Hayot faoliyati

Nazorat savollari 
1. «Hayot faoliyati xavfsizligi» fanining 
o‘qitilishi zaruriyatini 
so‘zlab bering. 
2. Favqulodda vaziyatlar vazirligi vazifalarini gapirib bering. 
3. O‘zbekistonda qaysi hokimiyat organi rahbari fuqaro 
muhofazasi boshlig‘i hisoblanadi? 
4. Siz yashayotgan tuman yoki shaharda, ilm olayotgan ta’- 
lim 
muassasasida kim fuqaro muhofazasi boshlig‘i hisoblanadi? 

---

10 
5. Siz o‘qiyotgan ta’lim muassasasidagi fuqaro muhofazasi 
tuzilmalarining vazifalari haqida bilasizmi? 
12 
II MAVZU. YONG‘IN VA UNING ZARARLOVCHI 
OMILLARI. YONG‘INDA HARAKATLANISH TARTIBI 
Tarixiy ma
nbalarda yong‘inlar katta-katta shaharlarni kulxonaga 
aylantirgani, ko‘plab odamlarning nobud bo‘lishiga olib 
kelgani haqida ma’lumotlar uchraydi. Jumladan, eramizning 
64-
yili Rim shahrida yuz bergan yong‘in natijasida Rimning 14 
ta rayonidan 10 tasi yonib 
kul bo‘lgan, dunyoning yetti ajoyib 
mo‘jizasidan biri hisoblangan Efosdagi Artemida ibodatxonasi, 
391-
yilda Aleksandriya shahridagi mashhur kutubxona yong‘in 
oqibatida kulxonaga aylangan. 
Insonlar hayotiga tashvish keltirgan bunday tarixiy dalillarni 
ko‘plab keltirish mumkin. Shu sababdan Ota-bobolarimiz «Olov 
– bu tilsiz yov», deb bekorga aytishmagan. Biroq, olovsiz 
hayotimizni 
tasavvur qilishimiz qiyin. Kundalik turmushimizda, 
hayotiy faoliyatimizda u biz uchun eng kerakli omil. Demak, 
olov bizning yasha
b qolishimiz va hayotimizning go‘zallashib 
borishi uchun asosiy omillardan biri. Faqat undan to‘g‘ri 
foydalanishlari zarur. Holbuki, yuqorida keltirilgan yong‘inlarning 
yuz berishida inson omili asosiy o‘rinda turadi. 
Shu narsani aytib o‘tmoq joizki, xo‘jalikning qaysi tarmog‘ 
ini olib qaramang, shu sohada yong‘in xavfsizligini 
ta’minlash, ular yuz berganda bartaraf etish uchun alohida 
yondashish 
lozim hisoblanadi. Shu nuqtayi nazardan olib qaraydigan 
bo‘lsak, uning oldini olish va unga qarshi kurashning o‘zi 
bir fan va o‘ziga xos yondashuvni talab etadigan soha 
hisoblanadi. 
Ma’lumki, inson olovning o‘zi uchun qanchalik foydali 
ekanligini anglab etgan kundanoq, uni aziz tutishga harakat 
qildi. Olov inson hayotiga kirib kelishi bilanoq uning turmush 
tarzida 
kuchli o‘zgarishlar yuz berdi. Odamzot olovda 
pishirilgan taom shirin bo‘lishini bilgani zahoti u turli yuqumli 
kasalliklarga qarshi kurasha oldi. U inson umrini uzayishida, 
yovvoyi hayvonlar hujumidan himoyalanishgda, sovuqdan 
13 

---

11 
saqlanish uchun eng yaxs
hi muhofaza omili bo‘ldi. 
Boshqacharoq aytganda, biz bugun kundalik hayotimizda 
foydalanayotgan barcha issiqlik manbayi, yoritgichlar va 
boshqalar vazifasini olov bajardi. Shu sabab, ajdodlarimiz olovni 
ulug‘ tutib, uni pok saqlashga harakat qilganlar. 
Shunday ekan, olov nima?