Harbiy-dala terapiya

Gematologik sindrom
.
Ko’mikda, taloqda, limfa tugunlarda ishlab chiqarilishi 
buzilishidan pereferik qon hujayralarini keskin kamayishi bilan namoyon bo’ladi. 
Ayniqsa neytrofillar soni keskin kamayadi, og’ir hollarda periferik qondan 
yo’qoladi, trombotsitlar soni ancha kamayadi, kam darajada eritrotsitlar soni (qon 
oqishi yo’q bo’lsa). Qon oqishiga moyillik bilan kamqonlik paydo bo’ladi. 
Sitopeniya darajasi, chuqurligi, muddati nurlanish dozasiga bog’liq. Leykotsitlar 
sonini 1mkl da 1000 va undan kam bo’lishi agranulatsitozga kiritiladi. O’NK bu 
hollarda og’ir kechadi, qonda infeksion asoratlar bilan kechadi. Nukleoproteidli 
almashinuvni (DNK, RNK) chuqur o’zgarishlari, yosh blast turlarni mitotik 
aktivligini pasayishi, oraliq turlarni avj olishli kamayishi bir davrni o’zida 
hujayralar destruksiyasi gipoplaziyaga (O’NK II daraja) va ko’mikni bo’shashiga 
(O’NK IV daraja) olib keladi.
Infeksion asoratlar sindromi
.
Asosiylardan biridir. Ayniqsa O’NK avj olgan 
davrda infeksion asoratlar va sepsis shilliq qavatlar va terining autogen 
mikrofloraning faollashuvidan ko’p kuzatiladi. Immunitetning tabiiy va orttirilgan 
barcha omillari keskin kamayadi, infeksiya rivojlanishi(stafilakokkli, streptakokkli 
va boshqa) kuchayadi toksinlarga , katta darajada endotoksinlarga sezuvchanlik 
oshadi. Terining bakteritsid xususiyati pasayadi, qonda leykotsitlar kamayadi, 
so’lakda lizotsimlar kamayadi, me’da shirasida xlorid kislota, respirator traktning 
shillig’ida oqsil tanachalar kamayadi, shilliq qavatlarning o’tkazuvchanligi oshadi, 
limfo bezlari va retikulo-endotelial tizimning himoya vazifalari buziladi. 
Immunitetning gumoral omillaridan properdinning miqdori keskin kamayadi, 

---

20 
qonning bakteriotsid xususiyati kamayadi. Spetsifik gumoral oqsil tanachalar 
ishlab chiqarish keskin kamayadi va hatto to’xtaydi (aglyutininlarni, 
pretsipitinlarni, gemolizinlarni, bakteriolizinlarni, komplement bog’lovchi oqsil 
tanachalarni antitoksinlarni ). Shuning uchun avj olgan davrda immun davolashda 
tayyor oqsil tanachalarni (antitoksik zardob va spetsifik gammaglobulinlarni) 
yuborish katta ahamiyatga ega. Ko’p holda infeksion asoratlar bronxitlar, 
zotiljamlar, abssesslar, yaralar yiringlashi,sepsis hollarida kechadi. Og’ir hollarda 
virusli infeksiya, gerpes qo’shilishi mumkin. Infeksion sindromni klinik belgilari 
ifodalangan davrda qondan va ko’mikdan har xil turdagi flora o’sib chiqishi 
mumkin (ko’proq ichak tayoqchasi, stafilakokk va streptakokk)