Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

(JK 39-moddasi 1-qismi)

. Ushlash huquqi istalgan (odatda 

zo‘rlik ishlatib sodir etilgan) jinoyatni sodir etish paytidan boshlab yuzaga 

keladi. Ijtimoiy xavfli qilmish sifatida, shuningdek, tugallanmagan jinoyat 

holatlari (jinoyatga suiqasd va jinoyatga tayyorgarlik) tan olinishi lozim. 

Bundan tashqari, ijrochilik, yordamchilik, dalolatchilik, undan ham 

tashkilotchilik shaklidagi jinoyatda ishtirok etish shaklida amalga 

oshiriladigan harakatlarning (harakatsizlikning) ijtimoiy xavfi ochiq 

ko‘rinadi. 

Ushlash huquqini amalga oshirish asosi deb tan olish uchun sodir 

etiladigan qilmishning ijtimoiy xavfining darajasi ahamiyatli emas. Ayni 

paytda, sodir etilgan qilmishning ijtimoiy xavfliligi darajasi shaxsni 

hokimiyat organlariga yetkazish  zaruratiga, ushbu shaxsga zarar 

yetkazishga, ushlashning tegishli usullari va vositalarini qo‘llashga ta’sir 

ko‘rsatadi. 

Shaxsni jinoyat bo‘lmagan ma’muriy huquqbuzarlik, intizomiy 

qilmishni sodir etgani uchun ushlash mumkin emasligini qayd etish lozim. 

Xuddi shunday, jinoiy qasdini aniqlagan holda ham ushlash mumkin emas, 

chunki shaxs hali hech qanday ijtimoiy xavfli qilmishlarni sodir etmagan. 

«Sof qasdini» aniqlash jinoiy javobgarlikni, demakki, ushlash huquqini 

istisno etadi.