Харажатлар ҳисоби очиқ дарс

Сотувнинг мақсадли хажмини пул бирлигида аниқлаш учун қуйидаги формуладан фойдаланиш зарур:

• Сотувнинг мақсадли хажмини пул бирлигида аниқлаш учун қуйидаги формуладан фойдаланиш зарур:

Мақсадли сотиш хажми, пулда	=	Доимий харажатлар + Мақсадли фойда
		Маржинал даромад даражаси

Маржинал даромад даражаси х 100	=	Фойда бирлигига маржинал даромад %
		Маҳсулот бирлигининг сотиш нархи

• Маржинал даромад даражаси %да = 40 ш.б. : 90 ш.б. = 0.4444 = = 44.44 %
• Мақсадли сотув ҳажми = (20000+10000) : 0.4444 = 67,500 ш.б.

2. Хавфсизлик маржаси ва операцион дастаг

• Хавфсизлик маржаси даромаднинг зарарлик нуқтасида эришиладиган ошган даромад сифатида аниқланади. У компания зарар келтира бошлашидан олдин камайиши мумкин бўлган даромад суммасини кўрсатади. Хавфсизлик маржаси пул ифодасида ҳам, фоиз ифодасида ҳам ҳисобланади.

Хавфсизлик маржаси пул ифодасида

=

Умумий даромад

-

Зарарсизлик нуқтасига етгандаги даромад

Хавфсизлик маржаси %да	=	Хавфсизлик маржаси
		Умумий даромад

	ш.б. да	% да
Даромад	200 000	100
Ўзгарувчан харажатлар	150 000	75
Маржинал даромад	50 000	25
Доимий харажатлар	40 000
Фойда	10 000

• Мисол
• Қуйида А компанияси бўйича ахборот келтирилган

• Талаб қилинади: Пул ҳисобида ва фоиз ҳисобида хавфсизлик маржасини аниқлаш.
• Ечим:
• 1. Зарарсизлик нуқтаси ш.б.да = 40000/0,25=160000 ш.б.
• 2. Хавфсизлик маржаси ш.б.да = 200000 ш.б. –160000 ш.б.=40000 ш.б.
• 3. Хавфсизлик маржаси % да = 40000 ш.б. /200000 ш.б. = 20 %

Операцион дастаг даражаси	=	Маржинал даромад
		Фойда

	ш.б.да
Даромад	200 000
Ўзгарувчан харажатлар	150 000
Маржинал даромад	50 000
Доимий харажатлар	40 000
Фойда	10 000

• Мисол

• Операцион дастаг даражаси = 50000/10000=5
• Агар компаниянинг даромади 10 % кўпайса, фойда 50 % кўпаяди (5*10 %) ёки 5000 ш.б. кўпаяди (10000*50 %)

1. Доимий ва ўзгарувчан харажатларнинг қандай бўлишини аниқ ўлчаш мумкин ва у режалаштирилган давр давомида ўзгармайди;

• 1. Доимий ва ўзгарувчан харажатларнинг қандай бўлишини аниқ ўлчаш мумкин ва у режалаштирилган давр давомида ўзгармайди;
• 2. Ўзгарувчан харажатлар ва маҳсулотни сотишдан олинадиган даромад ишлаб чиқариш даражасига бевосита боғлиқ;
• 3. Унумдорлик фаолликнинг релевант даражасида ўзгармайди;
• 4. Ўзгарувчан харажатлар ва нархлар режалаштирилган давр давомида ўзгармайди;
• 5. Маҳсулот тузилиши режалаштирилган давр давомида ўзгармайди;
• 6. Сотув хажми ва ишлаб чиқариш хажми тахминан тенг, яъни тайёр маҳсулот қолдиғи нолга тенг.

• Эътиборингиз учун раҳмат!