Hasharotlarning ichki organlari

Ichki organlarni o’rganish uchun yirik hasharotlardan ishchi asalari va suvaraklarni laboratoriya sharoitida tekshirish oson .

Ish boshlashdan oldin tirik ob'ekt bo’lishi talabga muvofiq. Vaqtni tejash massadida bir darsda har xil hasharotlarni ikki jinsligini yorib, bir- biri bilan taqqoslash mumkin. Shuning uchun o’qituvchi gruppani bir necha gruppachalarga bo’lib, biriga erkak, ikkinchisiga urg’ochi qamda biriga kapalak ikkinchisiga suvaraklarni va ishchi asalarilarni yordirish va bir-biri bilan solishtirishi ma'qul.

1.Yangigina efir yoki xloroform bug’i bilan o’ldirilgan suvarak yoki ishchi asalari olib, oyoq va qanotlari yulib tashlanadi. O’tkir qaychi bilan suvarak, kapalak yoki ishchi asalari qornining ikki yonidagi qirrasini (tergit bilan sternitlar orasini) butun bo’yicha kesasiz. Xuddi shuningdek, ko’krakning ham ikki yoni qirqiladi. Bundan so’ng oldingi ko’krakning yuqori qismidagi va qorin qismining ketgi bo’g’imidagi teri qoplagichi ko’ndalangiga kesiladi. Suvarak yoki ishchi asalarining yelka tomonini yuqoriga qilib, ikkita to’g’nagich bilan mum vannacha tagiga qadab qo’yiladi. To’gnagichning bittasi boshiga, ikkinchisi qorin bo’lagining oxiriga qadaladi. Vannachaga hasharot ustini qop- lagunicha fiziologik eritma quyiladi. Kesilgan xitin qoplagichining chetini pinset bilan ushlab, asta yuqoriga ko’tariladi. Uning ostida yotgan organlari ehtiyotlik bilan va asta skalpel yoki qaychining uchi bilan ajratiladi. Ajratib olingan xitin po’stini ichki tomonini yuqoriga qilib, vannochka ostiga to’g’nag ich bilan qadab, lupa yordamida qaralganda uning o’rta chiziqi bo’ylab joylashgan uzun nay ko’rinadi. Bu naycha bor bo’yicha ayrim kameralarga bo’lingan .Naycha suvarak yoki ishchi asalarining yelka qon tomiri - "yuragidir". Uning xar qaysi kamerasi bir juft teshik bilan tashqariga ochiladi. Yurak yonlarida simmetrik xolda joylashgan yassi qanotsimon muskul tutamlar bor. Muskullar yordamida yurak yelka tomon tergitga yopishadi. 2 . Yorilgan suvarak yoki ishchi asalarining ikkinchi bo’lagi kuzatiladi Organlar ustida, ayniqsa ko’krak qismida (ishchi asalarida) yirik tutam muskullarining va orasida g’ovak donador toq to’qima – yog’ tanacha ko’rinadi.