Hayot faoliyati

Kimyoviy avariyalarda qanday harakat qilish lozim? 
«Diqqat, 
barchaga!» signali berilganda avariya to‘g‘risida aniq 
ma’lumot va to‘g‘ri harakat qilishga doir tavsiyalarni olish 
uchun radiopriyomnik va 
televizorni ishlatib qo‘ying. 
Derazalarni berkitib, elektr va gaz tarmog‘ini o‘chiring. 
Rezinali etik, plash kiyib, hujjatlar, kerakli kiyim-kechak, uch 
kecha-kunduzlik oziq-
ovqat olib, qo‘shnilarni ogohlantirib, 
tezda vahima ko‘tarmasdan, zararlangan hududdan shamol 
yo‘nalishiga perpendikulyar yo‘nalishda harakatlanib, kamida 
1,5 km masofa nariga borib oling. Nafas yo‘llarini asrash uchun 
gazniqobdan, agar u yo‘q bo‘lsa 2-5 %li ichimlik soda 

---

103 
112 
eritmasida (xlordan saqlanish uchun), 2 foizli limon yoki uksus 
kislotasi eritmasida (ammiakdan saqlanish uchun) namlangan 
paxta-
dokali bog‘lamdan yoki matolardan tayyorlangan qo‘lbola 
muhofaza vositasidan foydalaning. 
Zaharli hududni tark etish imkoni bo‘lmaganda eshikderazalar, 
shamollatish tuynuklari va 
dudbo‘ronlarni zichlab 
yoping. Ularda yoriqlar bo‘lsa qog‘oz yoki skotch bilan 
yopishtiring. Binolarning yerto‘la, yarim yerto‘lalari va birinchi 
qavatlariga berkinmang. 
Temir yo‘llar va avtomagistrallarda AKXM bilan bog‘liq 
avariyalar sodir bo‘lganida xavfli hudud avariya joyidan 200 m 
radiusida belgilanadi. Bu hududga yaqinlashish va kirish 
qat’iyan taqiqlanadi. 
Kimyoviy avariyadan keyin qanday harakat qilish lozim? 
AKXMdan zaharlanishda barcha jismoniy ishlarni chetga surib 
ko‘p miqdorda ichimlik (choy, sut) iching va zudlik bilan 
shifokorga murojaat qiling. Binoga kirish uchun faqatgina unda 
AKXMning mavjudligi borasida nazorat tekshiruvi o‘tkazilgandan 
so‘nggina ruxsat beriladi. Agar siz AKXMning bevosita 
ta’siriga tushib qolgan bo‘lsangiz birinchi navbatda dush qabul 
qiling. Kiyim-
kechaklarni yuving, yuvishning iloji bo‘lmasa 
tashlab yuboring. Xonalarni tez-tez nam lattada tozalab turing. 
Suv quvurlari (quduqlar)dagi suvdan ichmang, tomorqa ekinlari 
va mevalari, shuningdek, kimyoviy avariyadan keyin so‘yilgan 
chorva mollari va qushlar go‘shtlarini ularning xavfsiz ekanligi 
rasman aniqlanmagunicha iste’mol qilmang.