boshlig‘i, masterlar farmoyishi bilan farmoyishlar jurnaliga 

imzo chekilib rasmiylashtirilanadi. Bunda tajriba muddatini o‘tayotgan shaxs hamda ishlab chiqarish 

ta‘limi instruktori (o‘rgatuvchi) ustoz o‘z imzolarini qo‘yib tanishtirilishi shart 

---

8.4.Xodimning  tajriba  muddati  tugagandan  keyin.  Tashkilot  (bo‘linma)  bo‘yicha  buyruq 

bilan  tuzilgan  (tayinlangan)  komissiya,  komissiya  tarkibiga  sex  boshlig‘i  (raisi)  masterlar  yoki 

mexanik, energetik va boshqa mutaxasislar MMQ va TX muxandislari tomonidan, yo‘riqnomalarni, 

qoidalarni  bilish,  bilimini  tekshirish  o‘tkaziladi.  (kran  mashinistlari,  kompressor  qurilmalari 

mashinistlari,  elektromonterlar  va  h.z.)  uchun  zarur  bo‘lsa.  Davlat  nazorati  organlari 

(―Sanoatgeokontexnazorat‖ Davlat inspekstiyasi) energonazorat vakillari ishtirokida tajriba muddati 

tugagan  xodimni,  qoidalarni,  yo‘riqnomlarni  bilishi,  bilimi  tekshiriladi.  Komissiya  nazariy  bilim 

amaliy  ko‘nikmalarini  tekshiradi,  ba‘zi  bor  paytlarda  amaliy  sinov  ishi  berilishi  yoki  amaliy 

ko‘nikmalarini o‘zlashtirilganligi tekshiriladi. 

8.5.Xodim  tomonidan  qoniqarli  bilim  darajasi  ko‘rsatilsa  bayonnoma  rasmiylashtiriladi. 

Ishlashga  ruxsat  berish  sex  bo‘yicha  farmoyish  (buyruq)  bilan  rasmiylashtiriladi.  Qad  sanasi 

ko‘rsatilsa,  (hamma  mehnatning  turlari  va  kasblar,  dastgohlar,  asboblar  va  h.z.)larda  mustaqil 

ishlash uchun guvohnoma beriladi. 

8.6.Maxsus ta‘lim olishi lozim bo‘lgan hamma xodimlar bo‘linma tomonidan buyruq  bilan 

tayinlangan  komissiyaga  har  yili  grafik  bo‘yicha  davriy  bilim  darajasini  tekshirishdan  o‘tishlari 

shart.  Grafiklar  har  yili  sex  va xizmat  boshliqlari  tomonidan  tuziladi  va  bo‘linma  bosh  muhandisi 

tomonidan tasdiqlanadi