Hayot faoliyati xavfsizligi va mehnat gigienasining qurulishdagi

 

Atrof muhitni xalqaro huquqiy muhofaza 

qilish 

Erning  tabiati  yagona,  uning  qonunlari  esa 

umumiydir.  Tabiat  davlat  va  ma’muriy  chegaralarni 

bilmaydi.  Olamshumul  iqgisodiy  vazifalarni  bajarish 

uchun  butun  dunyo  jamoatchiligining  kuchini 

birlashtirishdan  iborat  ob’yektiv  zaruratni  anglash 

butun  sayyoramiz  miqyosida  ekologik  inqiroz  xavfi 

kuchayib borgan sari asta sekin yuzaga keldi. 

Atrof  muhitni  xalqaro  huquqiy  muhofaza  qilish 

—  davlatlararo  hamkorlikning  funksiyalaridan  biri. 

Mavjud  xalqaro  ekologik  qonunchilik  asosida  yangi 

huquqiy  tuzilma  —  xalqaro  ekologiya  huquqi 

shakllandi.  Bu  umum  e’tirof  etgan  prinsiplar  va 

xalqaro  huquq  normalari  asosida  xalqaro  ekologik 

resurslardan  oqilona foydalanish, ularni  saqlab qolish 

hamda  insonning  qulay  atrof  tabiiy  muhitga  ega 

bo’lish  huquqini  himoya  ko’shish  borasidagi 

---

davlatlararo ijtimoiy munosabatlarni tartibga soluvchi 

huquq normalarining majmuidir [3]. 

Atrof  muhitni  muhofaza  qilishning  xalqaro 

huquqiy  prinsiplari  xalqaro  jamoatchilik  a’zolari 

bo’lgan  davlatlar  va  xalqaro  tashkilotlarning 

birgalikdagi  harakatlari  natijasida  ishlab  chiqilgan. 

Ular 

BMT 

Bosh 

Assambleyasining 

alohida 

qarorlarida,  Atrof  muhit  bo’yicha  BMT  Stokgolm 

konferentsiyasining,  Evropada  Xavfsizlik  bo’yicha 

kengashning Yakuniy hujjatlarida (Xelsinki, 1975 y.), 

Butun  jahon  tabiat  xartiyasining  qarorlarida,  BMT 

Atrof  muhit  va  taraqqiyot  bo’yicha  xalqaro 

konferentsiyasining qarorlarida (Rio de Janeyro, 1992 

y.)  va  boshqa  huj-  jatlarda  bayon  etilgan.  Ushbu 

prinsiplar 

umumlashtirilgan 

xolda 

quyidagicha 

ifodalanadi: 

1) inson ekologik huquqlarining ustunligi; 

2)  davlatning  o’z  hududidagi  tabiiy  resurslarga 

nisbatan suvereniteti; 

---

3) bir davlat ekologik farovonligiga boshqasining 

ekologik  zarari  hisobidan  erishishga  yo’l  qo’yib 

bo’lmaslik; 

4)  barcha  darajalarda  ekologik  nazoratni  amalga 

oshirish;  

5)  xalqaro  ekologik  axborot  bilan  erkin 

almashish; 

6)  davlatlarning  favqulodda  holatlarda  bir-

birlariga yordam berishi; 

7) ekolognk huquqiy nizolarni tinch yo’llar bilan 

hal etish. 

Davlatlar  atrof  tabiiy  muhitni  ifloslantirishdan 

ko’rilgan  zararni  qoplash  hamda  ekologik  zararning 

salbiy oqibatlari uchun xalqaro javobgarlik choralarini 

ishlab  chiqish  maqsadida  hamkorlikni  rivojlantirish 

majburiyatini oladilar.