Haqnazarova Maftuna Mardiyevna

                               X u l o s a 

           Yangilangan  pedagogik  tafakkur  va  adabiy  ta‘limning  ilmiy-nazariy 

asoslarining o‘zbek olimlari tomonidan maxsus tadqiqot ob‘ekti sifatida o‘rganilishi 

natijasida  adabiy  ta‘limning  yangi  yo‘nalishdagi  ravnaqi  ta‘minlandi.  Maktabda 

ma‘naviy-ma‘rifiy  ishlar  uzluksizligini  ta‘minlash    jarayoniga,darsda  va  sinfdan 

tashqari  ishlarni  tashkil  etilsa,  estetik  tahlil  usullari  tadbiq  etilsa,  xalqimiz  yaratgan 

badiiy  olamning  o‘ziga  xosliklarini  o‘quvchilar    to‘laroq  o‘rganishlariga  erishish 

mumkinligi  o‘z  isbotini  topdi.  Demak,  ma‘naviy-ma‘rifiy  ishlar  uzluksizligini 

ta‘minlash    jarayonida  pedagogik  texnologiyalardan  foydalanish  muammosining 

ilmiy-nazariy  va  metodik  asoslarini  adabiy  ta‘lim  ravnaqini  ta‘minlagan  ilg‘or 

pedagogik qarashlar, estetik tamoyillar hamda fan yutuqlari tayin etadi. 

              Adabiy  ta‘limining  yetakchi  maqsadlaridan  birini  o‘quvchi  ma‘naviyatini 

yuksaltirish,  uzviylik  va  uzluksizlikni  tashkil  etilganligi  uchun  ham  yoshlarda 

yaratuvchilik,  bunyodkorlik  xislatlarini  tarkib  toptirish,  xalqimiz  fazilatlariga    xos 

namunaviy  sifatlar  ta‘sirida  o‘quvchilarning  ilmga,  san‘at  va  adabiyotga  mehrini 

o‘stirish,  ma‘naviy-ma‘rifiy  durdonalarni  o‘rganish  orqali  o`zbek  xalqining  qalb 

haroratini,  tuyg‘ulari  va  ruhiyatini  his  qilishga  o‘rgatish  vositasida  o‘quvchilar 

ma‘naviyatini yuksaltirishga erishiladi, degan xulosaga keldim.  

       Men bo‘lg‘usi pedagog sifatida ta‘lim berish jarayonida o‘z hamkasblarimda 

quyidagi  fazilatlar bo‘lishini hoxlayman:  

    -  ma‘naviy-ma‘rifiy mashg‘ulotlarni yangi pedagogik texnologiyalar asosida tashkil 

qilishi; 

  -    o‘z darsida o‘quvchini obektlik darajasidan subekt darajasiga olib chiqishi; 

   -   o‘quvchilarni mustaqil fikrlay oladigan komil inson qilib tarbiyalashini. 

     Ma‘naviy-ma‘rifiy 

ishlarning 

turli  kirralari  bo‘yicha  viktorinalar, 

bellashuvlar,  bahs-munozaralar  o‘tkazish  ham  uzluksiz  ta‘limni  rivojlantirishga 

muhim o`rin tutadi degan xulosaga kelindi. 

  Ayniqsa,  ilm  maskanlarida  ―Ma‘naviyat  kunlari‖ning  tashkil  etilishi  ham 

o‘qituvchi  -  o‘quvchilarni  ulardan  yiroqlashib  ketgan  sahna  asarlarini,  hali  ko‘rib 

---

 

62 

ulgurmagan,  vaqt  topmagan  shoir  va  adiblarning  uy-muzeylarini,  ma‘naviyat 

qadamjolarini tomosha kilishga undab turadi.  

   Xullas, ma‘naviy-ma‘rifiy ishlar uzluksizligi  haqida o‘qituvchi o‘quvchilarda 

keng  tasavvur  hosil  qilish,  shu  orqali  ularni  milliy  ma‘naviyat,  milliy  istiqlol 

g‘oyalari ruhida tarbiyalash ishlarida oldindan puxta tuzib olingan ssenariy asosidagi 

darsdan,  maktabdan  tashqari  tashkil  etiladigan  tadbirlar,  xususan,  adabiy  kecha, 

ekskursiyalar, ko‘rgazmalar muhim o‘rin tutadi.